Osoby marzące o wiejskim domku lub góralskiej chacie i preferujące ekologiczny styl życia, powinny zainteresować się zgodnymi z naturą domami z drewnianych bali formowanych w kształcie walca lub prostokąta (tzw. płazy). Oczywiście nie są to zwykłe impregnowane deski, tylko odpowiednio przygotowane i zabezpieczone elementy budowlane. Domy z bali w większości przypadków niemal w całości zbudowane są z naturalnego drewna, dzięki czemu są zdrowe. Drewno jest surowcem zdolnym do samoregulacji wilgotności. Warto podkreślić, że we wnętrzu domu z drewna panuje unikalny mikroklimat, bo jest tam optymalna dla organizmu człowieka wilgotność powietrza wynosząca ok. 50 proc. Dzięki swoim właściwościom drewno pozwala na pochłanianie nadmiaru wody podczas deszczowej pory i oddawanie nagromadzonej wilgoci w pogodne dni. Drewno też jest doskonałym izolatorem. Dom z bali to model energooszczędny. Naturalny budulec zimą trzyma ciepło w domu, a latem nie przepuszcza nagrzanego powietrza, utrzymując we wnętrzu przyjemny chłód.
Ograniczony beton
W domu z bali elementem konstrukcji stworzonym z betonu jest tylko fundament i podłoga na parterze. Jeśli właściciel budynku sobie nie życzy, to nie musi nawet ustawiać gipsowo-kartonowyh ścianek działowych. Z powodzeniem może wszystko mieć w ekologicznym drewnie. W związku z tym, że jest to typ niewymagający praktycznie tzw. prac mokrych, to można go wybudować zaledwie w ciągu kilku miesięcy i to zarówno latem, jak i zimą. Dom z bali można też w bardzo prosty sposób przebudowywać i rozbudowywać. Ważne też jest to, że drewniany dom ma wąskie ściany zewnętrzne, dzięki czemu powierzchnia użytkowa obiektu jest nawet o 10 proc. większa od domów murowanych.
Dobre drewno
Bale wykorzystywane do budowy ekodomów zwykle są z drewna sosnowego, świerkowego, jodłowego lub modrzewiowego. Pochodzi ono głównie z lasów polskich, skandynawskich, a nawet z syberyjskich. Drewno takie musi być trwałe i dobrej jakości. Jeśli chcemy być jeszcze bardziej eko, to wybierajmy bale z drewna certyfikowanego. Najbardziej popularnym certyfikatem dotyczącym produktów z drewna jest ten poświadczający zgodność z wymogami FSC (Forest Stewardship Council). Świadczy on o tym, że drewno pochodzi z lasu zarządzanego zgodnie z dobrem przyrody, a także dobrem żyjących na jego terenie zwierzaków. Pod skrótem FSC kryje się międzynarodowa organizacja promująca odpowiedzialne gospodarowanie zasobami leśnymi świata. Certyfikat FSC nadawany jest na 5 lat. W tym czasie firma stemplująca tym znakiem (kontur drzewa) swoje wyroby przechodzi coroczne audyty weryfikujące. A prawo do nadawania takiego certyfikatu mają odpowiednie jednostki certyfikujące (patrz ramka). Na certyfikowanym drewnie można spotkać też znak dwóch drzew (iglastego i liściastego) ze skrótem PEFC (Programme for Endorsement of Forest Certification Schemes). Certyfikacja PEFC umożliwia wprowadzenie na rynek produktów pochodzących z drewna certyfikowanego według standardów PEFC.
Budowa domu
Jak już wspomnieliśmy, dom z bali stawia się w ciągu kilku miesięcy. Na początek drzewo się zamawia, selekcjonuje i suszy. Następnie obrabia się budulec technicznie (ręcznie lub mechanicznie) i ewentualnie pokrywa środkami chroniącymi przed działaniem czynników atmosferycznych i szkodników, przywozi na budowę i rozpoczyna składanie drewnianych właściwe wyciętych elementów. Jak konstrukcja jest gotowa, to prowadzi się prace montowania okien, drzwi, instalacji wewnętrznych. Warto podkreślić, że domy z bali często mają zamontowane piece centralnego ogrzewania. Na koniec można jeszcze raz pokryć bale środkiem barwiąco-impregnującym.
Naturalne wypełnienie
W przypadku niektórych obiektów stosuje się dodatkowe uszczelnianie naturalnymi środkami. Jeśli się tego nie zrobi, to po prostu będzie zimno w takich domach. Dawniej do uszczelniania ścian z drewna używano słomy lub mchu. Dziś z tego zwyczaju pozostało nazewnictwo. Uszczelnianie drewnianych obiektów nazywamy mszeniem. Obecnie do tego zabiegu stosuje się: drewniany wiór, taśmy rozprężne, kity do drewna, podkłady z filcu oraz włókniny. Dobry materiał uszczelniający powinien być niepalny, nienasiąkliwy, bezzapachowy, niepylący, trwale sprężysty, tani i łatwy w montażu.
Istotne jest to, że dom z bali w przeciwieństwie do obiektów murowanych lub betonowych, nie wymaga wykończenia w środku i na zewnątrz. Sam w sobie jest zwartą i pełną konstrukcją. Nie trzeba go dodatkowo sztucznie ocieplać, tynkować itp. Nie trzeba też w środku tapetować czy malować ścian. Dzięki temu zaoszczędzimy około 20 proc. nakładu pracy i finansów.
