Grzyby za tysiące złotych! Te skarby znajdziesz w polskich lasach

• Yartsa Gunbu z Himalajów to najdroższy grzyb świata kosztujący nawet 260 tys. zł za kilogram
• Białe trufle z włoskiego Piemontu osiągają cenę do 33 tys. zł/kg na rynku luksusowym
• Japońskie matsutake (gąski sosnowe) występują również w Polsce i kosztują 16 tys. zł/kg w formie suszonej
• Polskie smardzowate objęte różną ochroną - smardzówki całkowicie chronione, smardze częściowo (zbiór poza lasami), ceny 450-2000 zł/kg
• Prawdziwki i kurki dostępne legalnie w polskich lasach kosztują 20-40 zł/kg (prawdziwki) i 15-25 zł/kg (kurki)
• Polacy zbierają rocznie 100 tys. ton grzybów o wartości 700 mln zł - połowa społeczeństwa uczestniczy w grzybobraniu

Himalajskie złoto - Yartsa Gunbu za ćwierć miliona złotych

Yartsa Gunbu, znany także jako "himalajski viagra", pozostaje bezkonkurencyjnie najdroższym grzybem na świecie. Ten unikatowy organizm to połączenie grzyba pasożytniczego z gąsienicą, które od stuleci wykorzystywane jest w tradycyjnej medycynie chińskiej i tybetańskiej.

Cena tego rzadkiego grzyba może sięgać nawet 260 tysięcy złotych za kilogram, co czyni go jednym z najdroższych produktów spożywczych na planecie. Tak astronomiczna wartość wynika z ekstremalnej rzadkości występowania wyłącznie na wysokościach powyżej 3000 metrów w Himalajach oraz trudności w zbiorze.

Włoskie trufle białe - perły piemonckiej kuchni

Na drugim miejscu listy najdroższych grzybów plasują się białe trufle z włoskiego regionu Piemont, których cena może osiągnąć 33 tysiące złotych za kilogram. Te podziemne grzyby, zwane "białymi diamentami kuchni", są szczególnie cenione przez najlepszych szefów kuchni na całym świecie.

Trufle białe charakteryzują się intensywnym, niepowtarzalnym aromatem i są wykorzystywane głównie w ekskluzywnej gastronomii. Ich zbiór wymaga specjalnie wytrenowanych psów lub świń, które potrafią wyczuć charakterystyczny zapach spod ziemi.

Matsutake w Polsce - japońskie skarby w polskich lasach

Matsutake, czyli gąski sosnowe, to jeden z najbardziej cenionych grzybów w Japonii, gdzie suszone egzemplarze mogą kosztować nawet 16 tysięcy złotych za kilogram. Te aromatyczne grzyby o orzechowym smaku są symbolem jesieni w japońskiej kulturze kulinarnej.

Co fascynujące, matsutake zostały odnalezione również w polskich lasach - po raz pierwszy w latach 20. XX wieku, a w ostatnim czasie odnotowano ich występowanie w okolicach Gdańska oraz w gminie Zawoja w województwie małopolskim. To sprawia, że Polska dołącza do grona krajów, gdzie można znaleźć te luksusowe grzyby.

Polskie smardzowate - skomplikowane zasady ochrony

Smardzowate, do których należą smardze i smardzówki (naparstniczki), to jedne z najbardziej cenionych wiosennych grzybów w Polsce. Jednak ich status prawny jest złożony i wymaga dokładnego zrozumienia przepisów.

W Polsce występują smardzówki (naparstniczki) - naparstniczka czeska i naparstniczka stożkowata - które są objęte pełną ochroną bez możliwości zbioru. Oznacza to, że ich owocników nie wolno pozyskiwać w żadnym środowisku, ani w lasach, ani w ogrodach czy parkach.

Smardze podlegają częściowej ochronie - pięć z sześciu gatunków (smardz grubonogi, jadalny, półwolny, stożkowaty i wyniosły) można zbierać wyłącznie na terenach przekształconych przez człowieka - w ogrodach, parkach czy sadach. Szósty gatunek, smardz parastożkowaty, nie podlega ochronie.

Zbiór chronionych smardzów w lasach państwowych - nawet miejskich - jest zabroniony i grozi karą grzywny nawet do 5 tysięcy złotych. Świeże smardze osiągają cenę około 450 złotych za kilogram, podczas gdy suszone mogą kosztować nawet 2 tysięce złotych za kilogram.

Prawdziwki i kurki - dostępne skarby polskich lasów

W przeciwieństwie do egzotycznych matsutake czy chronionych smardzów, prawdziwki i kurki pozostają najbardziej dostępnymi i cenionymi grzybami w polskich lasach. Te popularne gatunki można legalnie zbierać w większości polskich lasów, co czyni je podstawą krajowego grzybobrania.

Prawdziwek (borowik szlachetny) to król polskich grzybów, osiągający na rynku cenę 20-40 złotych za kilogram świeżych i nawet 150-200 złotych za kilogram suszonych. Jego mięsisty kapelusz i charakterystyczny orzechowy smak sprawiają, że jest niezwykle ceniony zarówno przez polskich smakoszy, jak i w ekskluzywnych restauracjach europejskich.

Kurki (pieprzniki) to z kolei jedne z najbezpieczniejszych grzybów do zbierania - ich charakterystyczny żółty kolor i lejkowate kapelusze z blaszkami sprawiają, że praktycznie niemożliwe jest pomylenie ich z gatunkami trującymi. Na rynku osiągają cenę 15-25 złotych za kilogram świeżych, a po zasuszeniu nawet 120-150 złotych za kilogram.

Co istotne, zarówno prawdziwki jak i kurki można bez ograniczeń zbierać w polskich lasach państwowych, pod warunkiem przestrzegania podstawowych zasad grzybobrania oraz nieprzekraczania dziennego limitu 5 kilogramów na osobę.

GALERIA. Sezon na grzyby już trwa. Najwcześniejszy wysyp grzybów w historii

Polski sport narodowy - grzybobranie warte 700 milionów złotych

Grzybobranie to prawdziwy polski fenomen narodowy - według szacunków Lasów Państwowych w tym hobby uczestniczy blisko połowa wszystkich Polaków. Skala tej "dzikiej gospodarki" leśnej może zaskakiwać nawet doświadczonych grzybiarzy.

Polacy rocznie wynoszą z lasów nawet 100 tysięcy ton grzybów, których wartość rynkowa szacowana jest na 700 milionów złotych. Przeciętna polska rodzina potrafi nazbierać nawet 30 kilogramów grzybów w sezonie, co później uruchamia dalszy proces przetwórstwa - suszenia, marynowania, gotowania i innych form przygotowania do konsumpcji.

Całkowita wartość "dzikiej gospodarki" leśnej w Polsce, do której zalicza się również zbieranie jagód, malin, jeżyn czy poziomek, szacowana jest na blisko 5 miliardów złotych rocznie. To pokazuje, jak wielkie znaczenie ekonomiczne mają polskie lasy dla przeciętnych obywateli.

Polski model grzybobrania wyróżnia się na tle innych krajów europejskich. W Austrii czy Niemczech często trzeba płacić za pozwolenia na zbieranie, obowiązują limity, a za zbyt duży zbiór można otrzymać mandat. W Polsce grzybobranie pozostaje dostępne praktycznie za darmo, bez karnetu czy biletu - jedynym ograniczeniem jest zdrowy rozsądek oraz wyjątki dla rezerwatów i parków narodowych.