Emerytura zagraniczna dla Polaków. Czy można mieć dwie emerytury polską i zagraniczną?

Spis treści

1. Gdzie składać wniosek o emeryturę zagraniczną?
2. Jak złożyć wniosek o emeryturę zagraniczną?
3. Jak złożyć wniosek o emeryturę lub rentę, jeśli mieszkasz w państwie UE lub EFTA
4. Unijne ułatwienia stosowane w Polsce przez ZUS
5. Niemiecka emerytura - od 66. roku życia
6. Norweska emerytura - od 67 lat
7. Emerytura w Wielkiej Brytanii - od 66 lat
8. Emerytura w Holandii - od 67. roku życzia

W przypadku pracy w kilku krajach UE obowiązuje zasada koordynacji emerytur. Oznacza to, że wszystkie okresy pracy są uwzględniane przy obliczaniu emerytury, niezależnie od tego, w jakim państwie UE miały miejsce. W UE składki emerytalne są odprowadzane w kraju, w którym pracujemy, zaś emerytura jest wypłacana w miejscu zamieszkania w momencie uzyskania prawa do świadczenia emerytalnego.

Gdzie składać wniosek o emeryturę zagraniczną?

Jeśli pracowałeś w Polsce i w innych państwach UE lub EFTA, możesz ubiegać się o emeryturę lub rentę z każdego z tych państw. Nie musisz składać odrębnych wniosków w każdym państwie. Wniosek składasz w państwie, w którym mieszkasz. Instytucja ubezpieczeniowa tego państwa przekaże twój wniosek o emeryturę lub rentę do wszystkich państw, w których pracowałeś.

Państwa będą rozpatrywać twój wniosek o emeryturę lub rentę według swoich krajowych przepisów. Dostaniesz odrębną decyzję o emeryturze lub rencie z każdego z tych państw. Wszystkie instytucje przyjmą tę samą datę złożenia wniosku.

Jeśli mieszkasz w Polsce, wniosek możesz złożyć:

• w wyznaczonej placówce ZUS, która obsługuje państwo, w którym ostatnio pracowałeś; adresy placówek znajdziesz znajdziesz na zus.pl,
• w placówce ZUS, która jest najbliżej twojego miejsca zamieszkania, 
• przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) – na www.zus.pl. Musisz wówczas mieć założone konto na PUE ZUS oraz profil zaufany na Elektronicznej Platformie Usług Administracji Publicznej (ePUAP) lub bezpieczny podpis elektroniczny. Dokumenty, które dołączasz do wniosku, złóż w formie papierowej w placówce ZUS albo wyślij je pocztą.

Jak złożyć wniosek o emeryturę zagraniczną?

Wypełnij właściwy formularz:

• EMP – wniosek o emeryturę i załącznik EMZ – załącznik do wniosku o emeryturę dla osób, które ubiegają się o emeryturę z zagranicznej instytucji państwa UE lub EFTA,
• ERN – wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy i załącznik ERZ – załącznik do wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy dla osób, które ubiegają się o rentę z tytułu niezdolności do pracy z zagranicznej instytucji państwa UE lub EFTA,
• ERR – wniosek o rentę rodzinną z ZUS i załącznik ERRZ – załącznik do wniosku o rentę rodzinną dla osób, które ubiegają się o rentę rodzinną z zagranicznej instytucji państw UE lub EFTA.

Do wniosku o emeryturę lub rentę należy dołączyć:

1. formularz unijny E 207 PL – informacje dotyczące przebiegu ubezpieczenia osoby ubezpieczonej; w formularzu tym podaj wszystkie państwa, w których pracowałeś,

 2. dokumenty, które uzasadniają przyznanie Ci emerytury lub renty z ZUS i posłużą do wyliczenia jej wysokości, m.in.:

• zaświadczenia pracodawców albo świadectwa pracy, potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe w Polsce;
• zaświadczenia pracodawców albo świadectwa pracy, potwierdzające wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze;
• zaświadczenia pracodawców potwierdzające okresy zatrudnienia i wysokość wynagrodzenia, które stanowiło podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w Polsce (może być wystawione na formularzu ERP-7);
• legitymacja ubezpieczeniowa, która zawiera wpisy dotyczące okresów zatrudnienia i wysokości zarobków;
• zaświadczenie szkoły wyższej potwierdzające okres nauki i programowy tok jej trwania;
• książeczka wojskowa lub zaświadczenie z Wojskowej Komendy Uzupełnień o okresie czynnej służby wojskowej;
• odpisy aktów urodzenia dzieci.

Do wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy dołącz dodatkowo:

• zaświadczenie o stanie zdrowia, które lekarz może wystawić na druku OL-9;
• wywiad zawodowy, który sporządza płatnik składek na formularzu ZUS OL-10 – jeśli nadal jesteś zatrudniony.

Ważne!

Do wniosku o emeryturę lub rentę dołącz dokumenty, które uzasadniają przyznanie i wyliczenie Ci zagranicznej emerytury lub renty z państw UE lub EFTA, w których pracowałeś. Koniecznie podaj numer twojego zagranicznego ubezpieczenia.

ZUS przekaże twój wniosek i dokumenty, które do niego załączyłeś, do wszystkich państw UE lub EFTA, w których pracowałeś. Instytucje tych państw rozpatrzą wniosek na podstawie swoich krajowych przepisów i przyślą Ci decyzję o emeryturze lub rencie.

Jak złożyć wniosek o emeryturę lub rentę, jeśli mieszkasz w państwie UE lub EFTA

Jeśli mieszkasz w państwie UE lub EFTA, a pracowałeś i w Polsce, i w tym państwie, to złóż jeden wniosek o emeryturę lub rentę. Wniosek złóż w instytucji ubezpieczeniowej w państwie, w którym mieszkasz, na formularzu, który obowiązuje w tym państwie. Dołącz do niego dokumenty, które uzasadniają przyznanie Ci emerytury lub renty z ZUS i posłużą do wyliczenia jej wysokości. Instytucja państwa, w którym mieszkasz, przekaże wniosek do ZUS,

Decyzja w sprawie emerytury powinna być wydana w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Pamiętaj!

Jeżeli osiągnąłeś powszechny wiek emerytalny w Polsce, a nadal jesteś zatrudniony za granicą i chcesz złożyć wniosek o przyznanie świadczenia w Polsce, powinieneś rozwiązać umowę z zagranicznym pracodawcą i dołączyć potwierdzenie tego faktu do dokumentacji przekazywanej do ZUS.

Jeżeli nie rozwiążesz umowy, ZUS zawiesi wypłatę emerytury bez względu na twój wiek i wysokość zarobków osiąganych za granicą. Dotyczy to również osób pozostających w stosunku pracy za granicą, do których stosuje się polskie przepisy prawa pracy lub odpowiednie przepisy prawa państw członkowskich UE/EFTA, Wielkiej Brytanii lub innych państw, z którymi Polska zawarła umowy dwustronne o zabezpieczeniu społecznym (oprócz Australii - umowa po stronie australijskiej obejmuje wyłącznie emerytury z tytułu zamieszkania w tym państwie).

Unijne ułatwienia stosowane w Polsce przez ZUS

Jeśli wystąpisz się do ZUS o emeryturę lub rentę, ale polski staż ubezpieczenia okaże się zbyt krótki, aby nabyć prawo do polskiego świadczenia, wówczas ZUS doliczy okresy ubezpieczenia z innych państw UE lub EFTA.

Jeśli złożyłeś do ZUS wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy ale stałeś się niezdolnym do pracy w czasie ubezpieczenia w innym państwie UE lub EFTA, ZUS uzna ten warunek za spełniony.

Jeżeli masz się emeryturę lub rentę z ZUS, wówczas ZUS może ją wypłacać na rachunek zagraniczny w państwie, w którym  mieszkasz.

Niemiecka emerytura - od 66. roku życia

Aby uzyskać niemiecką emeryturę, trzeba przepracować tam co najmniej rok i opłacać składki do niemieckiego ZUS-u przez cztery kolejne lata. Wniosek o emeryturę można składać miesiąc przed 66. urodzinami.

Norweska emerytura - od 67 lat

Świadczenie emerytalne przysługuje osobom, które przepracowały co najmniej pięć lat. Jednocześnie trzeba spełnić kryterium wieku - 67 lat. Można ubiegać się o przyznanie emerytury norweskiej po ukończeniu 62 lat, ale w takim wypadku wymogiem jest przepracowanie w tym kraju 40 lat.

Emerytura w Wielkiej Brytanii - od 66 lat

Aby uzyskać świadczenie, należy przepracować 10 lat. O emeryturę można ubiegać się po ukończeniu 66 roku życia. Trzeba mieć "brytyjski pesel", czyli National Insurance Number.

Emerytura w Holandii - od 67. roku życzia

Wiek emerytalny wynosi 67 lat. Aby dostać świadczenie, należy przepracować co najmniej rok. Natomiast pełną emeryturę można uzyskać po 50 latach.