PPK będą obowiązkowe dla pracowników z przedziału wiekowego 19–55 lat. Pracodawca, który już skorzystał z istniejących pracowniczych programów emerytalnych, prawdopodobnie nie będzie miał obowiązku uruchamiania PPK. Plany zakładają również możliwość rezygnacji z udziału w programie w każdym momencie. Jednak gdy pracownik zrezygnuje w ciągu 3 miesięcy od momentu zapisania, straci dopłatę powitalną. Twórcy PPK oferują jednak szereg zachęt, nie tylko dla samych pracowników, ale też dla ich przełożonych.
Co zyska pracodawca?
Diametralna zmiana na polskim rynku pracy, gdzie zaczyna brakować rąk do pracy, zmienia też rolę, jaką odegrają pracownicze plany kapitałowe, służące przede wszystkim zwiększeniu emerytur. Firmy dzięki programowi mogą też zwiększyć lojalność pracowników, a tym samym zmniejszyć ucieczkę do innych pracodawców.
– W sytuacji gdy mamy szybki wzrost wynagrodzeń, rynek staje się coraz bardziej rynkiem pracownika, a nie pracodawcy – uważamy, że to jest (...) element, który może motywować pracowników, lojalizować pracowników – ocenił Paweł Borys, szef Polskiego Funduszu Rozwoju, pytany na antenie Radia Warszawa o pracownicze plany kapitałowe. − Polacy się bogacą. Mamy bardzo niskie bezrobocie i zaczyna nas być stać na to, aby budować kapitał, odkładać część pieniędzy jako nasze oszczędności – mówił Borys. Dodał, że chodzi o to, „żebyśmy mieli większe bezpieczeństwo finansowe na emeryturze".
Przedsiębiorcy będą mogli wliczyć składki na PPK do kosztów uzyskania przychodu, uzyskają ulgi w składce na Fundusz Pracy i zwolnienie wpłat na PPK ze składek na ubezpieczenie społeczne. Zyskają także większą lojalność pracowników. Pracodawcy będą mogli zwiększać składkę pracownikom wraz ze stażem pracy. Dzięki temu mogą przeciwdziałać odejściom.
Korzyści dla pracowników
Ponad połowa Polaków pozytywnie ocenia planowane przez rząd zmiany w kapitałowej części systemu emerytalnego. Dodatkowe oszczędzanie na emeryturę z dopłatą pracodawców popiera 57,4 proc. osób zapytanych przez CBOS (badanie z 2017). Za transferem 75 proc. aktywów OFE do IKZE i przekształceniem ich w prywatną własność ubezpieczonych opowiada się 68,7 proc. respondentów.
Każdy, kto przystąpi do PPK do 2020 roku, otrzyma bonus powitalny w kwocie 250 zł (z budżetu państwa). Dodatkowo na koniec każdego roku konto oszczędzających będzie zasilane sumą 240 zł.
– Cała zaleta tego systemu polega na tym, że to są nieduże kwoty. Mówimy o tym, że każdy odkłada ok. 1 tys. zł rocznie, jeżeli dokłada się tu państwo, pracodawca, to po wielu latach odkładania relatywnie niedużych kwot można zgromadzić bardzo pokaźny kapitał, głównie na cele emerytalne, po to, aby podnieść nasz standard życia – wskazał Borys. Zaznaczył, że to nie jest system konkurencyjny wobec ZUS, ale uzupełniający.
Szef PFR podkreśla jednak, że odkładane w pracowniczych planach kapitałowych środki będą naszą własnością. – To będ prywatne oszczędności ludzi. Państwo tylko tworzy system, który ma ich zachęcać, żeby oszczędzać i dokłada się do tego – mówi.
Od momentu wpłaty pierwszej składki oszczędności pracownika uczestniczącego w PPK są prywatne, przypisane do konkretnej osoby z imienia i nazwiska oraz są dziedziczone przez osobę wskazaną przez oszczędzającego bądź dziedziczone według zasad prawa spadkowego.
Zgromadzone środki mogą być wykorzystane na wpłatę udziału własnego przy zakupie pierwszego mieszkania (po 5 latach karencji rozpoczyna się okres 10 lat nieoprocentowanej spłaty wykorzystanych środków z rachunku PPK). Do 25 proc. zgroma-dzonych oszczędności można będzie wypłacić w przypadku ciężkiej, przewlekłej choroby samego pracownika, współmałżonka bądź dziecka (w tej sytuacji, wypłaconych środków nie trzeba będzie zwracać).
W projekcie ustawy o pracowniczych planach kapitałowych kwestia opłat za pomnażanie oszczędności pracowników oraz zarządzanie ich rachunkami, została ograniczona limitem – całkowity koszt dla uczestnika nie może przekroczyć 0,6 proc. aktywów zgromadzonych na rachunku. To czyni z pracowniczych planów kapitałowych najtańszą dostępną na rynku ofertę oszczędnościową.
Zalety dla polskiej gospodarki
Eksperci podkreślają też, że upowszechnienie dodatkowego oszczędzania na emeryturę nie tylko podniesie wysokość przyszłych emerytur, lecz także zwiększy dostępność kapitału finansującego rozwój polskich przedsiębiorstw i długoterminowych inwestycji. Ograniczy także zależność polskiej gospodarki i giełdy od kapitału z zagranicy. Środki odłożone w ramach PPK mogą podnieść poziom oszczędności, a przez to zwiększyć inwestycje, co ostatecznie przełoży się na szybszy wzrost gospodarczy. Jak duży? Wpływ reformy na wzrost PKB zależy od średniej wartości składki na PPK, która może oscylować pomiędzy 4 a 8 proc. Szacowany wzrost bazowy PKB Polski w latach 2017–2050 to 2,1 proc. Planowany system powszechnych oszczędności w ramach pracowniczych planów kapitałowych może zwiększyć go do 2,32 proc.
PARTNER MERYTORYCZNY POLSKI FUNDUSZ ROZWOJU