Sejm analizuje budżet na 2026 rok
W środę w Sejmie rozpoczęło się drugie czytanie projektu ustawy budżetowej na 2026 r. Projekt ten zakłada, że wydatki państwa osiągną poziom 918,9 mld zł, a deficyt budżetowy wyniesie 271,7 mld zł. Dochody budżetu państwa zaplanowano na 647,2 mld zł. Szczegółowe dane wskazują, że wpływy z VAT mają wynieść 341,5 mld zł, z akcyzy – 103,3 mld zł, z podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) – 80,4 mld zł, a z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) – 32 mld zł.
Stabilność długu publicznego
Zgodnie z założeniami projektu, relacja państwowego długu publicznego do PKB ma ukształtować się na poziomie 53,8 proc., co utrzymuje ją poniżej progu ostrożnościowego wynoszącego 55 proc., określonego w ustawie o finansach publicznych. To istotny wskaźnik stabilności finansów publicznych państwa.
Priorytety wydatków: obrona, zdrowie, infrastruktura
Projekt budżetu na 2026 rok przewiduje rekordowe wydatki na obronę narodową, przekraczające 200 mld zł, co stanowi 4,81 proc. PKB. Te środki mają być przeznaczone na modernizację armii i wzmocnienie systemu bezpieczeństwa. Na ochronę zdrowia zaplanowano 247,8 mld zł, co odpowiada 6,81 proc. PKB, a priorytetem rządu mają być inwestycje w infrastrukturę medyczną i rozwój kadr. Nakłady na drogi i kolej wyniosą 53,9 mld zł, z czego 20,1 mld zł pochodzić będzie z budżetu państwa.
Poprawki w Sejmie: jedna przyjęta
W trakcie prac w Sejmie do projektu budżetu zgłoszono aż 109 poprawek, jednak Komisja Finansów Publicznych zaakceptowała tylko jedną z nich.
Przyjęta poprawka została złożona przez posłów koalicji rządzącej i zakłada redukcję wydatków różnych instytucji państwowych. Zgodnie z nią, wydatki Kancelarii Prezydenta RP mają zostać obniżone o ponad 12,75 mln zł, Kancelarii Sejmu o prawie 16,6 mln zł, a Kancelarii Senatu o ponad 28,2 mln zł.
Dodatkowo, poprawka przewiduje zmniejszenie wydatków na Sąd Najwyższy (o prawie 30 mln zł), Naczelny Sąd Administracyjny (o prawie 15,7 mln zł), Najwyższą Izbę Kontroli (o ponad 89,7 mln zł). Zredukowane zostaną również budżety Rzecznika Praw Obywatelskich (o 7,8 mln zł), Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (o ponad 10 mln zł), Urzędu Ochrony Danych Osobowych (o ponad 3,7 mln zł) oraz Krajowego Biura Wyborczego (o prawie 9,2 mln zł).
Poprawka zakłada także obniżenie budżetu Państwowej Inspekcji Pracy o ponad 105 mln zł, Instytutu Pamięci Narodowej – o ponad 82,5 mln zł, a Ministerstwa Sprawiedliwości – o 165 mln zł.
Przeznaczenie zaoszczędzonych środków
Zgodnie z poprawką, kwota uzyskana dzięki redukcji wydatków, wynosząca prawie 569,6 mln zł, ma być przeznaczona na następujące cele:
- Szkolnictwo wyższe i naukę, w tym na instytuty (wzrost wydatków o 280 mln zł).
- Agencja Bezpieczeństwa Narodowego (wzrost o prawie 165,2 mln zł).
- Agencja Wywiadu (wzrost o 55 mln zł).
- Promocja turystyki w Polsce wschodniej (10 mln zł).
- Rezerwa celowa z przeznaczeniem m.in. na Państwową Inspekcję Pracy (prawie 13,8 mln zł).
- Nowa rezerwa celowa przeznaczona dla Narodowego Instytutu Wolności (40 mln zł).
- Dalsza procedura budżetowa
Uchwalona ustawa budżetowa powinna trafić do prezydenta do podpisu w ciągu 4 miesięcy od dnia przekazania projektu Sejmowi. Jeżeli tak się nie stanie, prezydent może w ciągu 14 dni zarządzić skrócenie kadencji Sejmu. Ustawa zasadnicza przewiduje, że prezydent podpisuje budżet w ciągu 7 dni albo kieruje ustawę budżetową do Trybunału Konstytucyjnego, który w tej sprawie musi orzec nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od otrzymania ustawy.
