Rolnicy harują 29 lat na marne 2 tysiące emerytury. Emeryci ZUS dostają dwukrotnie więcej za to samo

• Przeciętny okres składkowy rolników wynosi 29 lat i 4 miesiące, przy czym kobiety płacą składki przez 28 lat, a mężczyźni przez niemal 32 lata
• Na koniec czerwca 2025 roku liczba emerytów i rencistów KRUS osiągnęła 961 tys. 422 osoby
• Przeciętne świadczenie emerytalno-rentowe wzrosło do 2 tys. 116,50 zł, co oznacza wzrost o 5,33 proc. rok do roku
• KRUS wypłacił w pierwszym półroczu łącznie ponad 12 mld złotych na emerytury i renty rolnicze

Składki emerytalne rolników - różnice między płciami

Dane KRUS ujawniają istotne różnice w okresach składkowych między kobietami a mężczyznami pracującymi w rolnictwie. Kobiety rolniczki płacą składki emerytalno-rentowe średnio przez nieco ponad 28 lat, podczas gdy mężczyźni opłacają składki przez prawie 32 lata przed przejściem na emeryturę rolniczą.

Te różnice wynikają z odmiennego wieku emerytalnego w systemie ubezpieczeń społecznych rolników. Kobiety mogą przejść na emeryturę rolniczą w wieku 60 lat, natomiast mężczyźni muszą osiągnąć 65 lat. Minimalne wymaganie to opłacanie składek przez co najmniej 25 lat.

KRUS wypłacił miliardy na świadczenia emerytalno-rentowe

Wydatki KRUS na emerytury i renty rolnicze osiągają astronomiczne kwoty. Tylko w czerwcu 2025 roku Kasa wypłaciła na świadczenia emerytalno-rentowe łączną sumę 2 mld 180 mln 597 tys. 683 zł i 13 groszy.

Jeszcze bardziej imponująco prezentują się dane za pierwsze półrocze roku. W okresie od stycznia do czerwca KRUS wydał na emerytury i renty rolnicze 12 mld 27 mln 642 tys. 473 zł i 38 groszy. Te kwoty potwierdzają rosnące znaczenie systemu ubezpieczeń społecznych dla polskiego rolnictwa.

• Czytaj także: 14. emerytura z KRUS: Nie każdy rolnik dostanie pieniądze!

Składki KRUS - symboliczne kwoty w porównaniu z ZUS

Podczas gdy rolnicy narzekają na niskie emerytury, ich składki są znacząco niższe od składek ZUS. W III kwartale 2025 roku podstawowa miesięczna składka na ubezpieczenie emerytalno-rentowe wynosi zaledwie 169 zł miesięcznie. Do tego dochodzi składka na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie w wysokości 78 zł miesięcznie.

Łącznie rolnik płaci podstawowe składki społeczne w wysokości 247 zł miesięcznie - to kwota śmiesznie niska w porównaniu z obciążeniami pracowników na etatach. Pracownik zatrudniony na etacie z minimalnym wynagrodzeniem (4.666 zł brutto) płaci aż 1.002,08 zł składek i podatków z własnej kieszeni, w tym 639,71 zł składek społecznych i 362,37 zł składki zdrowotnej.

Pracodawca dokłada dodatkowo 955,60 zł składek społecznych, co oznacza łączne obciążenie w wysokości 1.957,68 zł miesięcznie - czyli prawie osiem razy więcej niż płacą rolnicy! Nawet jeśli porównamy tylko składki społeczne potrącane z wynagrodzenia pracownika (639,71 zł), to i tak jest to 2,6 raza więcej niż składki rolnicze.

Rolnicy prowadzący większe gospodarstwa płacą składki dodatkowe:

• Do 100 ha: dodatkowe 203 zł
• 100-150 ha: dodatkowe 406 zł
• 150-300 ha: dodatkowe 609 zł
• Powyżej 300 ha: dodatkowe 812 zł

Nawet najwięksi rolnicy płacą łącznie maksymalnie 1.059 zł składek miesięcznie, co wciąż jest kwotą porównywalną do składek ZUS od średniej krajowej.

• Zobacz także: Nowe stawki składek ubezpieczeń rolniczych na III kwartał 2025 roku. Ile zapłacisz?

Liczba emerytów KRUS i wysokość świadczeń

Stan na koniec czerwca 2025 roku pokazuje, że liczba emerytów i rencistów KRUS wynosiła 961 tys. 422 osoby. To spadek o 0,01 proc. w porównaniu z majem oraz o 0,86 proc. w porównaniu z czerwcem poprzedniego roku. Tendencja spadkowa może wynikać z przemian demograficznych na polskiej wsi.

Przeciętne świadczenie emerytalno-rentowe w systemie KRUS osiągnęło poziom 2 tys. 116,50 zł, co stanowi wzrost o 5,33 proc. w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego. Mimo tego wzrostu, emerytury rolnicze pozostają znacznie niższe od przeciętnych emerytur ZUS.

Emerytury rolnicze i emerytury ZUS - porównanie świadczeń

Różnica między emeryturami rolniczymi a świadczeniami z ZUS jest znacząca. Według danych przekazanych przez prezesa ZUS Zbigniewa Derdziuka, średnia emerytura ZUS w 2024 roku wynosiła około 3,9 tys. złotych. To niemal dwukrotnie więcej niż przeciętne świadczenie z KRUS.

Różnica między świadczeniami kobiet i mężczyzn w systemie ZUS wynosi około 1,5 tys. zł, co również przekracza przeciętną emeryturę rolniczą. Te dane pokazują wyzwania związane z zapewnieniem godnych warunków życia emerytom z sektora rolniczego.

Młodzi rolnicy w systemie KRUS - wyjątek od reguły

Ciekawym aspektem systemu ubezpieczeń rolniczych jest możliwość przystąpienia do niego już w wieku 16 lat, choć większość rolników zaczyna składki znacznie później. Na koniec 2024 roku w systemie KRUS było tylko 50 szesnastolatków z opłaconymi składkami emerytalno-rentowymi - spadek w porównaniu z 52 osobami rok wcześniej.

Średni okres składkowy 29 lat i 4 miesiące oznacza, że typowy rolnik zaczyna opłacać składki dopiero około 32. roku życia (kobiety) lub 33. roku życia (mężczyźni). To sugeruje, że większość rolników przystępuje do systemu KRUS dopiero gdy przejmuje gospodarstwo lub zaczyna samodzielnie prowadzić działalność rolniczą.

Osoby, które rozpoczną opłacanie składek w wieku 16 lat, będą pracować maksymalnie do powszechnego wieku emerytalnego - 49 lat w przypadku mężczyzn (do 65. roku życia) i 44 lata w przypadku kobiet (do 60. roku życia). Taka sytuacja jest jednak rzadkością, a nie regułą w polskim rolnictwie.