Świadczenie honorowe dla 100-latków - podstawa prawna
W 1972 roku do wypłacania emerytury honorowej został uprawniony prezes ZUS. Zasady przyznawania świadczenia regulował wtedy art. 116 ustawy z dnia 23 stycznia 1968 r. o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin. Od 1 stycznia 1992 roku, Minister Pracy i Polityki Socjalnej ustalił, że specjalna emerytura równa będzie kwocie bazowej, obowiązującej w dniu ukończenia stu lat. Od 1999 obowiązuje zasada, że dodatek dla stulatków przyznawany jest na podstawie art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Emerytura dla 100-latka - ile wynosi?
Z dniem setnych urodzin seniorzy otrzymują dodatkowo comiesięczne specjalne świadczenie emerytalne. I to bez względu na wysokość innych świadczeń emerytalnych! Wysokość dodatkowej, honorowej emerytury jest różna, ponieważ zależy od tzw. kwoty bazowej, która obowiązuje w dniu ukończenia przez nich 100 lat. Kwota bazowa, która jest podstawą wyliczenia emerytury honorowej, stanowi 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia za rok poprzedni pomniejszonego o składki na ubezpieczenie społeczne.
W poprzednich latach świadczenie dla stulatków zmieniało się w następujący sposób:
- 1.03.2021 – 28.02.2022 – 4512,41 zł brutto,
- 1.03.2020 – 28.02.2021 – 4294,67 zł brutto,
- 1.03.2019 – 29.02.2020 – 3731,13 zł brutto.
W tym roku od 1 marca 2022 do 28 lutego 2023 obowiązuje nowa kwota – 4994,79 zł brutto. Tyle więc wynosi emerytura dla 100-latka do końca 2022 roku. Z dniem 1 marca 2023 nastąpi nowe wyliczenie kwoty bazowej.
Ważne! Emerytura dla stulatków jest co roku obliczana w innej wysokości, ale raz przyznana nie ulega zmianie i jest wypłacana do końca życia w tej samej wysokości.
Kontrowersje wokół honorowej emerytury dla stulatków
Co jakiś czas poddawany jest pod dyskusję fakt, że specjalny dodatek dla stulatków jest przyznawany w niezmiennej kwocie, aż do kresu życia. Stulatkowie z wcześniejszych roczników są zatem poszkodowani. Emerytura honorowa dodatkowa osób, które skończyły 100 lat w 2019 roku jest niższa od tegorocznej o 1263,66 zł miesięcznie. To sporo, biorąc pod uwagę, że wszystko bardzo zdrożało, a przecież honorowe świadczenie miało być dodatkiem pieniężnym ułatwiającym egzystencję. Stulatkowie potrzebują specjalnej opieki, rehabilitacji, transportu i ułatwień w organizacji mieszkania. Właśnie idea - ulżenia stulatkom w codziennym życiu - przyświecała ustawodawcy.
Według prognoz Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej (MRiPS) stulatków będzie coraz więcej. Prognozuje się, że w roku 2023 100-letnich seniorów będzie ponad 4 tysiące, a w 2024 już ponad 5 tysięcy.
Z drugiej jednak strony podnoszone są głosy, że stulatków będzie jeszcze więcej, bo społeczeństwo się starzeje, a nauka i medycyna coraz skuteczniej przedłużają życie. Dlatego należy uporządkować kwestie emerytury dla stulatków. Nie podnosić jej, ale okroić i dokładnie określić, na jakich zasadach jest przyznawana.
Jak na razie Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej (MRiPS) stoi na stanowisku, że ze względów społecznych nie przewiduje się zmian w przyznawaniu emerytury honorowej dla stulatków.
Zasady przyznawania emerytury dla 100-latka
Aby otrzymać honorową emeryturę dla stulatka wystarczy mieć ukończone 100 lat. Emerytury wypłacają cztery instytucje do tego upoważnione:
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych - ZUS
- Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego - KRUS
- Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA
- Wojskowe Biuro Emerytalne
Jeśli stulatek pobierał do tej pory świadczenia z jednego z wymienionych zakładów emerytalnych i widnieje w ich kartotekach otrzyma dodatkowe świadczenie honorowe automatycznie. Nie ma potrzeby składania wniosku.
Emerytura honorowa dla niepracujących kobiet
Świadczenie honorowe przysługuje każdemu obywatelowi Polski, który ukończył 100 lat. Także tym osobom, które nie posiadają udokumentowanych okresów pracy zarobkowej i z tego powodu nie pobierają ani emerytury, ani renty. To bardzo ważne w przypadku kobiet, które zajmowały się domem i dziećmi, często bardzo licznym potomstwem. W ich przypadku określenie kobiety niepracujące jest oczywiście mylne, bo całe swoje życie poświęciły prowadzeniu gospodarstwa domowego. Zatem w przypadku kobiet, które nie mają wypracowanej emerytury, niezbędne jest złożenie wniosku, gdyż nie znajdują się w systemie emerytalno-rentowym. Do wniosku należy dołączyć dokument potwierdzający datę urodzenia – najlepszy będzie akt urodzenia, ale mogą to być również inne dokumenty.
Ważne! Stulatkowie, którzy nie pobierają emerytury lub renty, muszą złożyć wniosek o emeryturę honorową wyłącznie do ZUS.
Emerytura dla stulatka z KRUS
KRUS przyznaje dodatki dla najstarszych seniorów tylko osobom pobierającym rolnicze emerytury lub renty. Minister rolnictwa i rozwoju rozpoczął prace legislacyjne mające na celu uregulowanie przyznawania emerytur honorowych przez prezesa KRUS. Prawdopodobnie zostanie wprowadzony przepis sankcjonujący tradycję wypłacania tych świadczeń. Projekt zmiany ustawy jest już gotowy i oczekuje na wpis do Wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów.
Honorowe dodatki z MSW i MON
Seniorzy mundurowi otrzymują emeryturę stulatka razem z przysługującym im wojskowym świadczeniem emerytalno-rentowym.
Podcasty
Playlisty tematyczne
