- Program 800 plus, kosztujący 61,7 mld zł rocznie przy rekordowym deficycie 271,7 mld zł, może zostać zmieniony.
- Rozważane jest powiązanie świadczenia 800 plus z aktywnością zawodową rodziców, co oznacza, że tylko pracujący mogliby je otrzymywać.
- Krytycy programu od dawna wskazywali na brak kryterium dochodowego i brak wpływu na wzrost urodzeń.
- Wprowadzenie zmian w 800 plus może napotkać opór polityczny, w tym ze strony prezydenta, ze względu na historię programu.
Budżet pod presją – 800 plus w nowej odsłonie
W projekcie budżetu państwa na 2026 rok zapisano aż 61,7 miliarda złotych na finansowanie programu Rodzina 800 plus. Jednocześnie deficyt ma sięgnąć rekordowych 271,7 miliarda złotych. W tej sytuacji coraz głośniej mówi się o zmianach w systemie wsparcia rodzin. Jak zaznaczył Władysław Kosiniak-Kamysz, dotychczasowe rozwiązanie, w którym świadczenie trafiało do wszystkich bez względu na status zawodowy, może przejść do historii.
Tylko dla pracujących rodziców
Nowe propozycje zakładają, że świadczenie 800 plus będzie wypłacane jedynie rodzicom aktywnym zawodowo. Ci, którzy zdecydują się podjąć pracę, zyskają podwójnie – zachowają zasiłek i skorzystają z ulgi podatkowej. W ramach prezydenckiej inicjatywy „PIT zero rodzina bez podatku” dochody do 140 tys. zł rocznie na każdego rodzica wychowującego co najmniej dwoje dzieci mają zostać zwolnione z PIT.
Krytyka i wcześniejsze dyskusje o 800 plus
Od początku działania programu wskazywano na jego wady. Najczęściej podnoszono brak kryterium dochodowego, przez co pieniądze trafiały również do zamożnych rodzin, które nie potrzebowały wsparcia. Krytycy zarzucali też, że świadczenie w gotówce wspiera rodziny patologiczne, wydające środki nie na dzieci, lecz na używki. Co więcej, według ekspertów, miliardy złotych przeznaczone na program nie przyniosły spodziewanego wzrostu urodzeń.
Jakie zmiany są rozważane
W kampanii wyborczej 2023 roku pojawiły się różne pomysły: od całkowitej likwidacji programu, przez wprowadzenie kryterium dochodowego, aż po zwiększenie świadczenia dla noworodków do 1600 zł. Teraz jednak kierunek zmian jest inny – rząd chce powiązać wsparcie z aktywnością zawodową. Jeśli dojdzie do rewolucji, program 800 plus może stać się przykładem dla modyfikacji innych świadczeń socjalnych.
Polityczne przeszkody
Choć propozycje zmian brzmią zdecydowanie, ich realizacja nie jest pewna. W koalicji rządzącej nie ma pełnej zgody, a dodatkową barierą może być stanowisko prezydenta. Karol Nawrocki reprezentuje środowisko, które uczyniło z 800 plus swój sztandarowy projekt. Podpisanie ustawy ograniczającej dostęp do świadczenia mogłoby więc okazać się politycznie problematyczne.
Podcasty
Playlisty tematyczne
