Uhonorowani naukowcy od wielu lat są bliskimi współpracownikami na uniwersytecie w Manchesterze. Obaj pochodzą z Rosji, choć Nowosiełow ma również paszport Wielkiej Brytanii, a Gejm przyjął obywatelstwo Holandii, gdzie wykłada też na uniwersytecie w Nijmegen. Zajmują się zagadnieniami związanymi z fizyką nanostruktur, w szczególności grafenem, czyli kryształem zbudowanym z węgla o niezwykłych właściwościach, które zresztą opisali sami nobliści.
Wyniki eksperymentów, które prowadzą tegoroczni Gejm i Nowosiełow, mogą mieć kluczowe znaczenie dla przyszłości elektroniki. Grafen może zastąpić krzem jako materiał do budowy procesorów.
Zasługi Gejma i Nowosiełowa polegają przede wszystkim na wyizolowaniu grafenu i dokładnym opisaniu jego niezwykłych własności, pozwalających na budowanie tzw. procesorów grafenowych. Grafen to dwuwymiarowy kryształ złożony z atomów węgla, zbudowany z sześcioczłonowych pierścieni tego pierwiastka. Budową przypomina zatem plaster miodu.
Najważniejszą właściwością kryształu jest znakomite przewodzenie prądu i ciepła. Dzięki temu nadaje się do budowy energooszczędnych tranzystorów, z których zbudowane są procesory, stanowiące "mózg" każdego komputera. W przyszłości grafen posłuży prawdopodobnie do budowy superszybkich komputerów, z procesorami o taktowaniu nawet 500-1000 GHz.
W tej chwili główną przeszkodą w popularyzacji grafenu w produkcji procesorów są bardzo wysokie koszty uzyskania go z grafitu. Z tego względu grafen należy do najdroższych surowców na świecie. Niedawno Koreańczycy opracowali tańszą metodę odizolowania tego materiału, ale na masową skalę produkcja superwydajnych procesorów grafenowych będzie możliwa najwcześniej za kilka-kilkanaście lat.
Co ciekawe, zaledwie 10 lat temu, w 2000 roku Andriej Gejm otrzymał nagrodę Antynobla, przyznawaną autorom najbardziej absurdalnych czy zabawnych badań. Zajmował się wtedy eksperymentowaniem nad... użyciem magnesów do wprawienia żab w stan lewitacji.
Przeczytaj koniecznie: Nagroda Nobla 2010, medycyna: Robert Edwards za badania nad in vitro
