Nawet 850 zł więcej! Wyższe świadczenia z ZUS od marca 2025 r. dla niepełnosprawnych

Spis treści

1. Kryteria świadczenia uzupełniającego z ZUS
2. Więcej uprawnionych od marca
3. 500 plus dla osób niepełnosprawnych
4. Czym jest znaczny stopień niepełnosprawności?
5. Czym jest całkowita niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji?
6. Kto orzeka o stopniu niepełnosprawności?
7. Dodatek pielęgnacyjny – komu przysługuje
8. Komu ZUS nie przyzna dodatku pielęgnacyjnego
9. Aktualna kwota dodatku pielęgnacyjnego
10. Jak uzyskać dodatek pielęgnacyjny

Osobom posiadającym orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnej egzystencji (równoważne z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności), które jednocześnie pobierają emeryturę lub rentę, przysługuje z ZUS:

• świadczenie uzupełniające w kwocie do 500 zł miesięcznie,
• dodatek pielęgnacyjny w wysokości 348,22 zł miesięcznie.

Warto podkreślić, że dzięki podniesieniu kwoty granicznej, od marca 2025 r. prawo do świadczenia uzupełniającego zyskuje nowa grupa osób, która dotychczas nie kwalifikowała się do tego wsparcia z powodu przekroczenia progu dochodowego wynoszącego 2419,33 zł.

Łącznie uprawnieni mogą otrzymywać z ZUS dodatkowe 848,22 zł miesięcznie.

Kryteria świadczenia uzupełniającego z ZUS

Aby mieć prawo do świadczenia uzupełniającego, trzeba spełnić następujące wymogi:

• mieć ukończone 18 lat,
• posiadać orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnej egzystencji (równoznaczne z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności),
• nie być uprawnionym do świadczenia pieniężnego finansowanego ze środków publicznych (np. emerytury, renty, zasiłku stałego albo zasiłku okresowego o charakterze innym niż jednorazowe),
• nie być też uprawnionym do świadczenia z zagranicznej instytucji właściwej do spraw emerytalno-rentowych.

Świadczenie uzupełniające może przysługiwać również osobom pobierającym emeryturę, rentę lub zasiłek, pod warunkiem że łączna wysokość brutto tych świadczeń nie przekracza miesięcznie kwoty 2552,39 zł.

Obliczając kwotę 2552,39 zł, ZUS nie uwzględni kwoty renty rodzinnej przyznanej dziecku, które stało się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 16 roku życia, lub w czasie nauki w szkole, przed ukończeniem 25 roku życia.

Więcej uprawnionych od marca

W związku ze wzrostem (od 1 marca br.) kwoty, której przekroczenie pozbawia prawa do świadczenia uzupełniającego, krąg beneficjentów znacznie się poszerzył. Prawo do tego świadczenia zyskali emeryci i renciści posiadający jednocześnie:

• orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji,
• orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji,
• orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji,
• lub orzeczenie o całkowitej niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Do wniosku o świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji należy dołączyć jedno z poniższych orzeczeń:

• o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji,
• o niezdolności do samodzielnej egzystencji,
• o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji,
• o całkowitej niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Każde z powyższych orzeczeń stanowi podstawę do ubiegania się o świadczenie.

Jeżeli nie posiadamy orzeczenia potwierdzającego niezdolność do samodzielnej egzystencji albo orzeczenie to straciło ważność, do wniosku o świadczenie uzupełniające należy dołączyć:

• zaświadczenie o stanie zdrowia (druk OL-9) wydane przez lekarza nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku,
• dokumentację medyczną i inne dokumenty istotne przy orzekaniu o niezdolności do samodzielnej egzystencji (np. kartę badania profilaktycznego, dokumentację rehabilitacji leczniczej lub zawodowej),
• orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeśli je posiadamy.

Świadczenie będzie przysługiwać od miesiąca, w którym spełnione zostały wszystkie warunki wymagane do jego przyznania, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym złożono wniosek.

500 plus dla osób niepełnosprawnych

Świadczenie uzupełniające, potocznie nazywane „500+ dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji”, przysługuje w pełnej wysokości 500 zł, jeżeli osoba uprawniona:

• nie ma prawa do emerytury ani renty i nie ma ustalonego prawa do innego świadczenia pieniężnego finansowanego ze środków publicznych,
• lub ma prawo do takich świadczeń (tj. emerytury, renty albo innego świadczenia pieniężnego finansowanego ze środków publicznych), ale ich łączna kwota brutto nie przekracza miesięcznie 2052,39 zł.

Przekroczenie kwoty 2052,39 zł miesięcznie w związku z pobieraniem emerytury, renty lub innych świadczeń finansowanych ze środków publicznych nie pozbawia całkowicie prawa do świadczenia uzupełniającego. W takim wypadku wysokość świadczenia stanowi różnicę pomiędzy kwotą 2552,39 zł a łączną kwotą przysługujących świadczeń.

Czym jest znaczny stopień niepełnosprawności?

Osoba ze znacznym stopniem niepełnosprawności ma naruszoną sprawność organizmu, jest niezdolna do pracy albo zdolna do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej. Wymaga ona stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

O orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności mogą ubiegać się osoby, które w związku ze swoją chorobą borykają się z dysfunkcjami wpływającymi na codzienne funkcjonowanie i dlatego, aby realizować swoje podstawowe potrzeby życiowe, wymagają współudziału opiekuna.

Przyznany stopień niepełnosprawności zależy od tego, jak bardzo dane zaburzenie ogranicza codzienne działania. Znaczny stopień przyznawany jest w przypadkach, gdy funkcjonowanie osoby jest znacząco utrudnione, a zdolność do samodzielnej egzystencji poważnie ograniczona.

Czym jest całkowita niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji?

Całkowita niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji to stan zaburzenia zdrowia wymagający ciągłej opieki i wsparcia innej osoby w wykonywaniu podstawowych czynności życiowych oraz codziennych aktywności.

Do podstawowych czynności życiowych, z którymi osoba w takim stanie ma poważne trudności, należą m.in.:

• spożywanie posiłków,
• ubieranie się,
• wykonywanie czynności higienicznych,
• zaopatrywanie się w żywność,
• utrzymanie porządku w miejscu zamieszkania,
• opłacanie rachunków,
• samodzielne wizyty u lekarza.

Kto orzeka o stopniu niepełnosprawności?

O stopniu niepełnosprawności orzekają:

1. Do celów pozarentowych - Powiatowy Zespół do spraw Orzekania o Niepełnosprawności, który komisyjnie wydaje decyzje o przyznaniu orzeczenia o niepełnosprawności lub o jednym z trzech stopni niepełnosprawności (znacznym, umiarkowanym lub lekkim).
2. Do celów rentowych - ZUS lub MON i MSWiA. ZUS wydaje orzeczenia o niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji, które są równoważne z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Orzeczenie wydane przez lekarza orzecznika ZUS uprawnia do pobierania renty.

Do 1 stycznia 1998 roku w ramach systemu orzekania o niepełnosprawności w Polsce funkcjonowała Komisja Lekarska do spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia. Była ona odpowiedzialna za wydawanie orzeczeń dotyczących tzw. grupy inwalidzkiej.

Uwaga! Bezterminowe orzeczenia o I grupie inwalidzkiej wydane przed laty przez Komisję Lekarską do spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia zachowują ważność i są równoważne z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Dodatek pielęgnacyjny – komu przysługuje

Na kwotę 848,22 zł składa się także dodatek pielęgnacyjny, czyli świadczenie przysługujące na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Uprawniona do niego jest osoba pobierająca emeryturę lub rentę, która ukończyła 75 lat lub została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji.

Komu ZUS nie przyzna dodatku pielęgnacyjnego

ZUS nie przyzna dodatku osobie, która spełnia powyższe kryteria, jeżeli przebywa ona w zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy osoba uprawniona do dodatku przebywa poza taką placówką dłużej niż 2 tygodnie w miesiącu.

Aktualna kwota dodatku pielęgnacyjnego

Dodatek pielęgnacyjny jest corocznie waloryzowany, podobnie jak emerytura. 1 marca każdego roku ulega podwyższeniu wraz z waloryzacją świadczeń emerytalnych.

Aktualnie, tj. od 1 marca 2025 r. (po waloryzacji), dodatek pielęgnacyjny wynosi 348,22 zł miesięcznie.

Jak uzyskać dodatek pielęgnacyjny

Sposób uzyskania dodatku pielęgnacyjnego zależy od tego, z czego wynika uprawnienie: czy z ukończenia 75 roku życia, czy z całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnej egzystencji.

Jeżeli podstawą przysługiwania dodatku jest ukończenie 75 roku życia, ZUS przyznaje świadczenie z urzędu. Począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym przypadają 75. urodziny osoby uprawnionej, dodatek wypłacany jest przez ZUS wraz z emeryturą.

Jeżeli o dodatek pielęgnacyjny ubiega się osoba, która ma orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, musi wystąpić do ZUS z wnioskiem o dodatek pielęgnacyjny, do którego należy załączyć wystawione przez lekarza zaświadczenie o stanie zdrowia (druk OL-9).

Uwaga! Zaświadczenie musi zostać wystawione nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku o dodatek pielęgnacyjny.