Nowe limity dorabiania od 1 września! Jakie ulgi podatkowe przysługują emerytom?

Spis treści

1. Ulgi dla pracujących emerytów
2. Dla kogo ulga?
3. Rodzaje przychodu objęte ulgą
4. Ulga dla pracujących seniorów - limity
5. Konieczny wniosek do pracodawcy
6. Kiedy ZUS zmniejszy lub zawiesi świadczenie
7. Przy jakich zarobkach ZUS zmniejszy lub zawiesi emeryturę/rentę?
8. Ile można dorobić do emerytury i renty od 1 września 2023 r.?
9. Komu ZUS nie zmniejszy ani nie zawiesi świadczenia?

Ulgi dla pracujących emerytów

Wcześniejsze przejście na emeryturę obniża wartość świadczenia z ZUS. Za to celowe późniejsze przejście na emeryturę (z jednoczesnym utrzymaniem aktywności zawodowej), zwiększa wartość emerytury. Składki są w dalszym ciągu wpłacane do ZUS-u, a emerytura nie jest pobierana. W takim przypadku przysługuje ulga dla pracujących seniorów.

Jeśli więc przejdziesz na emeryturę później i pozostaniesz aktywny zawodowo, twoja emerytura będzie wyższa (zostanie podniesiona). W takim przypadku można korzystać z ulgi dla pracujących seniorów. Jednak tylko wtedy, gdy spełnione są dwa poniższe warunki:

1. Są to określone źródła przychodów
2. Przychody te mieszczą się w limicie kwotowym.

Dla kogo ulga?

Ulga dla pracujących seniorów przysługuje osobom, które:

• osiągnęły wiek emerytalny (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn),
• są aktywne zawodowo (opłacają składki na ZUS),
• nie pobierają emerytury lub rent z ZUS, ani analogicznych świadczeń w ramach ubezpieczenia rolniczego (KRUS).

Rodzaje przychodu objęte ulgą

Ulga dla pracujących seniorów obejmuje m.in. przychód z umowy o pracę, umowy-zlecenia oraz działalności gospodarczej. W przypadku działalności gospodarczej formą opodatkowania mogą być zarówno zasady ogólne jak i podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Konieczne jest płacenie składek na przyszłe świadczenie emerytalne.

Uwaga! Ulga dla pracujących seniorów nie obejmuje m.in. przychodu z praw autorskich oraz umowy o dzieło.

Ulga dla pracujących seniorów - limity

Przychody zwolnione z podatku PIT w ramach ulgi dla pracujących seniorów to kwota 85 528 zł rocznie. Wynagrodzenie łączne brutto mieszczące się w tej kwocie jest wolne od podatku dochodowego.

Dodatkowo, przy przekroczeniu przychodu 85 528 zł w danym roku, przysługuje kwota wolna od podatku w wysokości 30 000 zł. W praktyce osoba aktywna zawodowo i nie pobierająca emerytury lub renty, może po osiągnięciu wieku emerytalnego zarobić 115 528 zł rocznie bez konieczności zapłaty podatku PIT.

Konieczny wniosek do pracodawcy

Ulga dla pracujących seniorów jest dobrowolna. Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę lub umowy-zlecenia, która chce skorzystać z ulgi dla pracujących seniorów, musi złożyć wniosek do pracodawcy o zastosowanie tej ulgi.

Kiedy ZUS zmniejszy lub zawiesi świadczenie

Zmniejszenie lub zawieszenie renty lub emerytury dotyczy dorabiających osób, które nie osiągnęły powszechnego wieku emerytalnego, tzn. kobiety mają mniej niż 60 lat, a mężczyźni 65 lat. Osoby, które nie osiągnęły wieku emerytalnego, powinny sprawdzać, czy ich zarobki nie spowodują zmniejszenia lub zawieszenia wypłaty świadczenia.

ZUS może zmniejszyć lub zawiesić następujące świadczenia:

• emeryturę,
• emeryturę pomostową,
• nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,
• rentę z tytułu niezdolności do pracy,
• rentę rodzinną.

ZUS może zawiesić lub zmniejszyć wyżej wymienione świadczenia w przypadku osiągania na emeryturze bądź rencie dodatkowych przychodów np. z:

• pracy na podstawie stosunku pracy,
• pracy na podstawie umowy zlecenia i umowy agencyjnej oraz współpracy przy jednej z tych umów.

Uwaga! Od 2022 r. zmieniły się zasady zawieszania renty socjalnej. Reguły są te same, które stosuje się do renty z tytułu niezdolności do pracy, więc można osiągać dodatkowe przychody i pobierać rentę socjalną w pełnej lub zmniejszonej wysokości – bez zawieszania prawa do jej wypłaty przez ZUS.

Przy jakich zarobkach ZUS zmniejszy lub zawiesi emeryturę/rentę?

Zmniejszenie: w razie osiągania przychodu brutto przekraczającego 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Zawieszenie: w razie osiągania przychodu brutto większego niż 130 proc. ww. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu.

Ile można dorobić do emerytury i renty od 1 września 2023 r.?

W każdym z trzech nadchodzących miesięcy będzie można dorobić o ponad 80 zł mniej niż w poprzednim kwartale, ponieważ… zarobki spadają, a kwota limitu wyliczana jest na podstawie aktualnej wartości przeciętnego wynagrodzenia w ostatnim kwartale podanego w komunikacie GUS.

Przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale 2023 r. wyniosło 7005,76 zł – o około 120 zł miesięcznie mniej niż w pierwszym kwartale. Dlatego we wrześniu, październiku i listopadzie obecnego roku limity dla dorabiających emerytów i rencistów spadną. To oznacza, że bez konsekwencji będzie można zarobić mniej niż dotąd.

Od 1 września do 30 listopada 2023 roku kwota przychodu odpowiadająca:

• 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za II kwartał 2023 r. wynosi 4904,10 zł.
• 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za II kwartał 2023 r. wynosi 9107,50 zł.

Dla porównania od 1 czerwca 2023 r. progi te wynoszą odpowiednio 4987,00 i 9261,60 zł.

Komu ZUS nie zmniejszy ani nie zawiesi świadczenia?

Limity dorabiania nie dotyczą:

• osób, które mają prawo do emerytury oraz ukończyły powszechny wiek emerytalny. Wyjątek od tej zasady stanowią ci emeryci, którym ZUS podwyższył wyliczoną emeryturę do kwoty świadczenia minimalnego, czyli do 1588,44 zł brutto. Jeżeli ich przychód z tytułu pracy przekroczy wysokość kwoty podwyższenia do minimalnej emerytury, ich emerytura będzie wypłacana bez dopłaty do minimum;
• osób mających prawo do emerytury częściowej;
• mających prawo do renty inwalidy wojennego, z tytułu pobytu w obozie i w miejscach odosobnienia lub renty rodzinnej po tych inwalidach.

Jeżeli ktoś pobiera rentę rodzinną, która jest kwotowo korzystniejsza od ustalonej emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego – może zarobkować bez ograniczeń.