Rozwód a opieka nad dziećmi. Jak sąd ustala wysokość alimentów?

Alimenty dla dzieci po rozwodzie rodziców

Jeśli małżeństwo zostało rozwiązane wskutek orzeczenia rozwodu, sąd w wyroku rozwodowym obligatoryjnie określa, w jakiej wysokości każdy z rodziców ponosi koszty utrzymania dziecka. Nawet gdy małżonkowie dobrowolnie porozumieją się co do sposobu i kosztów utrzymania dziecka, kwestia wysokości alimentów musi być rozstrzygnięta w wyroku rozwodowym. Sąd najczęściej przyznaje alimenty temu z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Rodzic niemieszkający z dzieckiem wykonuje swój obowiązek alimentacyjny przekazując na jego rzecz określoną sumę pieniędzy w wysokości ustalonej orzeczeniem sądu.

Ważne!

Obowiązek alimentacyjny każdego z rodziców wobec dziecka istnieje niezależnie od tego, czy pochodzi ono z małżeństwa. Jeżeli dziecko urodziło się w związku pozamałżeńskim, obowiązek ten powstaje w chwili urodzenia dziecka, a nie dopiero w momencie jego uznania lub sądowego ustalenia ojcostwa.

Usprawiedliwione potrzeby dziecka

Wysokość alimentów zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz zarobkowych i majątkowych możliwości rodzica, który ma je płacić. Oba te warunki są rozpatrywane łącznie. Potrzeby muszą być zawsze usprawiedliwione, czyli takie, które zapewniają mu właściwe warunki życia oraz poprawny rozwój fizyczny i duchowy.

Zarobkowe i majątkowe możliwości rodziców

Określając kwotę alimentów sąd bierze pod uwagę przede wszystkim możliwości zarobkowe i majątkowe rodzica zobowiązanego do świadczenia, czyli zarobki i profity, które mógłby osiągnąć, gdyby w pełni wykorzystał swoje kwalifikacje umiejętności i wykształcenie. Nie chodzi tu zatem jedynie o rzeczywiste dochody, (zalicza się nie tylko pensję, ale też wszelkie premie, dodatki, deputaty, nagrody i wyrównania), ale o potencjalne możliwości zarobkowych wynikających z wykształcenia, wieku i stanu zdrowia rodzica zobowiązanego do płacenia alimentów. Jeżeli nie wykorzystuje on posiadanych możliwości lub z własnej winy nie podejmuje pracy, odpowiedniej do swego przygotowania zawodowego, stanu zdrowia oraz realnie istniejących możliwości zatrudnienia, sąd ocenia jego dochody na podstawie zarobków, jakie osiągnąłby, gdyby pracował. Nie zwalnia też z obowiązku alimentacyjnego tłumaczenie, że nie płaci, bo jest bezrobotny – w takiej sytuacji sąd bierze pod uwagę okres trwania bezrobocia i jego przyczyny, bada czy dołożył wszelkich starań, aby zdobyć pracę.

Ta sama stopa życiowa

Dzieci mają prawo do życia na takim samym poziomie jak i rodzice, czyli do równej stopy życiowej z rodzicami. I to zarówno wówczas, gdy mieszkają wspólnie z nimi, jak i wtedy, gdy mieszkają oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dzieciom warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją sami (z wyjątkiem potrzeb będących przejawem zbytku). Konsekwencją zasady tej samej stopy życiowej jest to, że rodzice nie mogą uchylać się od obowiązku alimentacyjnego tylko na tej podstawie, że stanowiłoby to dla nich zbyt duże obciążenie. Muszą podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami.