Eksperci chcą ucywilizować rynek snusów. Oto, co proponują

Jak zalegalizować saszetki nikotynowe i "nie wylać dziecka z kąpielą"

W "SE" informowaliśmy już, że przykład snusów pokazuje jaskrawo, jak niekonsekwentny jest rząd w walce z nałogiem nikotynowym i jednoczesną troską o budżet państwa. Z jednej strony podnosi rokrocznie akcyzę na tradycyjne wyroby tytoniowe, jednocześnie nie opodatkowując w ogóle saszetek z nikotyną. Wniosek jest prosty. Palacze przerzucą się na tańszą alternatywę, a rosnące ceny papierosów systematycznie przyczynią się do zwijania branży tytoniowej, która przynosi kilka miliardów złotych do budżetu z tytułu podatków oraz zapewnia 600 tysięcy miejsc pracy. Warto zaznaczyć, że rynek wyrobów tytoniowych w Polsce szacowany jest na 27-29 mld zł.

Tymczasem eksperci wskazują szereg rozwiązań, które pozwoliłyby chronić dzieci i młodzież przed łatwiejszym dostępem do snusów bez zakazu sprzedaży. To z kolei przyczyniłoby się do zasilenia budżetu państwa kolejnymi miliardami z tytułu akcyzy. 

Ich zdaniem choć saszetki są dostępne na polskim rynku od pięciu lat kwestie te nie zostały dotąd uregulowane. W ich opinii, brak regulacji nie tylko zubaża budżet państwa i pozwala by produkt trafiał do osób nieletnich, ale otwiera furtkę dla importerów i producentów, którzy mogą wprowadzać na rynek potencjalnie niebezpieczne produkty, np. zawierające zbyt wysokie dawki nikotyny.

 - Obecnie nie ma żadnych przepisów, które określałyby komu ten produkt można sprzedawać, nie ma wymogów dotyczących informacji jakie powinny się umieszczać na opakowaniu czy zasad reklamowania - stwierdza Łukasz Kozłowski ekspert Federacji Przedsiębiorców Polskich.

Eksperci uważają, że po pierwsze należy wprowadzić ustawowe ograniczenie sprzedaży wyłącznie osobom powyżej 18 roku życia. Ponadto należy zablokować sprzedaż internetową tych produktów.  Eksperci postulują również ograniczenie stężenia nikotyny w saszetkach do 20 mg na saszetkę.

Dwa sprzeczne projekty w rządzie

Istnieją już dwa projekty ustawy. Jeden ministerstwa finansów, drugi resortu zdrowia. Ministerstwo finansów proponuje zamiast zakazu sprzedaży objęcie saszetek podatkiem akcyzowym. Proponowane przez resort finansów przepisy zakładają, że od 2025 roku stawka akcyzy wynosiłaby 100 zł/kg, a do 2027 roku wzrosłaby aż do 300 zł/kg. 

Jak argumentują eksperci, "to rozwiązanie ograniczyłoby dostępność produktu dla młodszych użytkowników, ale nadal pozostawiłoby możliwość jego zakupu dla dorosłych, zwłaszcza tych, którzy chcą rzucić palenie papierosów". 

Marcin Nowacki wiceprezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców uważa, że objęcie saszetek akcyzą pozwoli na kontrolę ich produkcji i sprzedaży przez Krajową Administrację Skarbową, która - jak powiedział - jest jedyną instytucją "będącą w stanie ogarnąć obrót tym wyrobem".

 Z kolei Izabela Leszczyna minister zdrowia, zapowiedziała, że zostanie w Polsce wprowadzony zakaz produkcji i sprzedaży saszetek z nikotyną. Argumentem za całkowitą eliminacją woreczków z nikotyną z rynku jest - według Leszczyny - ich rosnąca popularność wśród nieletnich, którym może grozić uzależnieniem.

Ministerstwa nie mogą osiągnąć porozumienia od kilku lat na co wskazuje Federacja Polskich Przedsiębiorców.

- Jako Federacja Polskich Przedsiębiorców uczestniczymy w merytorycznym dialogu na temat uregulowania saszetek nikotynowych od ponad trzech lat. Nad objęciem ograniczeniami wiekowymi i reżimem akcyzowym pracował wspólny zespół Ministerstwa Finansów i Ministerstwa Zdrowia. Produkt jest uregulowany na wielu rynkach Europy i USA, a Polska jako jedna z ostatnich nie posiada regulacji. Efektem braku regulacji jest obecna sytuacja – podsumowuje Marek Kowalski, przewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich.