Przewodnik po kasowym PIT-cie dla przedsiębiorców. Nowe zasady od 2025 roku

Spis treści

1. Koniec z podatkiem od nieotrzymanych pieniędzy
2. Kto skorzysta z kasowego PIT i na jakich zasadach?
3. Kasowy PIT do 250 tys. euro: dla kogo i dlaczego?
4. Kasowy PIT a ulga na złe długi: zalety i wady obu rozwiązań
5. Jakie będą skutki regulacji kasowego PIT-u?
6. Wątpliwości co do rozliczania kosztów

Projekt ustawy wprowadzającej kasowy PIT trafił właśnie do konsultacji międzyresortowych. Celem zmian jest ułatwienie prowadzenia działalności gospodarczej dla mikroprzedsiębiorców i zmniejszenie obciążeń administracyjnych.

Koniec z podatkiem od nieotrzymanych pieniędzy

Obecnie firmy muszą płacić podatek dochodowy (PIT) od kwot należnych, nawet jeśli nie otrzymały jeszcze pieniędzy od kontrahenta. Oznacza to, że przychód do opodatkowania powstaje już w momencie wystawienia faktury, niezależnie od tego, czy klient zapłacił, czy nie.

Kasowy PIT zmienia te zasady. Wprowadza on zasadę, że podatek zapłacony będzie dopiero po otrzymaniu zapłaty za fakturę. Oznacza to mniej formalności dla firm i mniejsze ryzyko płacenia podatku od pieniędzy, których nie ma się na koncie.

Kto skorzysta z kasowego PIT i na jakich zasadach?

Nowy system rozliczania podatku dochodowego (PIT) na zasadach kasowych nie będzie dotyczył wszystkich przedsiębiorców. Zgodnie z aktualnymi projektami, z kasowego PIT-u skorzystać będą mogli m.in.:

• Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą na własny rachunek i rozpoczynający działalność w 2025 roku lub później
• Których przychody z działalności w roku poprzednim nie przekroczyły 250 tys. euro (pierwotnie zakładano limit 500 tys. zł)
• Przedsiębiorcy nieprowadzący ksiąg rachunkowych
• Kasowy PIT będzie dotyczył tylko transakcji pomiędzy przedsiębiorcami.

Zmiana zasad opodatkowania ma na celu ułatwienie prowadzenia działalności gospodarczej mikroprzedsiębiorcom oraz zmniejszenie obciążeń administracyjnych.

Kasowy PIT do 250 tys. euro: dla kogo i dlaczego?

Kasowy PIT adresowany jest przede wszystkim do małych firm, zmagających się z problemem zatorów płatniczych. To właśnie te firmy, jako najsłabsze podmioty na rynku, odczuwają negatywne skutki opóźnień w płatnościach w największym stopniu.

Z tego względu dostęp do kasowego PIT-u będzie uzależniony od wysokości przychodów z działalności gospodarczej osiągniętych w roku poprzednim. Limit ten został ustalony na poziomie 250 tys. euro, przeliczany według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy.

Według uzasadnienia projektu ustawy, tak skonstruowany limit pozwoli skorzystać z kasowego PIT-u znacznej części podatników. Dane z zeznań za 2022 r. pokazują, że:

• 95,1% podatników rozliczających się z PIT-36 (skala podatkowa) wykazało przychody poniżej 250 tys. euro.
• 65% podatników rozliczających się z PIT-36L (podatek liniowy) mieści się w tym limicie.
• 97% podatników rozliczających się z PIT-28 (ryczałt od przychodów ewidencjonowanych) również spełnia ten warunek.

Oznacza to, że kasowy PIT ma szansę stać się realnym ułatwieniem dla większości polskich przedsiębiorców.

Kasowy PIT a ulga na złe długi: zalety i wady obu rozwiązań

Obecnie system podatkowy oferuje przedsiębiorcom mechanizm ochrony w postaci ulgi na złe długi. W przypadku braku płatności od kontrahenta w ciągu 90 dni od terminu płatności faktury, podatnik może skorygować przychód i zmniejszyć zobowiązanie podatkowe.

Jednakże rozwiązanie to posiada pewne wady:

• Istnieją określone warunki, które muszą zostać spełnione, aby skorzystać z ulgi.
• Korekta przychodu może zostać dokonana dopiero po 90 dniach, co oznacza, że przez ten czas przedsiębiorca musi wykazać wyższy dochód do opodatkowania.
• Płatność podatku następuje przed otrzymaniem należności od kontrahenta, co może powodować problemy z płynnością finansową.

Wprowadzenie kasowego PIT-u może rozwiązać te problemy. W tym systemie podatek płacony jest dopiero po otrzymaniu zapłaty od kontrahenta, co oznacza:

• Poprawę płynności finansowej: Przedsiębiorcy nie muszą dysponować środkami na zapłatę podatku przed otrzymaniem należności.
• Znika konieczność korekty przychodu i stosowania ulgi na złe długi.

Kasowy PIT oferuje zatem szereg korzyści dla małych i średnich przedsiębiorstw. Pozwala na opóźnienie płatności podatku do momentu otrzymania należności od kontrahentów, co ułatwia zarządzanie finansami firmy. 

Jakie będą skutki regulacji kasowego PIT-u?

Ocena skutków regulacji wprowadzającej kasowy PIT jest złożona ze względu na jej fakultatywny charakter i określone zasady stosowania.

W dłuższym okresie skutki finansowe dla przedsiębiorców powinny być neutralne. Koncepcja kasowego PIT-u zakłada, że po upływie 2 lat od dnia wystawienia faktury podatnik będzie zobowiązany rozpoznać przychód z działalności gospodarczej, nawet jeśli nie otrzyma od kontrahenta zapłaty za wydany towar lub wykonaną usługę. Oznacza to, że w dłuższej perspektywie czasowej zarówno wpływy, jak i wydatki powinny się wyrównać.

Wątpliwości co do rozliczania kosztów

Wprowadzenie kasowego PIT-u, czyli rozliczania podatku dochodowego w dacie otrzymania zapłaty, budzi wątpliwości co do sposobu odliczania kosztów.

Obecnie przedsiębiorcy rozliczają przychody w momencie wystawienia faktury, niezależnie od tego, kiedy pieniądze wpłyną na konto. Koszty natomiast odliczają w momencie ich poniesienia, bez względu na to, czy zapłacono za fakturę. Kasowy PIT ma zmienić tę zasadę również w przypadku kosztów. Oznacza to, że przedsiębiorcy będą mogli odliczać je dopiero po dokonaniu zapłaty za fakturę. Zatem będą musieli dysponować większymi środkami na bieżąco. Ten system wymusza również konieczność śledzenia terminów płatności faktur i dopasowywania do nich momentu odliczania kosztów, co może generować dodatkowe obowiązki administracyjne.

Ostateczny kształt zasad rozliczania kosztów w kasowym PIT-cie będzie zależał od decyzji legislacyjnych. Ważne jest, aby wypracować rozwiązania, które będą uwzględniać specyficzne potrzeby przedsiębiorców i nie będą generować dodatkowych obciążeń administracyjnych.