Do prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek w Niemczech nie jest konieczne wniesienie jakiegokolwiek kapitału zakładowego, jednak odpowiada się całym swoim majątkiem za długi i zobowiązania założonego przedsiębiorstwa. Zarejestrowanie działalności gospodarczej w Niemczech nie jest skomplikowane.
- Najczęściej Polacy podejmują jednoosobową działalność gospodarczą. Według stanu na 1.05.2012 w całych Niemczech było 3,620 mln firm, z tego 2,3 mln jednoosobowych, w tym ok. 160-170 tysięcy założonych przez polskich obywateli - mówi Jan Masalski z ambasady polskiej w Berlinie.
Krok po kroku do niemieckiego biznesu
Krok pierwszy. Szukasz lokalu
Podstawowym warunkiem do założenia własnej firmy w Niemczech jest posiadanie odpowiedniego lokalu (może to być również twoje mieszkanie). Możesz go szukać na własną rękę, przeglądając niemiecką prasę z ogłoszeniami czy Internet lub skorzystać z pomocy odpowiednich instytucji (np. spółki Wohnungs Wirtschaft, która dysponuje wieloma adresami lokali komunalnych, WoGe - Sued czy też WohnBau Frankfurt).
Krok drugi. Meldujesz się
Po znalezieniu lokalu musisz się zameldować we właściwym urzędzie meldunkowym dzielnicy lub gminy. Powinieneś to zrobić w ciągu 7 dni od przyjazdu. Po 3 miesiącach pobytu należy złożyć wniosek o wydanie tzw. zaświadczenia o prawie do swobodnego przesiedlania się (Freizügigkeitsbescheinigung). Żeby je dostać, musisz okazać paszport lub dowód osobisty. Jeśli wcześniej zarejestrowałeś działalność gospodarczą, do zgłoszenia pobytu trzeba dołączyć zaświadczenie z urzędu ds. działalności gospodarczej jako dowód uzasadnienia przesiedlenia.
Krok trzeci. Rejestrujesz działalność
Kiedy znajdziesz już odpowiednie lokum dla swojej przyszłej firmy i spełnisz obowiązek zameldowania się w Niemczech, kolejnym krokiem jest wizyta w urzędzie do spraw działalności gospodarczej (niem. Gewerbeamt) dzielnicy lub gminy właściwej dla siedziby firmy. Działalność gospodarczą możesz zgłosić osobiście, drogą pocztową lub online, zwykle jednak - jeśli nie dysponujesz podpisem elektronicznym - trzeba i tak udać się do urzędu osobiście, aby odebrać zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej (Gewerbeschein). Składając w urzędzie wniosek o rejestrację, musisz ze sobą zabrać dowód osobisty lub paszport. Jeśli jesteś rzemieślnikiem lub wykonujesz działalność zbliżoną do rzemiosła, potrzebne jest potwierdzenie niemieckiej izby rzemieślniczej o zgłoszeniu działalności rzemieślniczej, a jeśli wykonujesz działalność wymagającą dodatkowych zezwoleń - kopia odpowiedniego zezwolenia lub koncesji właściwego urzędu w Niemczech (np. w przypadku działalności gastronomicznej lub handlowej). Rejestracja następuje zazwyczaj od ręki i przedsiębiorca wychodzi z urzędu z dokumentem w dłoni. Opłata manipulacyjna waha się od 15 euro do 65 euro (w Berlinie 26 euro), w zależności od miasta i gminy.
W urzędzie ds. działalności gospodarczej nie trzeba rejestrować: wolnych zawodów (np. lekarze, architekci, doradcy podatkowi, adwokaci, artyści, pisarze), zawodów związanych z nauką lub prowadzenia gospodarstwa rolnego lub leśnego.
Krok czwarty. Urząd ds. działalności gospodarczej zawiadamia
Z chwilą zarejestrowania działalności gospodarczej Gewerbeamt automatycznie powiadamia kolejne urzędy. Są to m.in.:
- urząd skarbowy,
- urząd statystyczny kraju związkowego,
- Izbę Rzemieślniczą - w przypadku zawodów rzemieślniczych lub Izbę Przemysłowo-Handlową.
Krok piąty. Wypełniasz formularz z urzędu skarbowego
Po otrzymaniu informacji z urzędu ds. działalności gospodarczej urząd skarbowy przesyła ci kwestionariusz do rejestracji działalności w urzędzie skarbowym. W kwestionariuszu należy podać dane osobowe oraz informacje dotyczące działalności gospodarczej - m.in.: datę rejestracji firmy, przewidywany obrót i zysk w pierwszych 12 miesiącach prowadzenia działalności.
Krok szósty. Otrzymujesz numer płatnika podatku
Na podstawie powyższych informacji urząd skarbowy przydziela ci numer płatnika podatku dochodowego i ewentualnie numer płatnika podatku niemieckiego VAT. Małe firmy o obrocie rocznym 17,5 tysiąca euro są zwolnione z naliczania podatku VAT. W momencie otrzymania numeru możesz wystawiać rachunki za wykonane prace, a więc rozpocząć działalność.
Krok siódmy. Otrzymujesz numer statystyczny z Urzędu Statystycznego Kraju Związkowego (Statistische Landamt)
Izba gospodarcza - obowiązkowo
Nawet jednoosobowe przedsiębiorstwa stają się automatycznie członkami właściwej dla siedziby przedsiębiorstwa izby przemysłowo-handlowej lub izby rzemieślniczej. Składki członkowskie są obliczane według wysokości płaconego podatku od działalności gospodarczej (Gewerbesteuer). Małe przedsiębiorstwa są zwolnione ze składek, jeżeli nie są wpisane do sądowego rejestru handlowego (Handelsregister), a ich roczny zysk nie przekracza sumy 5200 euro.
Bez składek na ubezpieczenia społeczne
Jeśli prowadzisz w Niemczech jednoosobową działalność gospodarczą, nie masz obowiązku opłacania ubezpieczenia rentowo-emerytalnego, musisz natomiast mieć ubezpieczenie zdrowotne i opiekuńcze (odpowiednią polisę możesz także wykupić w prywatnym zakładzie ubezpieczeniowym - najniższe to ok. 60 euro miesięcznie). Jednak brak ubezpieczenia emerytalnego spowoduje, że w przypadku powrotu do Polski ZUS nie uwzględni ci lat przepracowanych w Niemczech do stażu pracy wymaganego do przyznania emerytury.
5 zŁotych zasad oszczędzania!
1. Unikaj nieplanowanych zakupów
Pod wpływem emocji wydajemy pieniądze na produkty i usługi, których nie potrzebujemy. Z tych środków przez lata uzbierałby się poważny kapitał, który można wykorzystać na coś o czym naprawdę marzymy. Jeśli sięgasz po portfel, by kupić coś, czego nie planowałeś, zastanów się, czy mógłbyś odłożyć wydatek na inny dzień. W 90 procentach przypadków oszczędzisz pieniądze i zyskasz dobre samopoczucie.
2. Unikaj pożyczania
Pożyczki wiążą się z ponoszeniem poważnych kosztów, które uszczuplają naszą kieszeń. Często korzystamy z nich zbyt pochopnie. Nie powinniśmy ulegać również magii zakupów w systemie rat "zero procent". Wydając przyszłe dochody, zawsze trzeba zadać sobie pytanie: czy będę miał z czego spłacać raty, kiedy pojawią się niespodziewane wydatki. Gdy musimy ponieść koszty związane z nagłą chorobą lub awarią pralki mówimy: "przecież nie mogłem tego przewidzieć". Prawda jest taka, że prawie co miesiąc pojawiają się jakieś "niespodziewane" wydatki i musimy być na to przygotowani finansowo.
3. Zapisuj każde większe wydatki
Nie musisz prowadzić skomplikowanej księgowości. Wystarczy zapisywać wydatki np. powyżej 20 złotych. Zapisz ile, kiedy i na co. Na koniec miesiąca sprawdź stan domowej kasy. Wystarczy miesiąc czy dwa prowadzenia takiego minibudżetu, by uświadomić sobie, jak wiele pieniędzy przepływa nam przez palce.
4. Zatrudnij oszczędności do pracy
Oszczędności muszą pracować dla ciebie. W gotówce trzymamy tylko pieniądze na "nieprzewidziane wydatki". Pozostałe oszczędności powinny pracować na wysokooprocentowanym rachunku oszczędnościowym lub funduszu inwestycyjnym.
5. Liczy się każda złotówka
To ulubiona wymówka zakupoholika "to tylko kilka złotych". Ale nawet 5 złotych zaoszczędzonych dziennie to prawie 2 tysiące rocznie i znacznie więcej gdybyśmy te środki regularnie inwestowali.