- Badania Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie ujawniają, jak spadek temperatury o zaledwie jeden stopień Celsjusza obniża dzienne przyrosty trzody chlewnej
- Prawidłowa izolacja pianką poliuretanową to klucz do obniżenia kosztów ogrzewania w oborze i likwidacji mostków termicznych
- Analiza programów ARiMR pokazuje, że na poprawę efektywności energetycznej budynków można było uzyskać nawet 200 tysięcy złotych dotacji
- Obowiązujący od początku 2025 roku ekoschemat „Dobrostan zwierząt” oferuje dopłaty za zwiększenie powierzchni bytowej dla bydła
Jak obniżyć koszty ogrzewania w oborze? Ocieplenie, wentylacja i dostępne dotacje
Efektywna i oszczędna hodowla zimą zaczyna się od właściwej termoizolacji budynków. To fundament, który pozwala ograniczyć koszty i zadbać o dobrostan zwierząt. Jednym z ciekawszych rozwiązań jest izolacja pianką poliuretanową (PUR). Dzięki swojej zamkniętej strukturze nie wchłania ona wilgoci i skutecznie likwiduje mostki termiczne, co bezpośrednio przekłada się na niższe rachunki za ogrzewanie. Równie ważna jest wentylacja, która bywa największym pożeraczem energii elektrycznej w gospodarstwie. Warto tu rozważyć zastosowanie wymienników ciepła, pozwalających odzyskać nawet do 75% energii z powietrza usuwanego z budynku. Z kolei w cieplejsze dni, świetnie sprawdzają się wywietrzniki dachowe, napędzane siłą wiatru. Należy pamiętać, że sprawny system w oborze powinien zapewniać zimą od sześciu do ośmiu wymian powietrza na godzinę.
Rolnicy planujący takie inwestycje mogą liczyć na wsparcie finansowe. Przykładem jest nabór wniosków ogłoszony przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR), który dotyczył poprawy efektywności energetycznej budynków gospodarskich i trwał od 21 października do 19 listopada bieżącego roku. Program ten oferował dofinansowanie na poziomie do 65% kosztów kwalifikowanych na takie zadania, jak docieplenie ścian i dachów, montaż systemów odzysku ciepła czy instalacja energooszczędnego oświetlenia LED. Jak informowała ARiMR, maksymalna kwota pomocy na jedno gospodarstwo mogła wynieść nawet 200 tysięcy złotych. To pokazuje, że modernizacja, choć kosztowna, staje się bardziej osiągalna i stanowi realną inwestycję w obniżenie przyszłych kosztów operacyjnych gospodarstwa.
Jak żywić zwierzęta zimą, by uniknąć strat? Normy paszowe i dobrostanowe
Niskie temperatury, wilgoć i słaba wentylacja to prosta droga do problemów w hodowli. Jak ostrzega Powiatowy Inspektorat Weterynarii w Bochni, nieodpowiednie warunki mogą obniżyć wydajność zwierząt nawet o 15% i sprawić, że będą one chorować dwa, a nawet trzy razy częściej. Badania przeprowadzone przez Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie w lipcu 2024 roku pokazują to na konkretnych liczbach. W przypadku trzody chlewnej spadek temperatury o zaledwie jeden stopień Celsjusza poniżej optymalnej granicy może zmniejszyć dzienne przyrosty o 13 do 19 gramów. Naukowcy zalecają, aby w takiej sytuacji zwiększyć dawkę pasz wysokoenergetycznych o 25-30 gramów na każdy stopień poniżej tej granicy. Ta sama uczelnia wyliczyła, że przy mrozie sięgającym -12°C zapotrzebowanie na dodatkową energię w paszy może wzrosnąć z 2% aż do 20% w porównaniu do temperatury -1°C.
Kluczowy dla dobrostanu zwierząt zimą jest nie tylko odpowiedni bilans paszy, ale również stały dostęp do niezamarzającej wody oraz wystarczająca przestrzeń życiowa. Jak alarmuje w swoim lipcowym raporcie z 2025 roku Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), obecne normy powierzchni dla bydła mięsnego, wynoszące od 1,8 do 5,5 m² na sztukę, są znacznie poniżej zalecanego minimum, które powinno wynosić około 6 m². W odpowiedzi na rosnącą świadomość tych potrzeb, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w ramach ekoschematu „Dobrostan zwierząt”, obowiązującego od początku 2025 roku, oferuje wsparcie dla rolników. Mogą oni liczyć na dopłaty, jeśli zapewnią krowom mlecznym utrzymywanym bezuwięziowo powierzchnię w budynkach zwiększoną o co najmniej 20% lub 50%. Tego typu działania to inwestycja nie tylko w komfort zwierząt, ale również w ich zdrowie i lepszą kondycję w trudnym okresie zimowym.
