Zmiany w ustawie wiatrakowej: Jak wpłyną na rozwój OZE w Polsce?

Spis treści

1. Jakie przepisy obecnie obowiązują?
2. Kluczowe zmiany w projekcie nowelizacji
3. Elastyczność w lokalizacji elektrowni wiatrowych
4. Repowering i odległość od dróg krajowych
5. Ograniczenia lokalizacyjne
6. Wsparcie dla OZE i biometanu

Jakie przepisy obecnie obowiązują?

Obecnie obowiązujące przepisy dla lokalizowania, budowy lub przebudowy elektrowni wiatrowej wymagają, aby odległość takiej elektrowni od budynku mieszkalnego albo budynku o funkcji mieszanej była równa lub większa od dziesięciokrotności całkowitej wysokości elektrowni wiatrowej (tzw. reguła 10H), chyba że plan miejscowy określa inną odległość, wyrażoną w metrach, jednak nie mniejszą niż 700 metrów. Określenie dokładnej odległości, między 10H (10-krotnością wysokości turbiny), a 700 m od zabudowy następuje na podstawie wyników przeprowadzonej strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (SOOŚ), wykonywanej w ramach miejscowego planu.

Ponadto, minimalna odległość elektrowni wiatrowej od parku narodowego jest ustalona również jako dziesięciokrotność całkowitej wysokości elektrowni wiatrowej.

Kluczowe zmiany w projekcie nowelizacji

Najważniejszą zmianą jest zniesienie zasady 10H, czyli zakazu budowy wiatraków w odległości mniejszej niż 10-krotność ich wysokości wraz z wirnikiem od zabudowań mieszkalnych. Projektowane przepisy mają wyznaczyć odległość minimalną 500 m. To znacząca zmiana, która umożliwi budowę farm wiatrowych w lokalizacjach, które dotychczas były niedostępne.

Minimalna odległość turbiny od granicy parku narodowego ma wynieść 1500 m, a od określonych obszarów Natura 2000 – 500 m. Restrykcją tą mają zostać objęte sąsiedztwa obszarów Natura 2000 utworzonych w celu ochrony siedlisk nietoperzy i ptaków. To kompromis pomiędzy rozwojem energetyki wiatrowej a ochroną środowiska naturalnego.

Elastyczność w lokalizacji elektrowni wiatrowych

Projekt nowelizacji wprowadza elastyczność w lokowaniu elektrowni wiatrowych w pobliżu linii przesyłowych najwyższych napięć. Obecne przepisy przewidują tu minimalną odległość 3H. Przewiduje się wprowadzenie możliwości, aby na etapie tworzenia miejscowego planu zagospodarowanie przestrzennego (MPZP) dla konkretnej inwestycji wiatrowej, inwestor mógł uzgodnić z operatorem przesyłowym mniejszą odległość. To ułatwi przyłączanie nowych farm wiatrowych do sieci energetycznej.

Repowering i odległość od dróg krajowych

W opublikowanej modyfikacji projektu znalazły się przepisy dotyczące repoweringu, czyli modernizacji istniejących turbin wiatrowych. Wprowadzono też minimalną odległość budowy nowych wiatraków od dróg krajowych, wynoszącą 1H, czyli równej maksymalnej wysokości łopaty wirnika nad powierzchnią. Przy czym wojewoda, wydając decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID), będzie nakazywał, za odszkodowaniem, rozbiórkę elektrowni wiatrowych leżących bliżej niż 1H od projektowanej drogi krajowej i zakazywał wydawania pozwoleń na budowę w tym obszarze.

Jeśli chodzi o repowering, to projekt przewiduje, że modernizacja turbin, zlokalizowanych na podstawie decyzji WZ lub miejscowego planu (MPZP), który przewiduje mniejsze wymiary turbiny niż po modernizacji - konieczne będzie przejście pełnej ścieżki planistycznej, zakończonej przyjęciem nowego planu miejscowego. W przypadku gdy MPZP przewiduje możliwość modernizacji nie będzie potrzeby jego zmiany. Na jego podstawie będzie można wydawać decyzje środowiskowe oraz pozwolenie na budowę, jeżeli inwestycja spełnia warunek odległości 500 m od zabudowy mieszkaniowej oraz 1H od dróg krajowych.

Ograniczenia lokalizacyjne

W nowelizacji ustawy wiatrakowej przewiduje się też, że wiatraki nie będą mogły powstawać na obszarach o znaczeniu dla wojska – przestrzeniach powietrznych MCTR (strefa kontrolowana lotniska wojskowego) oraz MRT (trasa lotnictwa wojskowego). To zrozumiałe ograniczenie, mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa operacji wojskowych.

Wsparcie dla OZE i biometanu

Wśród innych zmian znalazła się propozycja modyfikacji ustawy o Odnawialnych Źródłach Energii (OZE), umożliwiającej wytwórcy z OZE zaliczenia energii elektrycznej wyprodukowanej i sprzedanej po cenach ujemnych na potrzeby rozliczenia obowiązku sprzedaży w ramach systemu aukcyjnego. To zachęta dla inwestorów do budowy nowych instalacji OZE.

Projekt zakłada również wprowadzenie aukcyjnego systemu wsparcia dla instalacji biometanu o mocy powyżej 1 MW. Pojawić się mają oddzielne aukcje dla instalacji biometanowych o mocy zainstalowanej elektrycznej mniejszej niż 2 MW i równej lub większej 2 MW. Proponuje się także wprowadzenie regulacji dla gazociągu bezpośredniego biogazu, łączącego producenta z odbiorcą. Zamiast uzyskiwać zgodę Prezesa URE, wystarczające ma być zawiadomienie regulatora nie później niż 30 dni po rozpoczęciu przesyłania biogazu gazociągiem bezpośrednim. To krok w kierunku rozwoju biometanu jako alternatywnego źródła energii.