- Sejm uchwalił ustawę uzależniającą wypłatę świadczenia 800 plus cudzoziemcom od aktywności zawodowej i nauki dzieci w polskiej szkole, z wyjątkami dla osób z niepełnosprawnościami.
- Prawo do świadczeń będzie przysługiwać cudzoziemcom zarabiającym co najmniej 50% minimalnego wynagrodzenia (ok. 2333 zł brutto w 2025 r.), a ZUS będzie weryfikował aktywność zawodową i pobyt w Polsce.
- Nowa ustawa przedłuża legalność pobytu obywateli Ukrainy uciekających przed wojną do 4 marca 2026 r. i wprowadza obowiązek posiadania numeru PESEL dla ubiegających się o świadczenia.
- Celem zmian jest uszczelnienie systemu wypłat świadczeń, eliminacja wyłudzeń oraz integracja baz danych instytucji, choć odrzucono poprawki dotyczące m.in. zaostrzenia kar za nielegalne przekraczanie granicy
Główne zmiany w świadczeniach. Kto straci 800 plus?
Sejm przyjął rewolucyjne zmiany w przepisach dotyczących wsparcia dla obcokrajowców mieszkających w Polsce. Najważniejsza nowość dotyczy programu Rodzina 800 plus. Zgodnie z uchwaloną ustawą, prawo do popularnego świadczenia zostanie ściśle powiązane z aktywnością zawodową.
Oznacza to, że aby otrzymać pieniądze, cudzoziemiec będzie musiał wykazać dochód w wysokości co najmniej 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę. Biorąc pod uwagę prognozy na 2025 rok, próg ten wyniesie 2333 zł brutto miesięcznie. Prawo do świadczeń na rzecz rodziny dla cudzoziemców zostanie powiązane z aktywnością zawodową oraz nauką dzieci w polskiej szkole. To nie wszystko – drugim kluczowym warunkiem będzie obowiązek szkolny. Dzieci cudzoziemców, na które pobierane jest świadczenie, muszą uczęszczać do polskiej szkoły lub przedszkola. Ustawodawca przewidział jednak wyjątki od tych reguł, które mają dotyczyć m.in. osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów.
Jak ZUS będzie weryfikować uprawnienia cudzoziemców?
Nowelizacja wprowadza także mechanizmy mające na celu uszczelnienie systemu i wyeliminowanie prób wyłudzeń. Kluczową rolę w tym procesie odegra Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Instytucja otrzymała narzędzia do bieżącej kontroli uprawnień. Zgodnie z nowymi przepisami, ZUS będzie co miesiąc sprawdzał, czy cudzoziemcy pobierający świadczenia byli aktywni zawodowo w wymaganym zakresie. Jeśli weryfikacja wykaże brak aktywności, wypłata świadczenia na kolejny miesiąc zostanie automatycznie wstrzymana. ZUS co miesiąc będzie sprawdzał, czy cudzoziemcy byli aktywni zawodowo, a weryfikacja w rejestrze Straży Granicznej ma zapobiec wypłatom dla osób, które opuściły Polskę.
Dodatkowo, aby umożliwić lepszą identyfikację dzieci, wprowadzono obowiązek posiadania przez nie numeru PESEL. Urzędy będą również weryfikować faktyczny pobyt dziecka na terytorium Polski przy nadawaniu numeru. Skuteczność monitoringu ma zwiększyć integracja baz danych różnych instytucji publicznych.
Co jeszcze zmienia nowa ustawa? Pobyt Ukraińców i opieka zdrowotna
Uchwalona przez Sejm ustawa reguluje nie tylko kwestie świadczeń socjalnych. Jednym z jej najważniejszych zapisów jest przedłużenie legalności pobytu obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z konfliktem zbrojnym. Dotychczasowe przepisy zostaną wydłużone do 4 marca 2026 roku, co zapewni stabilność i bezpieczeństwo tysiącom osób. Jednocześnie nowelizacja wprowadza pewne ograniczenia.
Dotyczą one możliwości korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej przez dorosłych obywateli Ukrainy. Nowe przepisy przedłużają legalność pobytu obywateli Ukrainy, którzy uciekli przed wojną, do 4 marca 2026 roku, jednocześnie wprowadzając ograniczenia w dostępie do niektórych świadczeń opieki zdrowotnej.
Zmiany obejmą m.in. dostęp do wybranych programów zdrowotnych, rehabilitacji leczniczej, leczenia stomatologicznego oraz niektórych programów lekowych. Po przyjęciu przez Sejm ustawa trafi teraz do dalszych prac w Senacie. Nowe rozwiązania mają wejść w życie z dniem następującym po ich ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.
Podcasty
Playlisty tematyczne
