Spis treści
- QUIZ PRL. Pewex w PRL - okno na Zachód. Jak dobrze znasz sklepy marzeń?
- Zakupy w Peweksie - wspomnienia z PRL, które wciąż budzą emocje
- PRL i jego sklepy "za dewizami" - czy Pewex był wyjątkiem?
- Schyłek Peweksu - koniec ery PRL i transformacja gospodarcza
- Pewex w PRL - symbol tęsknoty za normalnym życiem?
- QUIZ PRL. Pewex w PRL - okno na Zachód. Jak dobrze znasz sklepy marzeń?
QUIZ PRL. Pewex w PRL - okno na Zachód. Jak dobrze znasz sklepy marzeń?
W naszym zabawowym cyklu QUIZY SE tym razem QUIZ z czasów PRL, który przeniesie Was do świata kolorowych witryn i długich kolejek. Sprawdźcie, ile pamiętacie z legendarnych sklepów Pewex - tych luksusowych wysp na morzu szarej rzeczywistości.
Przedsiębiorstwo Eksportu Wewnętrznego „Pewex" powstało w latach 70. XX wieku, w okresie rządów Edwarda Gierka. Charakterystyczne logo zaprojektowane przez Elżbietę Magner szybko stało się jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli tamtych czasów. Dla przeciętnego obywatela PRL wizyta w Peweksie była doświadczeniem niemal egzotycznym - kolorowe witryny, pełne półki i niedostępne gdzie indziej towary tworzyły atmosferę przesiąkniętą zapachem luksusu.
Pewex był swoistym paradoksem socjalistycznej Polski - państwowym sklepem oferującym kapitalistyczne dobra. Można było w nim kupić towary za waluty wymienialne lub za specjalne bony towarowe emitowane przez bank PKO. Dla wielu Polaków posiadanie takich bonów było powodem do dumy i zazdrości ze strony sąsiadów.
Zakupy w Peweksie - wspomnienia z PRL, które wciąż budzą emocje
W Peweksie zawsze pachniało perfumami i kawą, w każdym razie był to zapach luksusu. Dziś sporo luksusowych sklepów, nawet nieźle pachnących, ale to już nie to wrażenie jak kiedyś, gdy nagle wchodziło się do sklepu z czystymi szybami, pięknymi i egzotycznie barwnymi towarami i tym zapachem właśnie.
Co kupowaliśmy w Peweksie? Lista jest długa i różnorodna: dżinsy Wrangler i Rifle, trójkątne czekolady Toblerone, batony Mars i Snickers, gumę Donald, papierosy Marlboro, whisky Johnny Walker, Coca-Colę, kosmetyki Johnson's, płyn po goleniu Old Spice, mydło Fa, pastę do zębów Colgate... Dla dzieci był to raj zabawek - klocki Lego, lalki Barbie i samochodziki Matchbox.
Dla bardziej zamożnych klientów Pewex oferował elektronikę - telewizory Sony, magnetowidy Panasonic, komputery Atari czy keyboardy Casio. Można było nawet kupić samochód, co w realiach PRL było nie lada wyczynem.
Polecany artykuł:
PRL i jego sklepy "za dewizami" - czy Pewex był wyjątkiem?
Sklepy dewizowe nie były polskim wynalazkiem. Podobne placówki działały w całym bloku wschodnim: w Czechosłowacji był to Tuzex, w NRD Genex i Intershop, w Bułgarii Corecom, na Węgrzech Intertourist, w Rumunii Comturist, a w ZSRR Beriozka.
W Polsce poza Peweksem funkcjonowały również Baltona, Przedsiębiorstwo Zaopatrzenia Górniczego oraz Igloopex. Jednak to właśnie Pewex zyskał status najbardziej rozpoznawalnej marki i zajął szczególne miejsce w zbiorowej pamięci.
Schyłek Peweksu - koniec ery PRL i transformacja gospodarcza
Transformacja ustrojowa i gospodarcza po 1989 roku oznaczała początek końca dla sklepów dewizowych. Wprowadzenie wolnego rynku, ustanowienie złotówki jako jedynego obowiązującego środka płatniczego oraz pojawienie się konkurencji w postaci sklepów wolnorynkowych sprawiło, że Pewex tracił na znaczeniu.
Mimo prób ratowania sieci, kolejnych kampanii reklamowych i promocji, Pewex popadał w coraz większe długi. W 1994 roku odnotowano zadłużenie w wysokości 70 milionów dolarów amerykańskich. Trzy lata później 150 sklepów przejęła francuska spółka, a w 2003 roku marka została ostatecznie zlikwidowana.
Pewex w PRL - symbol tęsknoty za normalnym życiem?
Dlaczego wspominamy Pewex z taką nostalgią? Może dlatego, że symbolizował marzenia o lepszym, kolorowym świecie? Może dlatego, że kupione tam produkty wywoływały radość nieproporcjonalną do ich rzeczywistej wartości? A może dlatego, że przypominają nam czasy, gdy rzeczy materialne miały większą wartość emocjonalną, bo trudniej było je zdobyć?
"W tym pewex-ie to jak w raju się człowiek czuł..." - ten anonimowy komentarz internauty doskonale oddaje stosunek wielu Polaków do Peweksu. Był on nie tylko sklepem, ale też symbolem aspiracji, marzeń i tęsknoty za "normalnym życiem", które kojarzyło się z Zachodem.
Dziś, w dobie galerii handlowych i zakupów internetowych, wspomnienie o Peweksie wywołuje uśmiech i nutę nostalgii. Przypomina czasy, gdy zdobycie "zachodniego" produktu było powodem do dumy i radości. Czasy, gdy prostsze rzeczy potrafiły cieszyć bardziej.
Zapraszamy teraz do sprawdzenia swojej wiedzy o Peweksie w naszym quizie! Ile pamiętasz z tamtych lat? Jakie produkty można było kupić wyłącznie za dewizy? Jakie było twoje największe marzenie z Peweksu? Sprawdź się!
QUIZ PRL. Pewex w PRL - okno na Zachód. Jak dobrze znasz sklepy marzeń?
