- Analiza danych BIG InfoMonitor ujawnia, jak mimo wiosennych przymrozków przeterminowane zadłużenie w uprawach rolnych spadło o niemal 18 procent
- Mimo deklarowanego przez rolników spadku opłacalności produkcji rolnej, ich ogólna kondycja finansowa niespodziewanie się poprawiła
- Eksperci wskazują, że kluczowe dla poprawy płynności finansowej okazały się niższe ceny nawozów oraz wstrzymanie się z dużymi inwestycjami
- Uruchomione jesienią 2025 roku rządowe wsparcie dla rolników oferuje dostęp do kredytów na 1% oraz możliwość zawieszenia egzekucji komorniczej
Mniejsze długi rolników mimo strat w uprawach. Skąd ten zaskakujący trend?
Mimo trudnych warunków, w tym dotkliwych majowych przymrozków, dane Biura Informacji Gospodarczej InfoMonitor pokazują, że kondycja finansowa wielu rolników w pierwszej połowie 2025 roku uległa nieoczekiwanej poprawie. Na koniec czerwca łączne przeterminowane zadłużenie w sektorze upraw rolnych spadło o 17,6 procent w porównaniu do ubiegłego roku, osiągając poziom 57,6 mln zł. Co istotne, zmniejszyła się również liczba dłużników. Największą poprawę widać w grupie producentów warzyw i ziemniaków, gdzie zaległości stopniały z 43,2 mln zł do 34,6 mln zł, chociaż to właśnie oni w niektórych rejonach stracili przez mróz nawet 90 procent upraw. Podobnie sytuacja wygląda w sadownictwie, z niewielkim spadkiem zadłużenia. Jedynym wyjątkiem od tej pozytywnej tendencji są producenci zbóż, roślin strączkowych i oleistych, których zadłużenie niestety wzrosło z 12 mln zł do ponad 20 mln zł.
Te pozytywne dane finansowe mogą wydawać się sprzeczne z odczuciami samych rolników. Jak podaje Główny Urząd Statystyczny (GUS), w pierwszej połowie roku aż 62,7% gospodarstw zgłaszało pogorszenie opłacalności produkcji. Z kolei wskaźnik koniunktury rolnej, badany przez Szkołę Główną Handlową w Warszawie (SGH), również odnotował spadek, choć był on łagodniejszy niż zazwyczaj o tej porze roku. Co ciekawe, mimo niższych przychodów, wskaźnik zaufania rolników wzrósł, notując już trzecią poprawę nastrojów z rzędu. Ta pozorna sprzeczność sugeruje, że choć rolnicy odczuwają rynkowe trudności, to dzięki rozsądnemu zarządzaniu finansami udało im się ustabilizować swoją sytuację, co pozwala z większym optymizmem patrzeć w przyszłość.
Mniej inwestycji i wsparcie państwa. Co poprawiło finanse w rolnictwie?
Jednym z kluczowych powodów poprawy płynności finansowej wydaje się być duża ostrożność inwestycyjna. Jak zauważa dr hab. Waldemar Rogowski z BIG InfoMonitor, w obliczu niepewnej pogody i wahań na rynku, rolnicy wolą ograniczać ryzyko i wstrzymują się z dużymi wydatkami. Potwierdzają to badania koniunktury rolnej SGH z drugiego kwartału 2025 roku, które wskazują na mniejsze nakłady na maszyny i budynki oraz mniejszą chęć do zaciągania kredytów. Pomocny okazał się także spadek cen kluczowych środków do produkcji, takich jak nawozy azotowe czy olej napędowy, co częściowo zrekompensowało straty w plonach. Pozytywny sygnał płynie również od konsumentów. Według badań firmy Kantar aż 60 procent Polaków deklaruje, że chce kupować więcej krajowych warzyw i owoców, co może w przyszłości przełożyć się na lepszy popyt i stabilniejsze dochody gospodarstw.
Ważnym elementem, który pomógł ustabilizować finanse w agrobiznesie, jest także wsparcie ze strony państwa. Od 1 października 2025 roku rolnicy mogą ubiegać się o kredyty obrotowe z oprocentowaniem na poziomie zaledwie jednego procenta, na co rząd przeznaczył 700 mln zł. Ponadto, nowelizacja ustawy z 19 sierpnia tego roku wprowadziła mechanizm chroniący przed utratą gospodarstwa. Wystarczy złożyć wniosek o pomoc do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR), aby zawiesić egzekucję komorniczą. Dopełnieniem tych działań jest pomoc finansowa dla rolników poszkodowanych przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne, uruchomiona przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Możliwość składania wniosków w tej sprawie była otwarta do niedawna, od 27 października do 15 listopada bieżącego roku.
Podcasty
Playlisty tematyczne
