- Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy, która włączy okresy pracy na umowach cywilnoprawnych i jednoosobowej działalności gospodarczej do stażu pracy, dotychczas uwzględniającego tylko umowy o pracę.
- Nowe przepisy uwzględnią m.in. zlecenia, prowadzenie działalności, a nawet okresy opieki nad dzieckiem, co wpłynie na uprawnienia pracownicze, np. wymiar urlopu wypoczynkowego.
- Zmiany będą dotyczyły również okresów sprzed wejścia ustawy w życie, pod warunkiem odpowiedniego udokumentowania, na co pracownicy będą mieli 24 miesiące.
- Ustawa wejdzie w życie w dwóch terminach: od 1 stycznia 2026 r. dla sektora publicznego i sześć miesięcy po ogłoszeniu dla sektora prywatnego.
Nowelizacja Kodeksu pracy uchwalona – co się zmienia?
W piątek Sejm niemal jednogłośnie (428 głosów za, 3 przeciw) przyjął historyczną nowelizację Kodeksu pracy, która fundamentalnie zmienia zasady naliczania lat pracy w Polsce. Do tej pory do stażu pracy, od którego zależą m.in. wymiar urlopu czy wysokość dodatku stażowego, wliczano wyłącznie okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. To wykluczało miliony osób pracujących przez lata na innych formach zatrudnienia.
Zgodnie z nowymi przepisami, do stażu pracy wliczane będą nie tylko okresy zatrudnienia na umowie o pracę, ale również czas przepracowany na umowach cywilnoprawnych czy w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej. Ustawa obejmuje m.in. okresy prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, czas wykonywania umów-zleceń, o świadczenie usług lub agencyjnych, a także okresy współpracy z osobą prowadzącą działalność.
Kto zyska na zmianach i jak dostać dłuższy urlop?
Zmiany najbardziej odczują osoby, które mają za sobą wieloletnią historię pracy na tzw. umowach śmieciowych lub jako freelancerzy. Główną korzyścią będzie możliwość szybszego nabycia prawa do dłuższego urlopu wypoczynkowego. Przypomnijmy, że obecnie pracownikom z co najmniej 10-letnim stażem pracy przysługuje 26 dni urlopu, a tym z krótszym stażem – 20 dni.
Na przykład pracownik z siedmioletnim stażem pracy, który przedłoży dokumenty potwierdzające cztery lata pracy na umowie-zleceniu, po wejściu w życie ustawy będzie miał prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego zamiast dotychczasowych 20. Co ważne, do stażu zaliczony zostanie również czas sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem przez osobę współpracującą, za który opłacano składki emerytalne i rentowe.
Jak udokumentować staż pracy z umowy zlecenia i działalności?
Aby skorzystać z nowych uprawnień, pracownik będzie musiał udowodnić okresy pracy inne niż na etacie. Nowelizacja Kodeksu pracy jasno określa, w jaki sposób należy to zrobić. Co istotne, zaliczeniu będą podlegały również okresy sprzed wejścia ustawy w życie, pod warunkiem ich właściwego udokumentowania.
Kluczowym dokumentem potwierdzającym okresy pracy na umowach cywilnoprawnych czy działalności będą zaświadczenia wydawane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Na przedstawienie odpowiednich dokumentów swojemu aktualnemu pracodawcy pracownicy będą mieli 24 miesiące od dnia wejścia w życie nowych przepisów. Okresy, które nie podlegały zgłoszeniu do ZUS, będą wymagały przedstawienia innych dowodów, np. umów czy rachunków.
Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?
Ustawodawca przewidział różne terminy wejścia w życie nowych regulacji, aby dać pracodawcom czas na przygotowanie się do zmian, zwłaszcza w systemach kadrowo-płacowych. Dzięki temu firmy będą mogły płynnie dostosować się do nowego sposobu obliczania stażu pracy.
Wejście w życie ustawy podzielono na dwie daty – od 1 stycznia 2026 r. dla sektora publicznego i od pierwszego dnia miesiąca po upływie sześciu miesięcy od ogłoszenia ustawy – dla sektora prywatnego. Teraz nowelizacja trafi do Senatu. Biorąc pod uwagę szerokie poparcie polityczne dla projektu, można oczekiwać, że dalsze prace legislacyjne przebiegną sprawnie.
Podcasty
Playlisty tematyczne
