- Polska wprowadza system kaucyjny: Od środy doliczana będzie kaucja do butelek PET (50 gr) i puszek (50 gr), a od 2026 r. także do szklanych butelek wielorazowych (1 zł).
- System będzie wdrażany stopniowo, z okresem przejściowym do końca roku, a jego celem jest zwiększenie zbiórki butelek PET z 45% do nawet 90%.
- System ma znacząco ograniczyć ilość odpadów na wysypiskach i w spalarniach, zmniejszyć zanieczyszczenie lasów i miast oraz poprawić jakość powietrza.
- Duże sklepy (powyżej 200 mkw.) będą musiały odbierać puste opakowania, oferując zwrot kaucji, co ułatwi konsumentom recykling.
System kaucyjny – zasady i stawki
Od środy do ceny napojów w butelkach plastikowych, metalowych puszkach oraz – od 2026 roku – w szklanych butelkach wielorazowych, doliczana będzie kaucja.
Jej wysokość wynosi 50 groszy dla puszek i butelek PET oraz 1 zł dla szklanych opakowań wielokrotnego użytku. Kwota ta będzie widoczna jako oddzielna pozycja na paragonie, a o tym, czy dane opakowanie objęte jest systemem, poinformuje specjalne oznaczenie na etykiecie.
Stopniowe wdrażanie systemu
Podczas Forum Recyklingu w Warszawie wiceminister klimatu Anita Sowińska podkreśliła, że to „wielka logistyczna zmiana i wielkie wyzwanie”. Zaznaczyła, że proces wdrażania będzie przebiegał stopniowo. Przez trzy miesiące producenci i sklepy mogą jeszcze wyprzedawać zapasy magazynowe. Jednocześnie obowiązuje tzw. okres przejściowy do końca roku, związany z niższą opłatą produktową za niespełnienie poziomu zbiórki na poziomie minimum 77 proc.
Kiedy system zacznie działać w pełni?
Zdaniem wiceminister: - „Myślę i szacuję, że ten system (kaucyjny – PAP) tak naprawdę (...) zacznie funkcjonować dopiero za kilka miesięcy, może pół roku, a może nawet troszkę dłużej. Na przykład na Litwie osiągnięcie efektu 90 proc. selektywnej zbiórki zajęło dwa lata”.
Resort klimatu ocenia, że dotychczasowy sposób segregacji pozwalał zebrać zaledwie 45 proc. butelek PET. Nowe rozwiązanie ma umożliwić osiągnięcie poziomu nawet 90 proc. To oznacza tysiące ton surowca mniej w spalarni i na wysypiskach. " To oznacza czystsze lasy, czyste miasta, ale też czystsze powietrze, w którym oddychamy” – podkreśliła Sowińska.
System obejmie również puszki aluminiowe, które mogą być przetwarzane praktycznie bez ograniczeń. Każda puszka, która wróci do obiegu, to oszczędność energii i redukcja emisji gazów cieplarnianych.
Sklepy i konsumenci
Duże sklepy, o powierzchni powyżej 200 mkw., będą zobowiązane do odbierania pustych opakowań. Mniejsze punkty handlowe pozostaną przy dobrowolnym systemie odbioru. Konsumenci będą mogli oddawać butelki i puszki w automatach ustawionych przy sklepach albo w ramach zbiórki ręcznej.
Jak zaznaczyła Sowińska: „Również z punktu widzenia klienta ważne jest, aby to opakowanie oddawać tam, gdzie się chce, a nie tam, gdzie ten napój zakupiliśmy”.
Polecany artykuł:
Podcasty
Playlisty tematyczne
