Seniorom należą się wyrównania za zaniżone emerytury
Zgodnie z decyzją Trybunału Konstytucyjnego osoby, które skorzystały z wcześniejszej emerytury przed 6 czerwca 2012 r., nie powinny mieć – z tego powodu – pomniejszanej wysokości emerytury powszechnej. Zatem teraz powinny otrzymać zwrot utraconych środków. O co dokładnie chodzi? Jak wyjaśnia infor.pl, 4 czerwca 2024 r., w sprawie o sygn. akt SK 140/20, zapadł wyrok Trybunału Konstytucyjnego, zgodnie z którym – art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1251) w zakresie, w jakim dotyczy osób, które przed 6 czerwca 2012 r. (tj. przed ogłoszeniem ustawy zmieniającej ustawę z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wprowadzającej ww. przepis art. 25 ust. 1b ustawy), złożyły wniosek o jedną z emerytur wymienionych w art. 25 ust. 1b oraz nie osiągnęły wieku emerytalnego – jest niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Na tej podstawie zwrotu świadczeń emerytalnych w zakresie niesłusznie pomniejszonym o sumę kwot pobranych emerytur wcześniejszych, mogą domagać się:
- kobiety urodzone w latach 1949-1959 (z wyłączeniem rocznika 1953) oraz
- mężczyźni urodzeni w latach 1949-1954 (z wyłączeniem rocznika 1953),
którzy przed dniem 6 czerwca 2012 r. nabyli prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym (tj. przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego) i zdecydowali się przejść na taką emeryturę, a następnie – złożyli wniosek o emeryturę powszechną. Nie mogli oni przewidzieć, że przejście na emeryturę przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, będzie wiązało się z pomniejszeniem zgromadzonego kapitału o pobrane świadczenia, co będzie miało bezpośredni wpływ na sposób ustalania wysokości świadczenia w ramach emerytury powszechnej, a w konsekwencji na jej wysokość.
Czy emeryci muszą czekać na decyzję rządu?
Co należy zrobić, aby otrzymać zwrot świadczeń emerytalnych, w zakresie niesłusznie pomniejszonym na podstawie art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych? Teoretycznie emeryci mogą już wystąpić do ZUS z wnioskiem o wznowienie postępowania z mocy art. 190 ust. 4 Konstytucji RP, powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., sygn. akt SK 140/20. Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że w związku z brakiem publikacji (na dzień 17.10.2024) wyroku Trybunału Konstytucyjnego w Dzienniku Ustaw ZUS jednak decyzję o odmowie wznowienia postępowania.
- Wobec faktu, że omawiany wyrok TK nie został ogłoszony w Dzienniku Ustaw, brak jest podstaw do wznowienia postępowania, w sprawie emerytury obliczonej z zastosowaniem art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, zakończonego decyzją ostateczną - pisze zapytany przez nas rzecznik ZUS, Wojciecha Dąbrówka.
W takiej sytuacji kolejnym krokiem jest odwołanie do sądu powszechnego, przed którym będzie można dochodzić swoich praw.
- Jeżeli decyzja organu rentowego była przedmiotem postępowania odwoławczego przed sądem powszechnym, które zakończyło się wydaniem prawomocnego wyroku, to osoba zainteresowana może żądać wznowienia postępowania sądowego na podstawie art. 4011, 405 i 407 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks Postępowania Cywilnego. Skargę o wznowienie postępowania należy przekazać do sądu, który wydał zaskarżony wyrok, albo do sądu wyższej instancji, jeżeli zaskarżono wyroki sądów różnych instancji - w terminie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia ww. wyroku Trybunału - pisze Dąbrówka.
Szacunkowo przeciętna kwota wyrównania wynosi 64 075 zł. To jednak nie oznacza, że pieniądze uda nam się szybko odzyskać.
- Dopóki nie będzie to uregulowane ustawowo, to trudno będzie coś z tym zrobić - stwierdził w rozmowie z nami ekspert emerytalny i rynku pracy HRK Payroll Consulting Oskar Sobolewski.
Jak wskazuje ekspert, seniorzy którzy będą próbowali dochodzić swoją praw, muszą liczyć się z długą sprawą w Polskim sądzie. Być może szybciej odzyskają pieniądze po decyzji rządu. Pozostaje jednak pytanie - kiedy ona zapadnie? Tego wciąż nie wiemy.
- Jeżeli z wniosku osoby zainteresowanej będzie wynikało żądanie ponownego ustalenia wysokości emerytury na podstawie art. 114 ustawy emerytalnej z uwzględnieniem wyroku Trybunału z 4 czerwca 2024 r., organ rentowy wyda decyzję odmawiającą ponownego ustalenia wysokości emerytury z uwagi na brak wystąpienia przesłanek wymienionych w tym przepisie. Należy podkreślić, że powyższy tryb postępowania będzie stosowany do czasu opublikowania wyroku Trybunału Konstytucyjnego w Dzienniku Ustaw RP - przekazał nam rzecznik ZUS.