Spis treści
- Kto ma prawo do wcześniejszej emerytury?
- Czym są emerytury pomostowe?
- Nowe zasady wypłacania emerytur pomostowych
- Komu przysługuje wcześniejsza emerytura według nowych zasad?
Powszechny wiek emerytalny to w Polsce to dla kobiet 60 lat, dla mężczyzn 65 lat. Są jednak grupy osób, które pracują w określonych zawodach i mają prawo do wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej. Te osoby mogą przejść na tzw. emeryturę pomostową nawet pięć lat wcześniej. Wcześniejsza emerytura jest pomostem między świadczeniami nabytymi przed osiągnięciem wieku emerytalnego a prawem do emerytury przyznawanej na ogólnych zasadach powszechnego systemu emerytalnego. Nowelizacja ustawy obowiązująca od stycznia 2024 znacznie rozszerzyła grono uprawnionych do tego świadczenia.
Kto ma prawo do wcześniejszej emerytury?
- Osoby pracujące w trudnych warunkach lub narażone na szkodliwe czynniki środowiskowe. Czas pracy w szczególnych warunkach musi wynosić 15 lat dla kobiet do osiągnięcia przez nie 55 lat i dla mężczyzn do osiągnięcia przez nich 60 lat. Do takich prac zalicza się np.: praca w górnictwie i elektryce, w hutnictwie i przemyśle metalowym, w zakładach chemicznych, w transporcie i łączności, w służbie zdrowia i opiece społecznej, nauczycieli, wychowawców oraz innych pracowników pedagogicznych wykonujących pracę na określonych zasadach, żołnierzy zawodowych itd.
- Osoby wykonujące działalność twórczą lub artystyczną: wiek emerytalny uzależniony jest od rodzaju działalności.
- Osoby zajmujące się dzieckiem wymagającym stałej opieki: potrzebny jest staż składkowy i nieskładkowy (kobieta - co najmniej 20 lat, mężczyzna co najmniej 25 lat), ukończony przed 1999 r.
- Ratownicy górscy - ze świadczenia mogą skorzystać osoby, które ukończyły konkretny wiek – kobiety 50, a mężczyźni 55 lat, wykazujący 10 lat stażu pracy.
Polecany artykuł:
Czym są emerytury pomostowe?
Emerytury pomostowe to wcześniejsze świadczenia dla osób, które wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze i spełniają dodatkowe kryteria. Świadczenie jest wypłacane do momentu uzyskania prawa do emerytury, lub do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Prace w szczególnych warunkach to zawody związane z czynnikami ryzyka, które wraz z wiekiem pracownika, mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia. Z kolei prace o szczególnym charakterze wymagają niezwykłej odpowiedzialności oraz wyjątkowej sprawności psychofizycznej.
Ważne! Nie jest konieczne rozwiązanie umowy o pracę w momencie wniosku o emeryturę pomostową. Możesz z tym poczekać do decyzji ZUS o przyznaniu świadczenia.
Nowe zasady wypłacania emerytur pomostowych
Do 1 stycznia 2024 r. pomostówka przysługiwała tylko osobom, które w tych szczególnych warunkach pracowały przed 1 stycznia 1999 r. Od nowego roku prawo do wcześniejszych wypłat z ZUS zyskały też osoby, które wykonywały prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze po 31 grudnia 1998 r. Daje to możliwość nabycia prawa do emerytury pomostowej osobom znacznie młodszym niż osoby obecnie korzystające z tego świadczenia.
Komu przysługuje wcześniejsza emerytura według nowych zasad?
Według nowych zasad świadczenie przysługuje pracownikowi, który:
- urodził się po 31 grudnia 1948 r.,
- osiągnął wiek co najmniej 55 lat (w przypadku kobiety) i 60 lat (w przypadku mężczyzny),
- ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, wynoszący co najmniej 15 lat,
- ma okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn,
- po 31 grudnia 2008 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze (od tego wymogu obowiązuje wyjątek, nie zawsze trzeba go spełniać).