- Analiza warunków ARiMR wskazuje, jak grupy rolników mogą uzyskać do 680 tys zł dofinansowania, ale termin składania wniosków upływa już za kilka dni
- Klauzula rewizyjna w nowych przepisach UE to potężne narzędzie do renegocjacji cen, gdy rosną koszty produkcji
- Najnowszy raport USDA prognozuje rekordową produkcję pszenicy, co może dodatkowo pogłębić trwający kryzys na rynku rolnym
- Organizacje producentów stają się kluczową strategią obrony przed historycznie niskimi cenami w skupie
- Nowe prawo unijne wprowadza obowiązek pisemnych umów i ma realnie chronić rynek rolny przed nieuczciwą konkurencją spoza UE
Do 680 tys. zł dofinansowania dla grup rolników. Jakie warunki trzeba spełnić?
Rolnicy planujący działania na nadchodzący sezon 2026 mają ostatnią szansę, by skorzystać z atrakcyjnego dofinansowania na współpracę w ramach systemów jakości żywności (SJŻ). Jak informuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR), termin składania wniosków upływa 22 grudnia 2025 roku. Zrzeszone grupy mogą liczyć na wsparcie sięgające nawet 680 tys. zł. Aby zakwalifikować się do programu, grupa musi liczyć co najmniej pięciu członków, z których minimum czterech powinno wytwarzać produkty objęte certyfikowanymi systemami jakości. Wśród dodatkowych warunków warto wymienić udokumentowaną roczną sprzedaż na poziomie co najmniej 40 tys. zł brutto oraz przedstawienie czteroletniego planu rozwoju. Wsparcie finansowe składa się z dwóch części: stałej kwoty 480 tys. zł, wypłacanej w czterech ratach, oraz refundacji do 70% kosztów poniesionych na przykład na badania rynkowe, doradztwo czy zakup licencji, jednak nie więcej niż 200 tys. zł. Chociaż poprzedni nabór na tworzenie organizacji producentów w ramach Planu Strategicznego dla WPR zakończył się w październiku, jego zasady pokazują, że wspieranie zrzeszania się jest stałym priorytetem w polityce rolnej.
Pisemne umowy i renegocjacja cen. Co zmieniają nowe przepisy UE dla rolników?
Parlament Europejski już 8 października tego roku przyjął zmiany w prawie, które mają realnie wzmocnić pozycję rolników w całym łańcuchu dostaw. Jedną z kluczowych nowości jest wprowadzenie obowiązku zawierania pisemnych umów na dostawy produktów rolnych. Szczególnie ważnym rozwiązaniem jest tzw. klauzula rewizyjna, dająca producentom prawo do renegocjacji warunków kontraktu, gdy koszty produkcji niespodziewanie wzrosną. To bezpośrednia odpowiedź na niestabilną sytuację rynkową. Nowe przepisy mają też chronić europejskich rolników przed nieuczciwą konkurencją spoza Unii, zwłaszcza w kontekście umowy handlowej z krajami Mercosur. Zgodnie z nowymi zasadami, cła na importowaną żywność będą mogły być nakładane już przy spadku cen o 5%, a nie jak wcześniej proponowano o 10%, a decyzje w tej sprawie mają zapadać w ciągu zaledwie 14 dni. Co więcej, producenci z Ameryki Łacińskiej będą musieli spełniać te same normy produkcyjne, co ich europejscy koledzy. Dodatkowym elementem wsparcia jest zapis o priorytetowym traktowaniu unijnej żywności w zamówieniach publicznych, na przykład dla szkół czy szpitali.
Rynek rolny w kryzysie. Jakie są prognozy cen i proponowane rozwiązania?
Potrzeba zrzeszania się i aktywnego korzystania z nowych narzędzi prawnych staje się wyjątkowo pilna, biorąc pod uwagę trudną sytuację na rynku. Z danych Ministerstwa Rolnictwa wynika, że obecne ceny zbóż i ziemniaków spadły do poziomów nienotowanych od 20 lat, podczas gdy koszty prowadzenia gospodarstwa biją kolejne rekordy. Sytuacji nie poprawia postawa niektórych podmiotów skupowych, które ograniczają odbiór pszenicy lub zaostrzają jej parametry jakościowe. Niekorzystnie wygląda również kontekst światowy. Raport amerykańskiego Departamentu Rolnictwa (USDA) z 9 listopada 2025 roku prognozuje rekordową produkcję pszenicy na świecie w sezonie 2025/26, co z pewnością dodatkowo wpłynie na spadek cen. W tych warunkach, jak podkreśla Krajowa Rada Izb Rolniczych (KRIR), organizacje producenckie stają się kluczowym narzędziem obrony interesów rolników. Wspólne działanie pozwala ograniczyć liczbę pośredników, uzyskać lepsze ceny za większe, jednorodne partie towaru oraz obniżyć koszty dzięki wspólnym zakupom środków do produkcji. W odpowiedzi na kryzys KRIR zaproponowała konkretne działania, takie jak zwiększenie obowiązkowego udziału bioetanolu w paliwach. Z kolei resort rolnictwa rozważa przejęcie sieci Carrefour przez Krajową Grupę Spożywczą, aby stworzyć polski łańcuch dostaw i ułatwić rolnikom dostęp do półek sklepowych.
Podcasty
Playlisty tematyczne
