Przedszkola będą droższe? Rodzice powinni się liczyć z dodatkowymi opłatami

Dotacje dla przedszkoli niepublicznych pod lupą

W 2025 roku w Polsce wprowadzono nowy model finansowania oświaty, oparty na „potrzebach oświatowych”. Samorządy ze Śląskiego Związku Gmin i Powiatów uważają, że teraz należy przyjrzeć się zasadom finansowania wychowania przedszkolnego, zwłaszcza w odniesieniu do placówek niepublicznych.

- „Dotowanie niepublicznych przedszkoli odbywa się kosztem mieszkańców. Tymczasem placówki niepubliczne, mają możliwość zwiększania swoich dochodów m.in. poprzez dodatkowe opłaty rodziców” – argumentują samorządowcy.

Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że na dzień 30 września 2024 roku w Polsce działało 22,5 tys. placówek wychowania przedszkolnego. Około 30 proc. z nich to podmioty niepubliczne, które otrzymują dotacje z budżetów gmin.

Przejrzystość i spójność finansowania

Śląski Związek Gmin i Powiatów podkreśla, że zasady finansowania przedszkoli muszą być przejrzyste, spójne i adekwatne.

- „Uważamy, że trwanie przy dotychczasowych zasadach funkcjonowania dotacji dla niepublicznych placówek przedszkolnych wprowadza niepotrzebne nieporozumienia dotyczące wysokości przekazywanej dotacji” – czytamy w stanowisku ŚZGiP.

Zdaniem organizacji, placówki niepubliczne powinny być dotowane „w sposób przejrzysty i jednakowy na terenie całego kraju, a wysokość dotacji nie powinna być pochodną decyzji władz samorządowych, które przeznaczają dodatkowo własne środki na funkcjonowanie swoich przedszkoli, kosztem realizacji innych zadań, do których są zobligowane”.

Kto zapłaci za zmiany?

Samorządowcy zwracają uwagę, że placówki niepubliczne mają możliwość zwiększania swoich dochodów poprzez dodatkowe opłaty rodziców.

Dotowanie niepublicznych przedszkoli odbywa się kosztem mieszkańców, ponieważ gminy każdorazowo zwiększając finansowanie publicznych przedszkoli (np. wprowadzając dodatkowe zajęcia, wydłużając czas pracy przedszkoli, dokonując zakupów pomocy dydaktycznych itp.), z automatu muszą zwiększyć dotowanie niepublicznych placówek wychowania przedszkolnego” – podkreśla Dariusz Skrobol, przewodniczący Zgromadzenia Ogólnego ŚZGiP, cytowany przez Portal Samorządowy.

Związek chce, by wysokość dotacji dla przedszkoli niepublicznych była równowartością kwoty naliczanej na dziecko w ramach potrzeb oświatowych, tak jak w przypadku szkół niepublicznych.

Inne wyzwania dla samorządów

Śląskie samorządy zwracają uwagę na inne problemy, które wymagają pilnych działań:

* Brak spójnych wytycznych dotyczących kontroli wykorzystania dotacji

* Różnice w kosztach utrzymania przedszkoli wynikające z lokalnych uwarunkowań

* Trudności w planowaniu budżetów gmin z powodu zmian liczby dzieci w przedszkolach niepublicznych

* Brak wpływu na liczbę otwieranych przedszkoli niepublicznych.