Józef Kuraś „Ogień” upamiętniony srebrną monetą NBP

Józef Karaś ps. "Ogień" upamiętniony przez NBP. Kiedy moneta trafi do sprzedaży?

Narodowy Bank Polski poinformował, że od 15 marca 2023 roku będzie dostępna w sprzedaży nowa moneta kolekcjonerska z serii "Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni". Najnowszą monetę zdobi wizerunek Józefa Kurasia ps. "Ogień".

"Srebrna moneta o nominale 10 zł zostanie wyemitowana w nakładzie do 10 000 sztuk i będzie można ją nabyć we wszystkich Oddziałach Okręgowych NBP i w sklepie internetowym Kolekcjoner  w cenie 200 zł. Moneta upamiętnia Józefa Kurasia, żołnierza Armii Krajowej; jest wykonana  ze srebra o próbie Ag 925, ma średnicę 32 milimetry i masę 14,14 grama" - czytamy w komunikacie na stronie internetowej Narodowego Banku Polskiego.

Najnowsza moneta NBP. Jak wygląda?

Na rewersie monety znajdują się wizerunki: Józefa Kurasia ps. „Ogień”, wstęgi w barwach Rzeczypospolitej Polskiej z symbolem Polski Walczącej, napis „Zachowali się jak trzeba” oraz lata urodzin i śmierci „Ognia”: 1915–1947.

Na awersie monety, poza obowiązkowymi elementami takimi jak nominał, napis „Rzeczpospolita Polska”, rok emisji i wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, widnieje grafika przedstawiająca rozerwane kraty więzienne."

Emisji monety towarzyszy wystawa "Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni" przygotowana przez Narodowy Bank Polski, która umożliwi zapoznanie się z wizerunkami żołnierzy upamiętnionych na monetach tej serii. Wystawa będzie dostępna od 15 marca w Oddziałach Okręgowych NBP. Od 23 marca będzie można ją obejrzeć w Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce.

Kim był Józef Kuraś ps. "Ogień"?

Mjr Józef Kuraś "Ogień" był żołnierzem Wojska Polskiego i Armii Krajowej, oficerem Batalionów Chłopskich i Urzędu Bezpieczeństwa. Urodził się w 1915 r. w Waksmundzie koło Nowego Targu. W czasie II wojny światowej walczył w partyzantce na Podhalu. Po wojnie został jednym z dowódców podziemia antykomunistycznego.

21 lutego 1947 r. "Ogień" wraz z żołnierzami został otoczony przez grupę operacyjną KBW w Ostrowsku koło Nowego Targu. Po zaciętej walce i próbie wydostania się z okrążenia Kuraś usiłował popełnić samobójstwo na strychu jednej z wiejskich chałup. Zmarł tuż po północy 22 lutego 1947 r. w szpitalu w Nowym Targu. Nigdy nie odnaleziono miejsca jego pochówku.

Kontrowersje wokół Józefa Kurasia

Józef Kuraś "Ogień" jest postacią kontrowersyjną. Np. dla Słowaków był zbrodniarzem, gdyż - jak twierdzi słowacki IPN - już po wojnie mordował niewinnych ludzi: Słowaków, Żydów, a także Polaków. We wsi Nowa Biała stoi pomnik poświęcony pomordowanym przez oddziały "Ognia".

Od 2016 r. Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu prowadzi śledztwo przeciwko mjr. Kurasiowi "Ogniowi" pod kątem ewentualnych zbrodni komunistycznych. Według historyków IPN, negatywny obraz Józefa Kurasia "Ognia" to efekt dziesięcioleci PRL-owskiej propagandy, która wbrew faktom z antykomunistycznego partyzanta usiłowała zrobić pospolitego zbrodniarza.