Monety i banknoty okolicznościowe
Narodowy Bank Polski emituje monety okolicznościowe upamiętniające ważne wydarzenia, postacie i rocznice historyczne związane m.in. ze światem sztuki, kultury, nauki, przyrody i sportu. Do monet okolicznościowych zaliczają się kolekcjonerskie i obiegowe o nominale 5 zł. Monety kolekcjonerskie wykonywane są z metali szlachetnych – złota lub srebra. Mogą być uatrakcyjniane poprzez dodanie elementów wykonanych z innych materiałów – np. bursztynu, cyrkonii lub szkła.
Ze względu na szlachetność i wartość materiałów, z jakich wykonane są monety kolekcjonerskie, ich cena emisyjna jest wyższa niż widniejący na nich nominał. Z kolei monety 5 zł wymieniane są po wartości nominalnej, czyli za 5 zł można otrzymać jedną monetę okolicznościową 5 zł.
ZOBACZ: Nowa polska moneta wchodzi do obiegu. Na niej znany zamek
Najnowsza moneta okolicznościowa to „Odkryj Polskę – Zamek Książ w Wałbrzychu” (kontynuacja serii) o nominale 5 zł. Rewers monety przedstawia widok na część barokową i fragment części renesansowej zamku Książ w Wałbrzychu od strony południowo-wschodniej.
Widoczna jest także zamkowa wieża o wysokości 42 m. Jej dolna część została wzniesiona w średniowieczu, część środkowa jest efektem prac budowlanych prowadzonych w XVIII w., natomiast zwieńczenie to rezultat przebudowy zamku, dokonanej w latach 1908–1923.
Wszystkie monety okolicznościowe emitowane przez NBP są prawnym środkiem płatniczym w Polsce. Ich siłę nabywczą określa nominał umieszczony na awersie. Niezależnie jednak od wysokości nominału, monety te mają swoją wartość kolekcjonerską, którą określa wolny rynek numizmatyczny.