Praca na śmieciówce wliczana do stażu pracy. Nowe przepisy będą działały wstecz

Koniec "umów śmieciowych" w stażu pracy? Rewolucja w Kodeksie Pracy!

Rewolucja na rynku pracy! Okres zatrudnienia na podstawie "umów śmieciowych" ma być wliczany do stażu pracy, otwierając drogę do wyższych urlopów. MRPiPS pracuje nad nowelizacją Kodeksu Pracy, która może zmienić sytuację blisko 1,9 miliona osób. Kiedy "umowy śmieciowe" znikną z rynku pracy?

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) przygotowuje gruntowną nowelizację Kodeksu Pracy, która ma na celu ukrócenie praktyk zatrudniania na tzw. "umowy śmieciowe" i zrównanie praw osób zatrudnionych na różnych podstawach. Zmiany, które mają wejść w życie 1 stycznia 2026 roku, zakładają, że okresy przepracowane na umowie-zleceniu, często nazywanej "umową śmieciową", oraz prowadzenia działalności gospodarczej będą wliczane do stażu pracy. To przełomowa decyzja, która ma zrewolucjonizować rynek pracy i wpłynąć na sytuację wielu pracowników dotkniętych problemem "umów śmieciowych".

„Praca to praca – każda zasługuje na szacunek i uznanie! Pytacie w komentarzach, czy nowe przepisy będą działały wstecz – TAK!” – podkreśliła szefowa MRPiPS, Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, na platformie X. To jasny sygnał, że rządzący są zdeterminowani, aby wprowadzić sprawiedliwe rozwiązania dla osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych, które często są postrzegane jako "umowy śmieciowe".

Kiedy zmiany wejdą w życie i kogo dotyczą nowe przepisy?

Zgodnie z zapowiedziami MRPiPS, nowelizacja Kodeksu Pracy ma wejść w życie 1 stycznia 2026 roku. To daje czas zarówno pracodawcom, jak i pracownikom na przygotowanie się do nowych regulacji. Szefowa resortu pracy, Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, podkreśla, że nowe przepisy będą działały wstecz, co oznacza, że do stażu pracy będą wliczane również okresy przepracowane na umowach-zleceniach, czyli tzw. "umowach śmieciowych", przed 2026 rokiem.

Zmiany dotyczą szerokiej grupy osób, w tym tych, którzy pracują na "umowach śmieciowych", prowadzą działalność gospodarczą lub współpracują z osobami prowadzącymi taką działalność. Jak wynika z danych MRPiPS, powołujących się na badania BAEL za 2023 rok, udział osób pracujących niebędących pracownikami (czyli niezatrudnionych na umowę o pracę) wynosi 19,9 proc. To oznacza, że zmiany mogą dotyczyć blisko 1,9 mln osób w sektorze publicznym i prywatnym, które są zatrudnione na podstawie "umów śmieciowych".

Jak udokumentować pracę na "umowie śmieciowej" i co to oznacza dla urlopów?

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) informuje, że okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych, w tym "umów śmieciowych", będą potwierdzane zaświadczeniami wydawanymi przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). To kluczowa informacja dla wszystkich, którzy chcą skorzystać z nowych przepisów. Okresy zatrudnienia, które nie podlegały zgłoszeniu do ZUS, oraz praca zarobkowa za granicą będą potwierdzane na zasadach ogólnych reguł dowodowych. Oznacza to, że zaliczanie tych okresów do stażu pracy będzie wymagało przedstawienia odpowiednich dokumentów, takich jak umowy, rachunki czy zaświadczenia od pracodawców, potwierdzających pracę na "umowie śmieciowej".

Nowe przepisy mają bezpośredni wpływ na wymiar urlopu wypoczynkowego. Obecnie, zgodnie z Kodeksem Pracy, wymiar urlopu wynosi 20 dni, jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat, oraz 26 dni, jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat. Wliczanie okresów przepracowanych na "umowach śmieciowych" do stażu pracy może znacząco zwiększyć wymiar urlopu dla wielu pracowników. Na przykład, pracownik z 7-letnim stażem pracy, który przedłoży dokumenty potwierdzające 4-letnią pracę na "umowie śmieciowej", po 1 stycznia 2026 r. będzie miał prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego zamiast dotychczasowych 20.

MRPiPS szacuje: Ile osób skorzysta na zmianach w stażu pracy?

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) szacuje, że zmiany w Kodeksie Pracy dotyczące wliczania umów-zleceń, czyli tzw. "umów śmieciowych", do stażu pracy mogą dotyczyć blisko 1,9 miliona osób. To ogromna grupa pracowników, którzy do tej pory byli pomijani w systemie naliczania uprawnień pracowniczych. Włączenie okresów przepracowanych na "umowach śmieciowych" do stażu pracy to realna szansa na poprawę sytuacji materialnej i zawodowej wielu Polaków.

Dzięki nowym przepisom osoby pracujące na "umowach śmieciowych" będą mogły nabyć prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, a także innych świadczeń pracowniczych, które są uzależnione od stażu pracy. To krok w stronę bardziej sprawiedliwego i równego traktowania wszystkich pracowników, niezależnie od formy zatrudnienia. MRPiPS podkreśla, że celem zmian jest docenienie wkładu pracy wszystkich osób, które aktywnie uczestniczą w rynku pracy, niezależnie od tego, czy są zatrudnione na umowę o pracę, czy na "umowę śmieciową".