Dzień Matki 2025. 17 uprawnień dla mamy w pracy i nie tylko [LISTA]

Kiedy wypada Dzień Matki w 2025 roku?

W Polsce Dzień Matki niezmiennie obchodzony jest 26 maja. W 2025 roku święto to wypada w poniedziałek. Ciekawostką jest fakt, że Polska jako jedyny kraj na świecie obchodzi Dzień Matki właśnie 26 maja.

Warto odpowiednio zaplanować weekend 24-25 maja, by spędzić czas z mamą, złożyć jej życzenia, zabrać ją do restauracji lub zorganizować wspólny wyjazd.

W innych krajach daty są różne:

• Druga niedziela maja - USA, Austria, Australia, Brazylia, Kanada, Chorwacja, Grecja, Włochy, Niemcy, Szwajcaria, Turcja, Ukraina
• Czwarta niedziela Wielkiego Postu - Wielka Brytania
• Pierwsza niedziela maja - Hiszpania
• Ostatnia niedziela maja - Francja, Szwecja (jeśli wypada wtedy Święto Zesłania Ducha Świętego, to święto przesuwa się na pierwszą niedzielę czerwca)
• Trzecia niedziela października - Argentyna
• Ostatnia niedziela listopada - Rosja

17 uprawnień mamy w pracy

Kodeks pracy przewiduje szereg uprawnień dla matek pracujących zawodowo. Oto pełna lista praw, które przysługują mamom lub przyszłym mamom:

• Prawo do urlopu macierzyńskiego - podstawowy urlop przysługujący po urodzeniu dziecka
• Prawo do dodatkowego urlopu macierzyńskiego - rozszerzenie podstawowego urlopu
• Prawo do urlopu rodzicielskiego - dodatkowy czas na opiekę nad dzieckiem po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego
• Prawo do zasiłku macierzyńskiego - świadczenie finansowe wypłacane za czas urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego
• Prawo do zasiłku opiekuńczego - w przypadku konieczności osobistej opieki nad chorym dzieckiem
• Prawo do urlopu wychowawczego - dodatkowy urlop na opiekę nad dzieckiem
• Prawo do skrócenia wymiaru czasu pracy - dla mamy uprawnionej do urlopu wychowawczego
• Prawo do przerw na karmienie dziecka piersią - dodatkowe przerwy w pracy
• Prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem wynagrodzenia na badania lekarskie - gdy są one związane z ciążą i nie mogą być wykonane po godzinach pracy
• Prawo do 2 dni wolnych od pracy w ciągu roku - na opiekę nad dzieckiem do 14. roku życia
• Prawo do urlopu okolicznościowego w przypadku ślubu dziecka - dodatkowe 2 dni wolne
• Prawo do urlopu okolicznościowego w przypadku śmierci dziecka - dodatkowy czas wolny w trudnej sytuacji (3 dni)
• Prawo do przedłużenia umowy do dnia porodu - gdy umowa o pracę miałaby rozwiązać się w trakcie ciąży pracownicy
• Prawo do niewykonywania w czasie ciąży prac uciążliwych, niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia - ochrona zdrowia matki i dziecka
• Prawo do wykonywania pracy w niższym wymiarze czasu pracy w czasie ciąży - np. przy pracy z komputerem
• Prawo do odmowy wykonywania pracy w czasie ciąży w nocy i po godzinach - dotyczy również mam opiekujących się dziećmi do 4. roku życia
• Prawo do odmowy wykonywania pracy w czasie ciąży poza stałym miejscem pracy i w systemie przerywanego czasu pracy - dotyczy również mam opiekujących się dziećmi do 4. roku życia

Dodatkowe uprawnienia matek spoza prawa pracy

Poza Kodeksem pracy, mamy mogą korzystać z wielu innych form wsparcia:

• Świadczenie wychowawcze 800+ - miesięczne wsparcie finansowe na dziecko
• Świadczenie Dobry Start (300+) - jednorazowe wsparcie na wyprawkę szkolną
• Becikowe - jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka (1000 zł)
• Zasiłek rodzinny - wsparcie dla rodzin o niskich dochodach
• Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka
• Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego
• Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka
• Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego
• Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego
• Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania
• Ulgi podatkowe - różne formy odliczeń podatkowych dla rodziców
• Karta Dużej Rodziny - system zniżek dla rodzin wielodzietnych
• Emerytura matczyna - rodzicielskie świadczenie uzupełniające

Jakie dodatkowe uprawnienia powinny przysługiwać matkom?

Choć obecne przepisy zapewniają matkom szereg uprawnień, zarówno w zakresie prawa pracy jak i świadczeń socjalnych, wciąż pojawiają się głosy o potrzebie rozszerzenia tej ochrony i wsparcia. Nadchodzący Dzień Matki to dobry moment na refleksję nad sytuacją matek w Polsce.

Czy obecne rozwiązania są wystarczające? Jakie dodatkowe uprawnienia powinny według Was przysługiwać matkom? Może elastyczniejszy czas pracy dla mam z małymi dziećmi? Dodatkowe dni urlopowe? Specjalne programy powrotu do pracy po dłuższej przerwie związanej z wychowaniem dzieci? A może większe wsparcie dla matek dzieci z niepełnosprawnościami lub samotnie wychowujących potomstwo?

Zachęcamy Was do podzielenia się swoimi przemyśleniami na ten temat. Jakie zmiany w przepisach sprawią, że łączenie macierzyństwa z pracą zawodową będzie bardziej harmonijne? Piszcie do nas. 

Dzień Matki to nie tylko okazja do świętowania, ale także do zastanowienia się, co jako społeczeństwo możemy zrobić, by docenić i wesprzeć ogromną pracę, jaką wykonują mamy każdego dnia.