Co możesz potrącić z pensji pracownikowi

- Zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi do rozliczenia się w terminie późniejszym (np. na pokrycie kosztów podróży służbowej, na paliwo wykorzystywane w samochodzie służbowym czy zakup materiałów biurowych niezbędnych do pracy).

- Kary pieniężne (np. za nieprzestrzeganie przepisów BHP, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, przyjście do pracy w stanie nietrzeźwym lub spożywanie alkoholu na terenie zakładu pracy).

Ile możesz zabrać

Jako szef musisz pamiętać, że wysokość potrąceń jest ograniczona. Przy:

- Świadczeniach alimentacyjnych - możesz potrącić do wysokości trzech piątych wynagrodzenia;

- Innych należnościach lub zaliczkach pieniężnych - do wysokości połowy wynagrodzenia;

- Karach pieniężnych - do wysokości 1/10 wynagrodzenia po odliczeniu potrąceń z tytułu świadczeń alimentacyjnych, innych niż alimentacyjne i zaliczek.

Uwaga! Jeśli potrącasz jednocześnie świadczenia alimentacyjne, należności inne niż świadczenia alimentacyjne i zaliczki, suma potrąceń nie może przekraczać 3/5 wynagrodzenia pracownika.

Natomiast połowę wynagrodzenia musisz pozostawić osobie zatrudnionej, jeśli potrącasz należności inne niż świadczenia alimentacyjne oraz zaliczki pieniężne.

To zabierzesz w całości

Jako pracodawca masz możliwość potrącenia w całości niektórych składników wynagrodzenia na poczet świadczeń alimentacyjnych. Należą do nich:

- nagroda z zakładowego funduszu nagród,

- dodatkowe wynagrodzenie roczne,

- należności przysługujące pracownikowi z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej.

Ile musisz zostawić

Po dokonaniu potrąceń na koncie twojego pracownika musi pozostać określona suma, czyli tzw. kwota wolna od potrąceń w wysokości:

- minimalnego wynagrodzenia za pracę po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,

- 75 proc. wynagrodzenia po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - przy potrącaniu zaliczek pieniężnych,

- 90 proc. wynagrodzenia po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych.

Jeżeli pracownik został zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, powyższe kwoty ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru jego czasu pracy.

Jako pracodawca masz też prawo dokonywać potrąceń z pensji na podstawie tytułu wykonawczego, którym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności.

Tylko za zgodą pracownika

Należności inne niż wymienione powyżej mogą być potrącane z wynagrodzenia pracownika tylko za jego zgodą i to wyrażoną na piśmie. Potrącenia dobrowolne mogą dotyczyć zarówno świadczeń na rzecz pracodawcy, jak i innych podmiotów. Nie są one ograniczone kwotowo, ale kodeks pracy określa kwoty wolne od potrąceń, czyli:

- minimalne wynagrodzenia za pracę przysługujące pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy,

- 80 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę pomniejszonej o składki na ubezpieczenia społeczne i zaliczkę na podatek dochodowy - przy potrącaniu innych należności niż należności na rzecz pracodawcy - np. składek z tytułu dobrowolnego, dodatkowego ubezpieczenia pracownika czy spłaty rat kredytu zaciągniętego przez pracownika).

Z czego możesz potrącać

W skład wynagrodzenia, z którego możesz potrącać, wchodzą:

- pensja zasadnicza

- dodatki np. funkcyjny, stażowy, szkodliwy

- premie i prowizje

- zmienne składniki np. wypłata za nadgodziny i pracę w porze nocnej

a także:

- odprawy emerytalne i nagrody jubileuszowe

- ekwiwalent za urlop

- odprawy z tytułu zwolnienia z pracy z przyczyn dotyczących pracodawcy

- odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę z naruszeniem prawa

- wynagrodzenie za dyżury pracownicze

Potrącenie to zmniejszenie pensji pracownika o pewne kwoty i przekazanie ich komornikowi lub wierzycielom. Z wynagrodzenia pracownika - po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - możesz potrącić następujące kwoty:

- alimenty i świadczenia alimentacyjne;

- należności inne niż świadczenia alimentacyjne, np. z tytułu kredytów bankowych;

- zaliczki pieniężne;

- kary pieniężne.

Te należności mogą być potrącone niezależnie od zgody osoby zatrudnionej w twojej firmie. Musisz jednak pamiętać, że ich katalog jest zamknięty. Oznacza to, że jako pracodawca nie możesz bez zgody pracownika potrącić z pensji innych kwot, np. udzielonej mu pożyczki czy odszkodowania za szkody wyrządzone przez niego w firmie.

Kolejność ma znaczenie

Trzeba pamiętać o tym, że należności te muszą być potrącane w określonej kolejności.

- Alimenty i świadczenia alimentacyjne (ściągnięte kwoty przekazujesz bezpośrednio wierzycielowi, ale musisz zawiadomić pracownika o dokonanym zajęciu, poinformować go o wierzycielu, wskazać tytuł wykonawczy oraz wysokość wierzytelności).

- Inne świadczenia egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych.