Poważne reperkursje ekonomiczne ataku na NBP
Wiceprezes NBP, pytana o potencjalne zagrożenia wynikające z ewentualnego postawienia A. Glapińskiego przed Trybunałem Stanu, Kightley wskazała na ryzyko odstraszenia inwestorów zagranicznych, którzy mogliby stracić chęć do lokowania kapitału w kraju, gdzie prezes banku centralnego zostaje zawieszony w czynnościach na tle politycznej wojny.
"Próba zawieszenia prezesa Narodowego Banku Centralnego to jest naprawdę igranie z ogniem. To na pewno się odbije, bardzo silnie na reputacji Polski i na pewno zareagują bardzo silnie międzynarodowe instytucje takie jak Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Europejski Bank Centralny. Odbije się też (...) to finansowo na naszym kraju" - powiedziała Kightley z NBP.
Co inne banki odpowiedziały na pisma Glapińskiego?
Według portalu Business Insider, Bank Światowy - w którym prezes reprezentuje nasz kraj jako gubernator - odpisał portalowi, że "nie ingeruje w sprawy polityczne swoich krajów członkowskich". Z kolei Europejski Bank Centralny ograniczył się jedynie do potwierdzenia otrzymania pisma z NBP. Instytucja ta nie zabrała dotąd głosu w sprawie, w której o interwencję prosił ją Adam Glapiński; nie odpowiedziała też na pytania Business Insidera o to, czy i jak zamierza zareagować.
Orzeczenie TSUE ochroni prezesa NBP?
Polska Agencja Prasowa zwróciła się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu z pytaniem, czy TSUE orzekał już kiedykolwiek w sprawach dotyczących prezesów banków centralnych UE oraz czy istnieją przepisy UE dotyczące prezesów banków centralnych? W odpowiedzi, TSUE Zwróciło jednak uwagę na wyrok z 26 lutego 2019 roku, dotyczący zawieszenia w obowiązkach szefa łotewskiego banku centralnego. Przywołane zostały w nim art. 14.2 Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych (ESBC) i EBC, który stwierdza, że prezes krajowego banku centralnego może zostać zwolniony z urzędu wyłącznie wówczas, gdy nie spełnia już warunków koniecznych do wykonywania swych funkcji lub dopuścił się poważnego uchybienia.
Tymczasem zgodnie z polskim prawem, art. 9. ustawy o NBP, kadencja Prezesa NBP wygasa po upływie okresu sześcioletniego, w razie śmierci, w razie złożenia rezygnacji lub w razie odwołania.
Odwołanie Prezesa NBP może nastąpić, gdy: nie wypełnia on swych obowiązków na skutek długotrwałej choroby, został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za popełnione przestępstwo, złożył niezgodne z prawdą oświadczenie lustracyjne, stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu, Trybunał Stanu orzekł wobec niego zakaz zajmowania kierowniczych stanowisk lub pełnienia funkcji związanych ze szczególną odpowiedzialnością w organach państwowych.