Jak nie stracić oszczędności w czasach inflacji? Lokaty bankowe: na co zwrócić uwagę przy wyborze

Wysoka inflacja jest trudną sytuacją dla szeroko pojętych finansów, kont i inwestycji różnego rodzaju. Jeszcze do niedawna mowa była wyłącznie o zyskach, teraz raczej o ochronie swoich oszczędności przed znacznym obniżeniem ich siły nabywczej.

Lokata bankowa – co to jest

Jest to umowa z bankiem, że na wyznaczony czas powierzamy mu depozyt, określoną kwotę na określony czas, a w zamian za to dostajemy od banku wyższe oprocentowanie niż przy koncie służącym do gromadzenia środków pieniężnych. Jest jednak jeden minus, jeśli wypłacimy pieniądze przed upływem terminu lokaty, to nie dostaniemy większych odsetek. 

Lokata o stałej stopie procentowej

Umawiamy się z bankiem, że po upływie określonego czasu, po którym umowa się skończy, bank wpłaci na nasze konto określony w umowie procent od kwoty którą ulokowaliśmy.

• Dzięki lokacie stałej mamy pewny dochód, który znam już w dniu zawarcia umowy z bankiem,
• Jeśli spodziewane jest obniżenie stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej oprocentowanie stałe jest bezpieczne,
• Bywa jednak niekorzystne wtedy, gdy spodziewana jest podwyżka stóp procentowych, ponieważ nasze oprocentowanie nie ulega zmianie, podczas gdy oprocentowanie innych depozytów wzrasta.

Lokata  o zmiennej stopie procentowej

Przy zmiennej stopie procentowej, to znaczy takiej, która w trakcie trwania lokaty może ulec zmianie zarówno na naszą korzyść, jak też na naszą niekorzyść, odsetki płacone od naszej lokaty są raz większe, raz mniejsze. To dlatego, że wraz ze zmianą stopy procentowej bank zmienia tzw. Tabelę Depozytów, czyli wysokość oprocentowania na wyższe lub niższe.

• Oprocentowanie zmienne jest korzystne, jeśli przewidujemy, że w trakcie trwania naszej lokaty stopy procentowe depozytów zostaną podniesione. Jeśli spodziewamy się w tym czasie obniżek stóp procentowych depozytów, zakładanie lokaty o zmiennym oprocentowaniu może się okazać niekorzystne.
• Oprocentowanie zmienne zależy od warunków panujących na rynku i jest korzystne przy spodziewanym wzroście stóp procentowych.

Lokaty krótkoterminowe (do roku) i długoterminowe (powyżej roku)

Każdy bank posiada w swojej ofercie lokaty krótkoterminowe, nawet na 1 noc lub weekend, tydzień, dwa tygodnie, miesiąc… aż do roku.

• Wybierając czas trwania naszej lokaty, powinniśmy brać pod uwagę stopę procentową,
• Poza tym powinniśmy poprosić osobę, z którą omawiamy warunki lokaty, żeby obliczyła dla nas tzw. efektywną stopę procentową, uwzględniając częstość naliczania odsetek od lokaty.

Przykład: Jeśli zawarliśmy umowę na depozyt roczny o oprocentowaniu 4 proc, gdzie odsetki są naliczane co pół roku, to po pierwszym półroczu dostaniemy odsetki 2 proc, czyli połowę stawki rocznej oprocentowania. Po drugim półroczu też dostaniemy 2 proc., jednak nie od pieniędzy, które wpłaciliśmy, tylko od kwoty wyższej o odsetki naliczone po pierwszym półroczu. Nazywa się to kapitalizacją odsetek, co znaczy, że są one dodawane do naszej lokaty. /

Częstotliwość kapitalizacji odsetek

Kapitalizacja polega na dopisywaniu odsetek do kapitału zgromadzonego na rachunku lokaty. Dwa depozyty o takim samym oprocentowaniu, ale innej częstotliwości kapitalizacji, przyniosą zupełnie inne zyski.

Banki zazwyczaj kapitalizują odsetki na koniec okresu deponowania. Jeśli więc termin lokaty upływa po 12 miesiącach, po takim okresie bank naliczy odsetki, potrąci podatek i wypłaci oszczędności. Jeśli jednak kapitalizacja następuje częściej (codziennie, raz w miesiącu, raz na kwartał) – bank dopisuje odsetki do salda lokaty w każdym kolejnym okresie rozliczeniowym zwiększając w ten sposób kwotę pracujących na lokacie środków pieniężnych. Dla klienta, takie rozwiązanie jest dużo korzystniejsze, miałby szansę zarobić dużo więcej niż tylko przy jednaj kapitalizacji na koniec okresu.

Wysokość minimalnej i maksymalnej kwoty

Wymagane kwoty wkładów na wybrany depozyt określone są w regulaminie lokat danego banku. Na rynku istnieją lokaty oferowane już od kwoty 200 zł. Częściej jednak minimalna stawka depozytu wyznaczana jest na poziomie od 500 zł do 1 tys. zł. Maksymalna kwota lokaty zazwyczaj nie ma górnej granicy. Nie dotyczy to jednak produktów w promocji, dedykowanych nowym klientom czy oferowanym wyłącznie na nowe środki. Najczęściej ulokować można na nich do 10 tys. zł.

Najważniejsze sprawy przy zawieraniu z bankiem umowy na otwarcie lokaty okresowej na jakie powinniśmy zwrócić uwagę to:

• wysokość lokowanej przez nas kwoty,
• oprocentowanie w skali roku,
• czas, gdy nasze pieniądze będą leżały w banku,
• a także w jakich terminach będą kapitalizowane odsetki termin wypłaty pieniędzy wraz z odsetkami
• ewentualne konsekwencje zerwania przez nas umowy.