- EDIP to pierwszy unijny program (budżet 1,5 mld euro) wspierający europejski przemysł obronny, mający na celu zwiększenie mocy produkcyjnych i zacieśnienie współpracy państw UE.
- Program przewiduje 300 mln euro na wsparcie ukraińskiego przemysłu obronnego oraz fundusz FAST (min. 150 mln euro) na modernizację łańcuchów dostaw.
- Finansowanie otrzymają tylko produkty z maksymalnie 35% komponentów spoza UE.
- Dodatkowe środki z funduszu SAFE i niewykorzystanych pieniędzy z Funduszu Odbudowy mają elastycznie zasilić EDIP, co ma przyspieszyć inwestycje w sektorze obronnym.
Pierwszy unijny program wsparcia przemysłu obronnego
Parlament Europejski zatwierdził rozporządzenie powołujące Europejski Program Przemysłu Obronnego (EDIP). To pierwszy instrument na poziomie UE, który ma systemowo wzmocnić europejskie firmy zbrojeniowe i zacieśnić współpracę państw w sektorze obronnym. Nowe przepisy mają pomóc w szybkim zwiększaniu mocy produkcyjnych, zwłaszcza w obszarach, gdzie europejskie armie od lat mierzą się z niedoborami sprzętu i amunicji.
Budżet EDIP i wsparcie dla Ukrainy
Na realizację programu przewidziano 1,5 mld euro. Z tej puli 300 mln euro ma zasilić Instrument Wsparcia Ukrainy, co ma ułatwić integrację ukraińskiego przemysłu obronnego z europejskim oraz lepiej dopasować pomoc wojskową do potrzeb Kijowa. Jednocześnie w ramach pakietu powstanie fundusz FAST, który ma przyspieszyć modernizację łańcuchów dostaw w obronności i dysponować co najmniej 150 mln euro.
Zasady finansowania
Zgodnie z przyjętym rozporządzeniem, dofinansowanie trafi wyłącznie do tych produktów, w których udział komponentów spoza UE nie przekracza 35 proc. kosztów. Ma to wzmacniać europejską samowystarczalność technologiczną i ograniczać zależność od dostawców z państw trzecich. Program stawia też na współpracę wielostronną: w projektach długoterminowych musi uczestniczyć minimum cztery państwa UE, a do takich przedsięwzięć będzie mogła dołączać także Ukraina.
Więcej pieniędzy dzięki SAFE i funduszowi odbudowy
Europosłowie wywalczyli zwiększenie środków programu w negocjacjach z państwami członkowskimi w Radzie UE. EDIP ma być zasilany m.in. z funduszu pożyczkowego SAFE, a kraje UE dostaną możliwość przekierowania niewykorzystanych pieniędzy z Funduszu Odbudowy na projekty obronne realizowane w ramach programu. To ma uelastycznić finansowanie i zachęcić do szybszego startu inwestycji.
Teraz dokument wymaga jeszcze formalnej zgody państw członkowskich przed publikacją w Dzienniku Urzędowym UE. W debacie podkreślano, że EDIP ma nie tylko odpowiadać na bieżące potrzeby wojenne w Europie, lecz także utrzymać współpracę przemysłową po 2027 roku.
Polecany artykuł:
Podcasty
Playlisty tematyczne
