Wyższy zasiłek pogrzebowy wypłacany z automatu! Rewolucyjna zmiana

Spis treści

1. Sejm przegłosował podwyżkę zasiłku pogrzebowego
2. Waloryzacja i finansowanie podwyżki
3. Przełomowa automatyzacja przyznawania świadczenia
4. Elektroniczna karta zgonu usprawni procedury
5. Dodatkowe wsparcie na nadzwyczajne koszty pogrzebu
6. Wyzwania legislacyjne przed wdrożeniem systemu

Sejm przegłosował podwyżkę zasiłku pogrzebowego

W piątek, 9 maja 2025 roku, Sejm uchwalił nowelizację ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, która przewiduje wzrost zasiłku pogrzebowego z obecnych 4 tysięcy złotych do 7 tysięcy złotych. Za nowelizacją głosowało aż 410 posłów, przeciw był tylko jeden, a sześciu wstrzymało się od głosu. Ten niemal jednogłośny wynik pokazuje, jak potrzebna była ta zmiana.

Obecna kwota zasiłku pogrzebowego, wynosząca 4 tysiące złotych, nie była waloryzowana od 2011 roku, podczas gdy koszty pogrzebów w tym czasie znacząco wzrosły. Według danych przytoczonych w uzasadnieniu ustawy, organizacja pogrzebu to obecnie wydatek rzędu 8-10 tysięcy złotych, a w większych miastach koszty są jeszcze wyższe.

Waloryzacja i finansowanie podwyżki

Ważnym elementem nowych przepisów jest wprowadzenie mechanizmu waloryzacji zasiłku pogrzebowego. Zgodnie z uchwaloną nowelizacją, świadczenie będzie automatycznie podlegać waloryzacji od 1 marca każdego roku, jeśli inflacja w roku poprzednim przekroczy 5 procent. To zabezpieczenie ma zapobiec sytuacji, w której realny wymiar pomocy finansowej będzie się zmniejszał z powodu inflacji, jak miało to miejsce przez ostatnie 13 lat.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej szacuje, że w 2026 roku na podwyższenie zasiłku pogrzebowego zostanie przeznaczone około 1,2 miliarda złotych. Nowe przepisy mają wejść w życie od 1 stycznia 2026 roku, po zakończeniu całego procesu legislacyjnego, który obecnie obejmuje jeszcze rozpatrzenie nowelizacji przez Senat.

Przełomowa automatyzacja przyznawania świadczenia

Prawdziwą rewolucją w systemie wsparcia rodzin zmarłych będzie automatyzacja przyznawania zasiłku pogrzebowego. Obecnie rodzina musi składać liczne dokumenty, mimo że większość potrzebnych danych znajduje się już w państwowych rejestrach takich jak ZUS, PESEL czy akty stanu cywilnego.

Po wprowadzeniu zmian, zasiłek pogrzebowy będzie przyznawany i wypłacany automatycznie, bez konieczności składania wniosków przez osoby uprawnione. Ten system nie tylko przyspieszy wypłatę środków w trudnym dla rodziny czasie, ale również znacząco obniży koszty administracyjne obsługi świadczenia.

Elektroniczna karta zgonu usprawni procedury

Kluczowym elementem nowego systemu będzie wprowadzenie elektronicznej karty zgonu, która zastąpi dotychczasową papierową wersję dokumentu. Ta zmiana uprości proces zgłaszania zgonów, eliminując konieczność osobistego angażowania rodziny zmarłego w formalności związane z rejestracją zgonu.

Elektroniczna karta umożliwi automatyczne przekazywanie danych między instytucjami i przyspieszy obieg dokumentów. Obecnie papierowa karta zgonu przekazywana jest między lekarzem, Urzędem Stanu Cywilnego i ZUS-em w sposób nieefektywny i czasochłonny, co znacząco opóźnia wypłatę zasiłku pogrzebowego oraz załatwienie innych formalności.Obie rewolucyjne zmiany to propozycje deregulacji przepisów zespołu SprawdzaMY pod przewodnictwem Rafała Brzoski, prezesa InPostu. Najnowszy pakiet deregulacyjny przygotowany przez zespół SprawdzaMY obejmuje aż 30 propozycji – wynika z dokumentu, do którego dotarła redakcja XYZ.pl. Wiele z nich dotyczy spraw istotnych dla obywateli, w tym beneficjentów programów socjalnych.

Dodatkowe wsparcie na nadzwyczajne koszty pogrzebu

Nowe przepisy precyzują również zasady przyznawania tzw. zasiłku celowego, który może być przyznany osobie pokrywającej koszty pogrzebu w dwóch sytuacjach:

• gdy po zmarłym nie przysługuje standardowy zasiłek pogrzebowy lub
• gdy osoba uprawniona do zasiłku poniosła w związku z pogrzebem koszty nadzwyczajne, trudne do przewidzenia.

Do takich nietypowych kosztów zaliczono między innymi sprowadzenie zwłok z zagranicy, którego minimalny koszt wynosi około 6-7 tysięcy złotych, czy dłuższe przechowywanie zwłok w chłodni. Zgodnie z nową regulacją, zasiłek celowy z pomocy społecznej będzie przysługiwał bez kryterium dochodowego i bez ograniczenia wysokości.

Beneficjent takiego zasiłku może być jednak zobowiązany do zwrotu całości lub części kwoty, jeśli te nadzwyczajne koszty pogrzebu znajdą później pokrycie w spadku lub w innych świadczeniach z tytułu śmierci, na przykład świadczeniach z ubezpieczenia gospodarczego.

Wyzwania legislacyjne przed wdrożeniem systemu

Wdrożenie automatyzacji przyznawania zasiłków pogrzebowych i wprowadzenie elektronicznej karty zgonu wiąże się z poważnymi wyzwaniami legislacyjnymi. Konieczne będzie zmodyfikowanie aż 24 ustaw i ośmiu rozporządzeń.

Zmiany te mają na celu usprawnienie obiegu informacji między instytucjami, co pozwoli na szybsze i bardziej efektywne załatwianie formalności związanych ze śmiercią obywatela. Choć proces legislacyjny jest złożony, rząd deklaruje determinację w przeprowadzeniu tych zmian, które znacząco poprawią sytuację rodzin w trudnym okresie żałoby.

Termin wejścia w życie nowych przepisów ustalono na 1 stycznia 2026 roku, co ma dać odpowiedni czas na przygotowanie systemów informatycznych oraz wprowadzenie niezbędnych zmian prawnych.