- Handel w niedziele 7, 14 i 21 grudnia – pracownicy etatowi mogą pracować tylko w dwie z nich
- PIP nie planuje zmasowanych kontroli, ale będzie weryfikować po fakcie przez dokumentację
- Pracodawcy próbują obchodzić przepisy przez umowy zlecenie i zatrudnianie pracowników tymczasowych
- Za złamanie zakazu pracy powyżej dwóch niedziel grozi kara do 100 tys. zł
Trzy niedziele handlowe w grudniu – nowe przepisy
Grudzień 2025 to przełomowy miesiąc dla polskiego handlu. Po raz pierwszy w kalendarzu pojawią się trzy niedziele handlowe: 7, 14 i 21 grudnia. To efekt zmian w przepisach – dotychczas tylko dwie niedziele przed Bożym Narodzeniem były handlowe. W zamian Wigilia stała się dniem wolnym od pracy, a sklepy będą zamknięte, jeśli właściciele sami nie staną za ladą.
Maksymalnie dwie niedziele pracy dla pracowników etatowych
Minister rodziny Agnieszka Dziemianowicz-Bąk przypomina w mediach społecznościowych o prawach pracowników handlu. Pracodawca nie może zmusić ich do pracy w więcej niż dwie niedziele w grudniu. Za przepracowaną wolną niedzielę pracownik powinien otrzymać dzień wolny od pracy.
Problem w tym, że przepisy mają luki. Pracownicy na umowach zlecenie mogą pracować we wszystkie trzy niedziele handlowe. Niektóre sieci handlowe już to wykorzystują, proponując pracownikom etatowym dodatkowe umowy zlecenie na niedziele grudniowe.
PIP sprawdzi po fakcie przez dokumentację pracowniczą
Szef Państwowej Inspekcji Pracy Marcin Stanecki jasno deklaruje w "Dzienniku Gazecie Prawnej", że nie będzie zmasowanych akcji kontrolnych w grudniowe niedziele. PIP przyjęła inną strategię.
Inspekcja będzie weryfikować naruszenia po fakcie, analizując dokumentację pracowniczą. Kontrole nie muszą odbywać się w konkretną niedzielę, by potwierdzić łamanie przepisów. Każde naruszenie zostawia ślad w ewidencji czasu pracy.
Polecany artykuł:
Kary za złamanie przepisów sięgają 100 tys. zł
Pracodawcy, którzy zmuszą pracowników etatowych do pracy w trzecią niedzielę handlową, muszą liczyć się z konsekwencjami finansowymi. Maksymalna kara wynosi 100 tys. zł. PIP zapowiada, że będzie konsekwentnie egzekwować przestrzeganie przepisów, nawet jeśli kontrole odbędą się z opóźnieniem.
Sklepy obchodzą przepisy przez umowy zlecenie
Zapobiegliwe sieci handlowe znalazły sposób na obejście ograniczeń. Część z nich zatrudnia na trzecią niedzielę handlową pracowników tymczasowych. Inne proponują własnym pracownikom etatowym dodatkowe umowy zlecenie na niedzielę.
Związkowcy alarmują, że to proceder coraz bardziej rozpowszechniony. Pracownicy często zgadzają się na takie rozwiązania, obawiając się utraty pracy lub pogorszenia relacji z pracodawcą.
PIP niedofinansowana – mniej kontroli w 2026 roku
Państwowa Inspekcja Pracy zmaga się z problemem niedofinansowania. W przyszłym roku będzie musiała ograniczyć liczbę kontroli do 50 tys. To właśnie brak środków sprawia, że inspekcja nie może sobie pozwolić na masowe akcje kontrolne w grudniowe niedziele handlowe.
Jednocześnie PIP ma otrzymać nowe kompetencje. Zgodnie z projektem przyjętym przez Stały Komitet Rady Ministrów, inspekcja będzie mogła przekształcać umowy zlecenie i kontrakty B2B w etaty, jeśli noszą one znamiona umowy o pracę. Firmy będą musiały zapłacić zaległe składki za rok wstecz.
Podcasty
Playlisty tematyczne
