Unijne dofinansowanie dla firm

Z funduszy unijnych możesz sfinansować prawie wszystko i w wielu dziedzinach. Musisz jednak umieć poruszać się w gąszczu wielu różnych programów, żeby uzyskać pomoc dla swojej firmy. Podpowiadamy ci, jak zdobyć pieniądze na własny biznes, korzystając z dotacji unijnych.

Najważniejszy pomysł

Dobry pomysł jest oczywiście najważ-niejszy i musi być punktem wyjścia. Musisz dokładnie wiedzieć, co i gdzie chcesz robić (np. szkolić pracowników, kupić maszyny i urządzenia dla firmy, wprowadzić w firmie system informatyczny czy nowe oprogramowanie), następnie odpowiednio to uzasadnić, a w końcu określić, jakie mają być skutki zrealizowania twego pomysłu.

Pieniądze z Unii zawsze przyznawane są na konkretne cele oraz obszary wsparcia.

Za różne dziedziny odpowiadają róż-ne programy. Dlatego - zanim złożysz wniosek o dofinansowanie swego pomysłu - musisz sobie odpowiedzieć na kilka podstawowych pytań, m.in. jaki jest cel twojego projektu, jakiej dziedziny będzie dotyczył (np. ochrona środowiska), co jest przedmiotem planowanego przedsięwzięcia. Trzeba określić lokalizację, termin realizacji oraz wartość projektu. Aby wybrać odpowiedni program, musisz przedtem określić, czy twoja firma zalicza się do mikro-, małych, średnich czy dużych przedsiębiorstw, bo dla każdej grupy przeznaczone są oddzielne środki - pomoże ci w tym Kwalifikator MSP, który znajdziesz na stronie internetowej Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (www.parp.gov.pl).

Znajdź program...

Kiedy już ustalisz odpowiedzi na te pytania, będziesz mógł określić, z którego programu unijnego powinieneś skorzystać. Chodzi o znalezienie takiego źródła dofinansowania, które będzie najbardziej odpowiadało twoim potrzebom i z którego dofinansowane są projekty takie jak twój.

Musisz pamiętać o tym, że jako osoba fizyczna masz mniejsze możliwości skorzystania z unijnej pomocy (głównie z programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na rozpoczęcie działalności gospodarczej), większe szanse masz jako właściciel firmy.

Jeśli planujesz inwestycje w innowacyjne technologie lub szukasz pieniędzy na działalność badawczo-rozwojową, możesz skorzystać z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Jeśli chcesz organizować szkolenia, powinieneś sprawdzić, jakie są możliwości pozyskania dotacji z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Jeśli prowadzisz firmę na wsi, staraj się o dofinansowanie planowanego projektu w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Zawsze trzeba też na bieżąco śledzić konkursy organizowane w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych - poszczególne województwa oferują różne programy, w każdym z nich są trochę inne możliwości uzyskania pomocy, inny tryb naboru i terminy składania aplikacji czy zakres dofinansowania wydatków.

…i działanie

Warto wiedzieć, że każdy program unijny składa się z osi priorytetowych (lub priorytetów), których cele są bardziej zawężone niż programu, natomiast każ-da oś priorytetowa zawiera jedno lub więcej działań. W ramach działań występują czasami także poddziałania czy schematy. Czyli żeby otrzymać dotację, musisz najpierw określić program, a potem np. działanie, poddziałanie, schemat, obszar wsparcia. Pomoże ci w tym Poradnik Beneficjenta, który znajdziesz na www.funduszeeuropejskie.gov.pl - żeby dowiedzieć się, z którego programu i działania możesz starać się o dofinansowanie, wystarczy odpowiedzieć na kilka prostych pytań.

Przygotuj dokumenty

Gdy odnajdziesz program i działanie, w które wpisuje się twój pomysł, to reszty dowiesz się z regulaminu tego działania. Przede wszystkim - jakie dokumenty powinieneś przygotować (projekt, biznesplan, wniosek o dofinansowanie, załączniki) oraz w jaki sposób przyznawane są pieniądze - najczęściej jest to konkurs, w którym oceniane są składane wnioski i tylko najlepsze otrzymają dofinansowanie. Musisz również znaleźć instytucję, która odpowiada za przeprowadzenie interesującego cię konkursu i dowiedzieć się, jaki jest termin składania wniosków, jak długo trwa nabór, jakie są kryteria, które musisz spełnić. Wcześniej jednak trzeba dokładnie zapoznać się z dokumentacją wybranego programu, bo to pozwoli prawidłowo opracować wniosek aplikacyjny.

Złóż wniosek aplikacyjny

Kolejnym krokiem jest przygotowanie wniosku o dofinansowanie twojego projektu oraz zgromadzenie wymaganych dokumentów. Formularz wraz ze szczegółową instrukcją wypełniania i dokumentacją konkursową znajdziesz na stronach internetowych instytucji prowadzącej nabór wniosków. W zależności od programu nabór prowadzi Państwowa Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, w jej imieniu działają często Regionalne Instytucje Finansowe. O dotacje unijne można się również starać w urzędach marszałkowskich. Programy dla rolników chcących rozwinąć działalność gospodarczą lub założyć firmę (niekoniecznie związaną z rolnictwem) prowadzi Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (wnioski składa się w jej regionalnych oddziałach). Pamiętaj też o wypełnieniu obowiązkowych załączników (np. harmonogram realizacji projektu, biznesplan). To bardzo waż-ne, bo sam wniosek o dofinansowanie nie wystarczy. Jeśli nie dołączysz do niego wymaganych załączników, twój wniosek - niezależnie od jego wartości merytorycznej - zostanie odrzucony. Zwróć uwagę na to, że często oprócz wersji papierowej musisz też dostarczyć wniosek w wersji elektronicznej (zwykle za pomocą generatora wniosków dostępnego w Internecie). Teraz pozostaje już tylko złożenie wniosku w wyznaczonym terminie i zgodnie z wymaganą procedurą.

UWAGA! Do wniosku koniecznie dołącz biznesplan i harmonogram realizacji projektu

Czekaj na ocenę wniosku

Potem musisz jednak uzbroić się w cierpliwość, bo trzeba czekać na sprawdzenie i ocenę wniosku, a to może potrwać nawet trzy miesiące (czasami dłużej). Procedura jest dosyć skomplikowana. Najpierw zostanie sprawdzona zgodność formalna wniosku z wytycznymi danego programu. Jeśli spełni wymagane kryteria formalne, jest oceniany pod względem techniczno-merytorycznym, finansowym i strategicznym. Na tym etapie sprawdza się, czy twój projekt jest zgodny z celami i strategią wybranego programu i w jakim stopniu realizuje te cele oraz ocenia się, czy jesteś w stanie zrealizować swoje przedsięwzięcie. Za spełnienie każdego z postawionych warunków projekt otrzymuje punkty, a następnie powstaje lista rankingowa i najlepsze projekty, które zdobędą największą liczbę punktów, otrzymują dotację.

Podpisz umowę o dofinansowanie

Jeśli twój wniosek znajdzie się w grupie projektów, które otrzymały największą liczbę punktów, podpisujesz umowę o dofinansowanie z instytucją, która będzie przekazywać dotację. W umowie są dokładnie określone m.in. twoje zobowiązania i uprawnienia oraz dokładny harmonogram realizacji i rozliczania projektu. Umowa gwarantuje ci, że otrzymasz pieniądze, jeśli wypełnisz wszystkie swoje zobowiązania. Pieniądze trafią na twoje konto, jeśli zrealizujesz projekt zgodnie z przedstawionym we wniosku harmonogramem oraz zgodnie z przedłożonym wcześniej kosztorysem (pieniądze są wypłacane w transzach po zakończeniu każdego etapu realizacji projektu). Potem musisz rozliczyć projekt i w wyznaczonym terminie złożyć sprawozdanie z przebiegu realizacji inwestycji.

Pamiętaj! Dotacja może być odebrana, jeżeli realizujesz projekt m.in. niezgodnie z założeniami opisanymi we wniosku o dofinansowanie lub z naruszeniem procedury albo gdy nie osiągniesz zamierzonego celu (np. nie kupiłeś tego, o czym pisałeś we wniosku, nie zatrudniłeś tylu osób, ile zadeklarowałeś). Będziesz wtedy musiał zwrócić całość lub część dofinansowania. Jeżeli w trakcie realizacji projektu zauważysz, że to, co robisz, mocno odbiega od zamierzeń, poinformuj niezwłocznie o tym odpowiednią instytucję, z którą zawarłeś umowę o dofinansowanie - konieczny będzie aneks do umowy. Nie zawsze jednak taka zmiana będzie możliwa.

Od czego zależy wysokość dofinansowania

- od wybranego programu unijnego - każde działanie ma swoje własne wytyczne ogólne, które zwykle określają minimalny i maksymalny poziom dofinansowania;

- od dokumentacji konkursowej - wraz z ogłoszeniem naboru w danym działaniu, publikowany jest regulamin konkursu, w którym określany jest szczegółowy poziom dofinansowania;

- od projektodawcy - w ramach tego samego konkursu różne firmy mogą mieć inne poziomy dofinansowania, np. mała firma może otrzymać do 75 proc. dofinansowania, a duża - już tylko 50 proc.;

- od miejsca inwestycji - różne poziomy dofinansowania są na terenach poszczególnych województw, wewnątrz nich różnice są także pomiędzy dofinansowaniem projektów w zależności od rodzaju firmy i/lub inwestycji na obszarze miejskim lub wiejskim.

Dostałem pieniądze na otworzenie firmy

- Przez lata pracowałem w prywatnej firmie jako budowlaniec, ale w końcu postanowiłem, że czas pójść na swoje. Założyłem własną firmę. Na jej rozkręcenie dostałem dotację z Unii - mówi Rafał Matejko

(43 l.) ze Sławna. - We wszystkich formalnościach pomógł mi urząd pracy i teraz wiem, że to był dobry pomysł. Znam swój fach, w budowlance czuję się pewnie i pracuję, ale z tą różnicą, że teraz już tylko dla siebie. Bez tych unijnych pieniędzy na sam start raczej nie dałbym sobie rady. A tak mogłem kupić profesjonalny sprzęt niezbędny do prowadzenia remontów.