"Czyste powietrze" wraca z początkiem kwietnia. 10 mld budżetu

Start programu "Czyste Powietrze" przesunięty na kwiecień

Szefowa ministerstwa klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska w rozmowie z Wirtualną Polską, wyjaśniła, że program "Czyste powietrze".

- Wierzę, że jeszcze w marcu przyjdą do nas dobre wiadomości. Mam pierwsze informację, że za chwilę będziemy mieli dostępny nowy budżet dla tego programu [...]. 10 mld zł z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, z Funduszu Modernizacyjnego, pozwoli nam swobodnie kształtować ten program przez kolejny rok-dwa - powiedziała Hennig-Kloska.

20 lutego Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej złożył do Europejskiego Banku Inwestycyjnego wniosek o 10 mld zł na finansowanie programu "Czyste Powietrze". Chodzi o pieniądze z Funduszu Modernizacyjnego; zgodę na ich uruchomienie musi wydać właśnie EBI. Prezes NFOŚiGW Dorota Zawadzka-Stępniak informowała wtedy PAP, że EBI ma podjąć decyzję w tej sprawie maksymalnie do 18 marca, a następnie komitet z udziałem przedstawicieli Komisji Europejskiej do 1 kwietnia.

Reforma i uszczelnienie systemu

NFOŚiGW pod koniec listopada 2024 r. wstrzymał przyjmowanie nowych wniosków do programu, tłumacząc to koniecznością jego reformy i uszczelnienia systemu. Wtedy infomorwano, że bez zatrzymania przyjmowania nowych wniosków byłoby jeszcze więcej oszukanych osób i wyłudzonych pieniędzy przez nieuczciwych wykonawców. Najwięcej wątpliwości dotyczyło komponentu programu, w ramach którego można było otrzymać najwyższą dotację i zastosować prefinansowanie.

NFOŚiGW poinformował w grudniu 2024 r., że złożono do prokuratury zawiadomienie dotyczące kilku firm, co do których istnieje uzasadnione podejrzenie popełniania przestępstw w ramach programu. Podejrzane umowy miały opiewać na ok. 600 mln zł i najczęściej dotyczyły najwyższego poziomu dofinansowania. Decyzja o czasowym zatrzymaniu programu została krytycznie przyjęta przez organizacje pozarządowe zajmujące się walką ze smogiem oraz samorządowców. Fundusz zadeklarował, że program w nowej odsłonie wróci 31 marca 2025 r.

Fundusz Modernizacyjny wsparciem dla "Czystego Powietrza"

Fundusz Modernizacyjny jest zasilany środkami ze sprzedaży 4,5 proc. ogólnej puli uprawnień do emisji CO2 w ramach unijnego systemu handlu emisjami EU-ETS. Sprzedaż tych uprawnień jest dokonywana w półrocznych transzach przez EBI. Zgodnie z szacunkami do Polski z Funduszu Modernizacyjnego w latach 2021-30 może trafić ok. 60 mld zł.