- Rząd prognozuje wzrost emerytur o 4,9% w marcu 2026 r., co może podnieść minimalną emeryturę do 1970,60 zł brutto.
- Wzrost emerytur może negatywnie wpłynąć na wysokość "czternastki" dla wielu seniorów, ponieważ nie waloryzowany próg 2900 zł brutto sprawia, że coraz więcej osób przekroczy limit uprawniający do pełnego świadczenia.
- Po waloryzacji seniorzy z emeryturą od 2765 zł do 2900 zł brutto, którzy w tym roku otrzymali pełną czternastkę, w przyszłym roku mogą mieć ją pomniejszoną.
- Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie planuje podniesienia progu dochodowego dla czternastej emerytury, co oznacza, że w 2026 r. liczba osób tracących to świadczenie ponownie wzrośnie.
Emerytury w górę! Co czeka seniorów w 2026 roku?
Coroczna waloryzacja emerytur i rent to dla wielu seniorów szansa na poprawę sytuacji finansowej. W marcu 2026 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) ponownie przeliczy świadczenia, a pierwsze prognozy są obiecujące. Rząd zapowiada wzrost emerytur o 4,9%, co oznacza, że minimalna emerytura może osiągnąć poziom 1970,60 zł brutto. Na ten cel w budżecie państwa zabezpieczono 22 miliardy złotych. Warto przypomnieć, że w 2025 roku waloryzacja wyniosła 5,5%, a najniższa emerytura od 1 marca 2025 roku to 1878,91 zł brutto (czyli 1709,81 zł na rękę).
Kiedy poznamy dokładny wskaźnik waloryzacji?
Na ostateczne dane trzeba jeszcze poczekać. Dokładny wskaźnik waloryzacji emerytur na 2026 rok ogłosi Główny Urząd Statystyczny (GUS) na początku przyszłego roku. Dopiero wtedy ZUS dokona szczegółowych przeliczeń i poda nowe wysokości świadczeń. Jeśli prognozy się potwierdzą, seniorzy z emeryturą minimalną otrzymają 1793,59 zł "na rękę", czyli o 83,78 zł więcej miesięcznie. Rocznie daje to dodatkowe 1005 zł netto.
Waloryzacja a czternasta emerytura – gdzie jest haczyk?
Senior, który obecnie pobiera emeryturę w wysokości 2900 zł brutto, po waloryzacji może otrzymać 3042,10 zł brutto. To oznacza dodatkowe 1705,20 zł brutto rocznie. Brzmi dobrze, prawda? Niestety, ten wzrost świadczenia może negatywnie wpłynąć na wysokość przyszłorocznej czternastej emerytury. Dlaczego? Ponieważ po przekroczeniu progu 2900 zł brutto, świadczenie to zostanie odpowiednio pomniejszone.
Czternasta emerytura to jednorazowe, coroczne świadczenie dodatkowe. Jego wysokość jest równa kwocie minimalnej emerytury, co oznacza, że w 2026 roku może wynieść 1970,60 zł brutto.
"- Zgodnie z obowiązującymi przepisami maksymalna wysokość czternastej emerytury jest równa minimalnej gwarantowanej emeryturze. W 2025 roku wynosiła ona 1878,91 zł brutto. To, ile będzie wynosić w 2026 roku, będzie wiadomo po ogłoszeniu wskaźnika waloryzacji. Rada Ministrów ma jednak prawo – w drodze rozporządzenia – ustalić wyższą kwotę czternastki niż minimalna emerytura, biorąc pod uwagę sytuację społeczno-gospodarczą oraz stan finansów publicznych" – informuje Krystyna Michałek, rzecznik prasowy Kujawsko-Pomorskiego oddziału ZUS.
Kto otrzyma pełną czternastkę, a kto straci?
W przeciwieństwie do trzynastki, czternasta emerytura nie przysługuje wszystkim seniorom. Pełną kwotę otrzymują tylko osoby, których podstawowe świadczenie (emerytura lub renta) nie przekracza 2900 zł brutto. Dla emerytów z wyższymi świadczeniami – do 4728,91 zł brutto – obowiązuje zasada „złotówka za złotówkę”, co oznacza, że czternastka jest pomniejszana o kwotę przekroczenia progu. Przykładowo, osoba pobierająca 3500 zł brutto emerytury otrzyma czternastkę niższą o 600 zł, czyli 1278,91 zł brutto (dane dla 2025 roku). Seniorzy, których emerytura lub renta przekracza 4728,91 zł brutto, nie są uprawnieni do otrzymania tego świadczenia.
Oznacza to, że seniorzy pobierający obecnie emerytury w wysokości od 2765 zł do 2900 zł brutto, którzy w tym roku otrzymali pełną czternastkę, w przyszłym roku mogą już jej nie dostać w całości. Po waloryzacji świadczenia przekroczą bowiem próg 2900 zł brutto.
Przykładowe wyliczenia:
- Emeryt z obecnym świadczeniem 2765 zł w 2026 roku otrzyma ponad 2900 zł brutto.
- Osoba pobierająca 2800 zł – już 2937,20 zł brutto.
- Senior z emeryturą 2900 zł po waloryzacji będzie otrzymywał 3042,10 zł brutto.
Wszystkie te kwoty przekraczają ustalony limit, dlatego czternasta emerytura zostanie odpowiednio pomniejszona. Zatem, senior, który w tym roku pobiera emeryturę w wysokości 2900 zł brutto, w przyszłym roku otrzyma czternastkę pomniejszoną o 142,10 zł. Oznacza to, że zamiast 1970,60 zł, jego dodatkowe świadczenie wyniesie 1828,50 zł brutto.
Osoby z jeszcze wyższymi emeryturami, które już w poprzednich latach otrzymywały pomniejszoną czternastkę, w 2026 roku mogą spodziewać się jeszcze większych potrąceń. Część seniorów natomiast straci prawo do tego dodatku całkowicie, ponieważ podwyżka ich świadczenia po waloryzacji przekroczy próg uprawniający do wypłaty czternastej emerytury. Kwota, o którą podniesiona zostanie ich emerytura, "wyzeruje" stawkę świadczenia, jaka im pozostała.
Próg bez waloryzacji – coraz więcej poszkodowanych
Próg 2900 zł brutto dla czternastej emerytury nie jest corocznie waloryzowany. Oznacza to, że wraz ze wzrostem emerytur coraz więcej seniorów przekracza granicę uprawniającą do otrzymania czternastki. Tylko w 2025 roku z tego powodu świadczenie straciło około 300 tysięcy osób, a w 2026 roku liczba ta ponownie wzrośnie.
Jak informuje Gazeta Pomorska, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie planuje podniesienia progu dochodowego dla czternastej emerytury, co wywołuje głosy krytyki dotyczące braku sprawiedliwości w systemie. Dodatkowo przesunięto w czasie wprowadzenie bonu senioralnego – świadczenie ma objąć dopiero osoby po 80. roku życia, a jego uruchomienie zaplanowano na koniec 2028 roku.
Podcasty
Playlisty tematyczne
