Warszawska giełda ma już 25 lat. Jej jedyną rówieśniczką wśród spółek notowanych na GPW jest działający w branży modowej Próchnik. Obecne jedna akcja Próchnika jest wyceniana na 1,3 zł, podczas kiedy na początku było to 56 tys. zł (ok. 5,6 zł).
1991
Utworzenie obecnie funkcjonującej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie było możliwe dopiero po 1989 roku. W tym czasie rozpoczęła się prywatyzacja przedsiębiorstw i odbudowa rynku kapitałowego w Polsce. Dokładnie 25 lat temu złożono sygnatury na akcie założycielskim GPW. Cztery dni później, 16 kwietnia 1991 r., odbyła się pierwsza sesja giełdowa z udziałem siedmiu domów maklerskich i pięciu spółek, wśród których znalazły się: Tonsil, Próchnik, Krosno, Kable i Exbud. (Dla porównania, obecnie na GPW są notowane 483 spółki.) Tego dnia obroty GPW wyniosły 1990 zł, czyli ok. 2 tysięcy dolarów.
W ciągu 25 lat swojej działalności GPW zdążyła ugruntować swoją pozycję na rynku. Obecnie jest największą giełdą w Europie Środkowo-Wschodniej, jednak nie dorównuje pod tym względem parkietom w Europie Zachodniej. W obiegu giełdowym znajdują się akcje i instrumenty pochodne. Oprócz regulowanego ryku akcji gracze mogą inwestować na rynku NewConnect w spółki wschodzące. Przedsiębiorstwa zyskały także możliwość emisji obligacji korporacyjnych i komunalnych na rynku Catalyst.
1992
W 1991 r. sesja giełdowa odbywała się raz na tydzień. W 1992 r. wprowadzono drugą sesją w tygodniu i wypłacono pierwsze dywidendy. Rozpoczęto także notowania obligacji Skarbu Państwa w systemie ciągłym i jednolitym.
1993
W 1993 r. pracę GPW wydłużono do trzech dni.
1994
W 1994 r. maksymalna wartość indeksu giełdowego WIG osiągnęła poziom 20 760,3 złotych. Wprowadzono także indeks cenowy WIG20, który obejmuje 20 największych spółek akcyjnych notowanych na warszawskiej giełdzie. GPW zaczęła pracować przez pięć dni roboczych.
1995
W 1995 r. GPW zorganizowała 1. edycję Polskiego Forum Inwestycji Kapitałowych „Twoje Pieniądze".
1996
W 1996 r. kapitalizacja Giełdy osiągnęła poziom 20 mld złotych.
Może zainteresować cię także: We wrześniu grozi nam energetyczna apokalipsa!
1997
W 1997 t. miała miejsce tysięczna sesja na giełdzie. 12 lutego 1997 r. kapitalizacja GPW osiągnęła 10 mld USD. Tego dnia odnotowano także rekordowo duży dzienny obrót – łącznie z transakcjami pakietowymi było to 953,8 mln złotych. 10 lipca 1997 r. kapitalizacja giełdy wyniosła aż 40 mld złotych.
1998
W 1998 r. na giełdę wprowadzono papiery wartościowe TPSA – największej firmy na GPW. Kapitalizacja giełdy osiągnęła rekordowo wysoki wynik, przekraczając 20 mld dolarów. W tym roku uruchomiono także rynek instrumentów pochodnych, jak również odbyło się pierwsze notowanie PKO SA – największego banku na giełdzie. Dodatkowo do obrotu wprowadzono kontrakty terminowe na kurs USD.
1999
Na giełdzie pojawiły się kontrakty terminowe na kurs euro, a kapitalizacja giełdy wyniosła przeszło 100 mld złotych.
2000
Od 2000 r. na giełdzie są emitowane obligacje korporacyjne. Do obiegu wprowadzono także certyfikaty inwestycyjne.
2001
W 2001 r. na giełdzie pojawiły się kontrakty terminowe spółek TPSA, ELEKTRIM, PKN ORLEN, Agory, KGHM, PEKAO S.A., BRE i PROKOM.
2002
W 2002 r. rozpoczęto „krótką sprzedaż" akcji spełniających wymogi dla pożyczek papierów wartościowych.
2003
W 2003 r. na GPW zadebiutowała pierwsza zagraniczna spółka – Bank Austria Creditanstalt AG.
2005
W 2005 r. wolumen obrotu kontraktami terminowymi osiągnął rekordowo wysoki poziom 54 877 sztuk.
2006
W 2006 r. na GPW zadebiutowała spółka ČEZ – największa w dniu debiutu spółka z Europy Śodkowo-Wschodniej.
Przeczytaj również: W marcu ceny poszły w górę. Ale w porównaniu z 2015 r. jest taniej
2007
W 2007 r. otwarte fundusze emerytalne (OFE) zaczęły inwestować nasz kapitał. Odnotowano wówczas największy w historii GPW obrót akcjami na sesji – osiągnęły one wynik 4,14 mld złotych. Rozpoczęto również obroty na rynku NewConnect przeznaczonym dla młodych, dynamicznie rozwijających się spółek.
2009
W 2009 r. uruchomiono zorganizowany rynek dłużnych papierów wartościowych CATALYST.
2010
W 2010 r. do obrotu giełdowego wprowadzono papiery wartościowe PZU S.A. Był to największy debiut w historii GPW. Na giełdę trafiły ponadto akcje GPW.
2011
W 2011 r. na warszawskiej giełdzie miały miejsce pierwsze notowania Jastrzębskiej Spółki Węglowej – była to wówczas największa oferta akcji Skarb Państwa.
2012
W 2012 r. na parkiet wkroczył Alior Bank. Jego pierwsza oferta publiczna osiągnęła rekordowo wysoki poziom, blisko 2,1 mld zł – była to największa oferta prywatna w historii warszawskiej giełdy.
2013
W 2013 r. na GPW zadebiutowała pierwsza chińska spółka – Peixin International Group N.V.
W tym samym roku swój debiut miała spółka Energa, której IPO osiągnęła rekordowo wysoki poziom w regionie CEE – 2,4 mld złotych.
Niestety, w ostatnich latach coraz mniej spółek wyraża chęć wejścia na polski parkiet. Od 2013 do 2015 r. malały dzienne obroty na warszawskiej giełdzie. Znane są także sytuacje, w których inwestorzy nie kryli oburzenia. Kontrowersje wzbudzały m.in. akcje spółki Petrol, których kurs spadł o 99,5 proc., z 227 zł ceny IPO do 1,20 złotego. Według szacunków Jaromira Szortyki, analityka DM PKO BP, obrót giełdowy może schudnąć nawet o 84 mld złotych.
Obecna szefowa GPW, Małgorzata Zaleska, planuje przyciągnąć na polski parkiet nowych inwestorów i emitentów, jak również wprowadzić na rynek tzw. REIT-y (ang. Real Estate Investment Trust) – spółki działające na rynku nieruchomości.
Początki polskiej giełdy
Giełda Papierów Wartościowych w Polsce ma długą historię. Geneza jej powstania sięga XIX w., kiedy na świecie tworzono pierwsze giełdy kapitałowe, chociaż już w XVIII w. na terenie naszego obecnego państwa organizowano tzw. gildie, czyli zgromadzenia kupców.
Budynek pierwszej polskiej giełdy otwarto w zaborze rosyjskim 12 maja 1817 roku zgodnie z dekretem Księcia Namiestnika Królewskiego. Gmach znajdował się przy ul. Królewskiej w Warszawie. Handlowano w nim wyłącznie drukowanymi papierami wartościowymi – głównie wekslami i obligacjami. Uczestnikami rynku byli wyłącznie mężczyźni.
Symultanicznie giełdy papierów wartościowych funkcjonowały w Katowicach, Krakowie, Lwowie, Łodzi, Poznaniu i Wilnie, aczkolwiek warszawski parkiet generował 90 proc. obrotów. Giełda pod swoim pierwszym adresem funkcjonowała do wybuchu II wojny światowej. Początkowo zaczęto na niej notować listy zastawne Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Królestwie Polskim.
Warszawska giełda pracowała zaledwie przez godzinę dziennie. W transakcjach pośredniczyli maklerzy, aczkolwiek dużą popularnością cieszył się także tzw. handel pokątny.
Przełomowe w historii GPW były lata 70. XIX w., kiedy to do obrotu wprowadzono papiery wartościowe 16 spółek takich, jak Bank Handlowy w Warszawie, Warszawskie Towarzystwo Ubezpieczeń, Warszawskie Towarzystwo Fabryk Cukru czy Warszawskie Towarzystwo Kopalń i Zakładów Hutniczych. W dużej mierze była to zasługa Leopolda Kronenberga.
W 1894 r. w Gazecie Losowań Papierów Publicznych ukazał się pierwszy prospekt emisyjny. Należał on do Towarzystwa Akcyjnego Fabryki Mebli Giętych „Wojciechów". Jednak obowiązek publikacji prospektów wprowadzono dopiero w w 1921 roku.
W 1938 r. w obrocie znajdowało się 130 papierów wartościowych – obligacje, listy zastawne i akcje. 1939 r. giełda pieniężna zawiesiła swoją działalność na ponad 50 lat. Ze względu na panujący w powojennej Polsce ustrój polityczny przywrócenie działalności giełdy okazało się niemożliwe aż do początku lat 90.
Źródła: gpw.pl, prywatyzacja.edu.pl, polskieradio.pl, money.pl, biznes.onet.pl, finanse.wnp.pl
Podcasty
Playlisty tematyczne
