Podstawą ochrony roślin w rolnictwie ekologicznym jest profilaktyka czyli zapobieganie chorobom i szkodnikom warzyw. Do najważniejszych metod zwalczania chorób i szkodników zaliczamy:
- metodę agrotechniczną czyli m.in. płodozmian lub uprawa współrzędna, dobór odpowiednich gatunków, odmian, mieszanek - np. odpornych na choroby czy wysiewanie w sąsiedztwie roślin przyprawowych, które odstraszają szkodniki (np. tymianek, szałwia, piołun, bazylia czy majeranek), naturalne nawożenie, wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych - np. odpowiednie przycinanie, podlewanie oraz przestrzeganie terminów siewu i zbioru poszczególnych gatunków.
- metodę mechaniczną - m.in. zbieranie i niszczenie szkodników (różnych stadiów rozwojowych), stosowanie pułapek lepowych - np. na owady, a także usuwanie chorych fragmentów roślin, wycinanie porażonych pędów czy obrywanie liści.
- metodę biologiczną - wykorzystywanie innych żywych organizmów do zwalczania patogenów i szkodników np. zwabianie ptaków, które zjadają gąsienice i larwy, wprowadzanie biedronek zjadających mszyce i przędziorki, budowanie zimowych schronień dla pożytecznych innych owadów, a do zwalczania chorób stosuje się różnego rodzaju preparaty pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego w pełni naturalne. Są to, m.in. olejki roślinne, ekstrakty z roślin, wosk pszczeli, hydrolizaty białkowe czy lecytynę.
Wybór preparatów jest dość spory, właściciele gospodarstw ekologicznych mają więc wiele możliwości, by chronić swoje uprawy. W efekcie uzyskują produkty najwyższej jakości, które mają dużo wyższą wartość rynkową niż produkty pochodzące z upraw konwencjonalnych.
Wykaz środków ochrony roślin dopuszczonych do stosowania w rolnictwie ekologicznym można znaleźć na stronie internetowej Instytutu Ochrony Roślin.
Maria Olczak