Ile może dorobić emeryt i rencista? Od 1 marca nowe limity dorabiania do emerytury i renty

Spis treści

1. Ile może dorobić emeryt i rencista?
2. Kiedy ZUS zmniejszy lub zawiesi emeryturę?
3. Ile możesz zarobić bez konsekwencji?
4. Jakie zarobki powodują zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia?
5. Jakie zarobki powodują zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia?
6. Zasady zawieszania renty socjalnej

Ile może dorobić emeryt i rencista?

Wielu seniorów po przejściu na emeryturę czy rentę dorabia bo może, innym bo chcą podnieść swoje niskie świadczenia. Pracujące kobiety, które ukończyły 60 lat i pracujący mężczyźni mający ponad 65 lat mogą osiągać dodatkowe dochody bez żadnych konsekwencji. Jeśli natomiast nadal jesteś zatrudniony (nie rozwiązałeś umowy o pracę), w tym samym miejscu co przed przejściem na emeryturę, ZUS zawiesi twoje świadczenie – bez względu na wysokość twoich zarobków do czasu, aż rozwiążesz umowę o pracę i złożysz wniosek o wypłatę świadczenia. Emeryci, którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego oraz renciści mogą dorabiać, ale muszą kontrolować, czy zarobki nie są zbyt wysokie i nie doprowadzą do zmniejszenia lub zawieszenia wypłat z ZUS.

Kiedy ZUS zmniejszy lub zawiesi emeryturę?

Wysokość kwot wpływających na zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia zmienia się cztery razy do roku: w marcu, czerwcu, wrześniu i grudniu. Możesz bez żadnych konsekwencji dorabiać do emerytury, jeśli twój przychód nie jest wyższy niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za poprzedni kwartał ostatnio ogłoszonego przez prezesa GUS. Jeśli jednak przekroczysz ten próg, ZUS może ci zawiesić lub zmniejszyć świadczenie. Twoja emerytura zostanie zmniejszona, gdy osiągniesz przychód przekraczający 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ale nie wyższy niż 130 proc. tego wynagrodzenia. Jeśli twój przychód przekroczy 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ZUS zawiesi ci wypłatę świadczenia.

Ile możesz zarobić bez konsekwencji?

Z opublikowanych przez GUS danych wynika, że przeciętne wynagrodzenie w IV kwartale 2022 r. wyniosło 6 733,49 zł.

Od 1 marca 2023 do 31 maja 2023 roku roku wysokość kwot powodujących zawieszenie lub zmniejszenie emerytury wynosi:

• 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – 4713,50 zł brutto
• 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – 8 753,60 zł brutto.

Ważne! Renta socjalna podlega takim samym zasadom zawieszania lub zmniejszania, jak emerytury oraz renty z tytułu niezdolności do pracy. 

Jakie zarobki powodują zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia?

ZUS zawiesi lub zmniejszy świadczenie, jeśli przekroczone zostaną limity przychodów z działalności, od której odprowadza się obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne. Głównie są to przychody z pracy na podstawie:

• stosunku pracy,
• umowy zlecenia i umowy agencyjnej oraz współpracy przy jednej z tych umów,
• umowy o świadczenie usług (innej niż umowa zlecenie lub agencyjna), do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz współpracy przy umowie zlecenia,
• umowy zlecenia, umowy agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu,
• umowy o dzieło,
• z pozarolniczej działalności oraz współpracy przy jej wykonywaniu,
• z pracy nakładczej i innych, ale także np. z przychodów z zasiłków chorobowych, macierzyńskich i opiekuńczych.

ZUS zawiesi lub zmniejszy świadczenie także wtedy, gdy przekroczone zostaną limity przychodów z dodatkowej pracy, przy której jest się wyłączonym z obowiązku ubezpieczeń społecznych, ponieważ:

• pobiera się emeryturę lub rentę,
• opłaca się składki na ubezpieczenia społeczne z innego tytułu.

Uwaga! Jeśli emeryt jest nadal zatrudniony w tym samym miejscu co przed przejściem na emeryturę i nie rozwiązał umowy o pracę – ZUS zawiesi jego świadczenie – bez względu na wysokość zarobków – do czasu, aż rozwiąże umowę o pracę i złoży wniosek o wypłatę świadczenia. 

Jakie świadczenia ZUS może zmniejszyć lub zawiesić:

• emeryturę,
• emeryturę pomostową;
• nauczycielskie świadczenie kompensacyjne;
• rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z: wypadkiem przy pracy, wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy sprzed 1 stycznia 2003 r., chorobą zawodową;
• rentę inwalidy wojskowego, jeżeli niezdolność do pracy nie ma związku ze służbą wojskową;
• rentę rodzinną po inwalidzie wojskowym, jeśli śmierć inwalidy nie pozostawała w związku ze służbą wojskową;
• rentę rodzinną.

Jakie zarobki powodują zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia?

Na zawieszenie lub zmniejszenie emerytury wpływa przychód uzyskany z tytułu:

• pracy wykonywanej w ramach umowy o pracę;
• pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę nakładczą;
• pracy wykonywanej w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych i spółdzielniach kółek rolniczych;
• pracy wykonywanej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące tych umów oraz osobami z nimi współpracującymi albo umowy o dzieło, której wykonywanie jest objęte obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli umowę taką emeryt lub rencista zawarł z pracodawcą, u którego nadal jest zatrudniony lub jeżeli w ramach takiej umowy (zawartej z inną firmą) wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, u którego jest zatrudniony;
• prowadzenia pozarolniczej działalności oraz współpraca przy jej wykonywaniu;
• uposażenie z tytułu służby.

Zasady zawieszania renty socjalnej

Od stycznia 2022 r. stosowane są w stosunku do tej renty te same reguły, co do renty z tytułu niezdolności do pracy i są one korzystniejsze. Renta socjalna jest zmniejszana, jeśli przychód jest wyższy niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ale nie przekroczy 130 proc. tej kwoty. Jest zawieszana, gdy przychód przekroczy 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Graniczna kwota przychodu wpływająca na zawieszenie renty w 2023 roku to więc 8 424,90 zł brutto.