Renta wdowia: W jaki sposób ZUS weryfikuje informacje o nowym związku małżeńskim świadczeniobiorcy?

Spis treści

1. Czym jest renta wdowia i kiedy przysługuje?
2. Wpływ nowego małżeństwa na prawo do renty wdowiej
3. Metody weryfikacji przez ZUS
4. Konsekwencje niezgłoszenia nowego małżeństwa
5. Jak prawidłowo zgłosić zawarcie nowego związku małżeńskiego?
6. Zalecenia dla świadczeniobiorców

Czym jest renta wdowia i kiedy przysługuje?

Renta wdowia (renta rodzinna) przysługuje członkom rodziny osoby zmarłej, która była uprawniona do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, albo spełniała warunki do uzyskania jednego z tych świadczeń. Uprawnionymi do renty rodzinnej są m.in. wdowy i wdowcy, jeśli spełniają określone warunki.

Wpływ nowego małżeństwa na prawo do renty wdowiej

Zgodnie z przepisami, zawarcie nowego związku małżeńskiego przez wdowę lub wdowca powoduje utratę prawa do renty rodzinnej. Jest to istotna informacja, którą świadczeniobiorca powinien zgłosić do ZUS niezwłocznie po zawarciu nowego małżeństwa.

Jak informuje Grzegorz Dyjak z Centrali ZUS: "Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 26 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz niektórych innych ustaw, wypłata świadczenia tzw. renty wdowiej ustaje z dniem poprzedzającym dzień zawarcia nowego związku małżeńskiego przez osobę uprawnioną. Zatem wdowa/wdowiec niezwłocznie powinni powiadomić organ emerytalny lub rentowy o zawarciu nowego związku małżeńskiego."

Zobacz także: Renta wdowia 2025. Kalkulator ZUS pomoże Ci podjąć najlepszą decyzję

Metody weryfikacji przez ZUS

ZUS dysponuje dwoma metodami weryfikacji statusu cywilnego świadczeniobiorców:

1. Obowiązek informacyjny świadczeniobiorcy

Podstawowym mechanizmem jest prawny obowiązek informacyjny. Osoba pobierająca rentę rodzinną ma obowiązek niezwłocznie powiadomić ZUS o zawarciu nowego związku małżeńskiego. Niedopełnienie tego obowiązku może prowadzić do nienależnego pobierania świadczeń, które trzeba będzie zwrócić wraz z odsetkami.

Jak wyjaśnia Grzegorz Dyjak: "Informacja o zawarciu nowego związku małżeńskiego powinna być przekazana przez świadczeniobiorcę, któremu ZUS ustali prawo do zbiegu renty rodzinnej z własnym świadczeniem emerytalno-rentowym. O obowiązku poinformowania organu rentowego o okoliczności powodującej wstrzymanie wypłaty świadczeń w zbiegu, tj. o zawarciu nowego związku małżeńskiego, osoby uprawnione do zbiegu zostaną poinformowane w decyzji w sprawie ustalenia prawa i wypłaty renty rodzinnej w zbiegu z własnym świadczeniem emerytalno-rentowym. Decyzje będą wydawane od 1 lipca 2025 r."

Dodatkowo Grzegorz Dyjak z Centrali ZUS podkreśla: "Osoba uprawniona do wypłaty świadczeń w zbiegu z rentą rodzinną jest zobowiązana powiadomić organ rentowy o okolicznościach powodujących wstrzymanie wypłaty świadczeń w zbiegu, tj. o zawarciu nowego związku małżeńskiego."

2. Dostęp do rejestru PESEL i aktów stanu cywilnego

ZUS ma dostęp do bazy danych PESEL oraz elektronicznego systemu rejestracji aktów stanu cywilnego. Grzegorz Dyjak z ZUS informuje: "ZUS cyklicznie, raz w roku, będzie automatycznie weryfikował, czy nastąpiło zawarcie nowego związku małżeńskiego. Weryfikacja będzie odbywała się w oparciu o RU PESEL."

Konsekwencje niezgłoszenia nowego małżeństwa

Niezgłoszenie zawarcia nowego związku małżeńskiego i dalsze pobieranie renty rodzinnej może prowadzić do poważnych konsekwencji finansowych. Grzegorz Dyjak z Centrali ZUS ostrzega: "W razie stwierdzenia nieuzasadnionej wypłaty świadczeń w zbiegu, ZUS będzie dochodził zwrotu nienależnie pobranych świadczeń."

Oznacza to:

• Obowiązek zwrotu wszystkich nienależnie pobranych świadczeń, potencjalnie wraz z odsetkami
• Możliwość nałożenia kar administracyjnych
• W skrajnych przypadkach – możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności karnej

Jak prawidłowo zgłosić zawarcie nowego związku małżeńskiego?

Aby prawidłowo zgłosić ZUS-owi zawarcie nowego związku małżeńskiego, należy:

• Złożyć wniosek o zaprzestanie wypłaty renty rodzinnej w związku z zawarciem małżeństwa
• Dołączyć odpis aktu małżeństwa
• Złożyć dokumenty w dowolnej placówce ZUS lub wysłać je pocztą

Zalecenia dla świadczeniobiorców

W świetle informacji przekazanych przez rzecznika ZUS, system weryfikacji stanu cywilnego świadczeniobiorców będzie funkcjonował regularnie i automatycznie. W interesie osoby pobierającej rentę wdowią jest terminowe zgłoszenie faktu zawarcia nowego małżeństwa, co pozwoli uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji związanych z nienależnym pobieraniem świadczeń.

Należy szczególnie pamiętać, że:

• Obowiązek informacyjny spoczywa przede wszystkim na świadczeniobiorcy
• ZUS będzie jednak weryfikował te informacje samodzielnie raz w roku
• Od 1 lipca 2025 r. świadczeniobiorcy będą otrzymywać stosowne informacje w decyzjach ZUS
• Konsekwencją niezgłoszenia zmiany stanu cywilnego będzie konieczność zwrotu nienależnie pobranych świadczeń

Artykuł zawiera oficjalne stanowisko ZUS przekazane przez rzecznika prasowego Grzegorza Dyjaka z Centrali ZUS.