- Nowa "ustawa schronowa" (wchodząca w życie 1 stycznia) wymusi na deweloperach projektowanie nowych budynków wielorodzinnych, użyteczności publicznej i garaży podziemnych tak, by mogły służyć jako miejsca doraźnego schronienia.
- Wzrost cen nieruchomości: Nowe wymogi projektowe i wyposażeniowe przełożą się na wyższe koszty budowy, które ostatecznie poniosą nabywcy lokali, dodatkowo obciążając rynek z najdroższymi kredytami w Europie.
- Brak "schronowych specjalistów": Branża mierzy się z brakiem doświadczonych fachowców w dziedzinie projektowania i adaptacji miejsc schronienia, co utrudni wdrożenie nowych przepisów.
- Trzy typy miejsc ochrony: W Polsce wyróżnia się schrony (najwyższy standard), miejsca ukrycia i miejsca doraźnego schronienia, a wymagania i koszty będą zależały od typu obiektu
Już od 1 stycznia wchodzą w życie przepisy, które sporo zmienią na rynku nieruchomości. Zgodnie z nową ustawą, nowe budynki wielorodzinne, obiekty użyteczności publicznej oraz garaże podziemne, dla których pozwolenie na budowę złożono po 31 grudnia 2025 r., muszą być projektowane tak, by mogły pełnić funkcję miejsc doraźnego schronienia. Jak zauważa Mariusz Łubiński, prezes firmy Admus, choć ustawa przeszła proces legislacyjny dość cicho, jej skutki będą głośne i odczuwalne dla wszystkich kupujących.
Ceny nieruchomości pójdą w górę. To efekt ustawy schronowej
Nowe przepisy oznaczają dla deweloperów szereg dodatkowych obowiązków, które bezpośrednio wpłyną na koszt inwestycji. Konieczność dostosowania projektów i wyposażenia budynków w elementy wymagane dla miejsc schronienia to wydatek, który ostatecznie zostanie przeniesiony na klienta końcowego. Eksperci ostrzegają, że nowa ustawa schronowa nie wpłynie stymulująco na rynek, a wręcz przeciwnie – podniesie i tak już wysokie ceny nieruchomości.
— Oczywiście nie może się to odbyć bez podniesienia cen. Pojawia się bowiem szereg nowych obowiązków — zarówno dotyczących projektów, jaki również i wyposażenia. To musi się przełożyć na koszty. I – jak powszechnie wiadomo – takie koszty ostatecznie zostają przenoszone na nabywców lokali. Bo deweloper przecież tylko wykłada swoje środki na wybudowanie lokalu, natomiast ostatecznie jest to kalkulacja finansowa – i nabywcy zostaną tymi obciążeni. Nie wpłynie to na pewno stymulująco na rynek. Zwłaszcza biorąc pod uwagę, że kredyty u nas należą do najdroższych w całej Europie — komentuje dla Business Insider Polska Mariusz Łubiński, prezes spółki Admus, która zajmuje się zarządzaniem nieruchomościami.
Ile kosztuje budowa schronu w nowym bloku?
Wysokość dodatkowych kosztów będzie zależeć od kategorii obiektu, jaki deweloper będzie zobowiązany przygotować. Przepisy dzielą środki ochrony na trzy rodzaje: schrony, miejsca ukrycia i miejsca doraźnego schronienia (MDS). Najdroższy w budowie jest schron – hermetycznie zamknięte pomieszczenie z zaawansowanym systemem wentylacji.
— Musimy zacząć od tego, że środki ochrony dzielimy na schrony, miejsca ukrycia i doraźnego schronienia. Koszty będą uzależnione zatem od obowiązku, który zostanie nałożony na dewelopera. Schron to najwyższy stopień, z pomieszczeniami hermetycznie zamkniętymi czy odpowiednią wentylacją. To wszystko będzie bardzo podbijać koszty — wyjaśnia ekspert w rozmowie z Business Insider Polska.
Tańszą alternatywą są miejsca doraźnego schronienia, których wymagania mogą spełniać np. współczesne garaże podziemne. Jednak i tu pojawiają się wyzwania. — Trzeba jednak zwrócić uwagę, że dziś w garażach nie ma np. toalet czy nawet miejsc do siedzenia czy leżenia. Plus jest natomiast taki, że w garażach jest wentylacja, więc będzie można skorzystać z istniejącego systemu — dodaje Łubiński.
Kto wybuduje schrony? W Polsce brakuje specjalistów
Kolejnym poważnym problemem, na który zwraca uwagę prezes Admus, jest brak wykwalifikowanej kadry. Przez dekady pokoju w Europie temat budownictwa ochronnego został całkowicie zaniedbany, a co za tym idzie – na rynku brakuje specjalistów z praktycznym doświadczeniem.
— Nikt się w ostatnich dekadach tym nie zajmował na większą skalę — i trochę trudno się dziwić. Mieliśmy 80 lat bez wojny w naszej części Europy, co w sumie jest historycznym ewenementem. W każdym razie – nie, nie mamy fachowców, bo jak wiadomo – najcenniejsza rzecz to doświadczenie. Mamy co najwyżej pretendentów do tego miana, którzy mogą stać się fachowcami — podkreśla Mariusz Łubiński na łamach Business Insider Polska. Sugeruje on, że Polska może na początku posiłkować się wiedzą z krajów, które mają w tej dziedzinie większe doświadczenie.
Stan schronów w Polsce. Teoretycznie miejsce znajdzie prawie każdy
Według oficjalnych danych, Polska dysponuje obecnie około 2 tysiącami schronów, które mogą pomieścić 300 tys. osób. Dodatkowo istnieje 9 tys. miejsc ukrycia dla 1,1 mln osób. Najliczniejszą kategorią są miejsca doraźnego schronienia – jest ich 224 tys. i teoretycznie mogą zapewnić schronienie dla 47,6 mln osób. Problem w tym, że wiele starych obiektów z lat 60. i 70. posiada zapomniane zabezpieczenia, których stan techniczny jest dziś wielką niewiadomą. Przywrócenie ich do użyteczności będzie wymagało kolejnych, trudnych do oszacowania nakładów finansowych.
Podcasty
Playlisty tematyczne
