Nie ma własności bez pracy

- Na czym polegał projekt "Własność to odpowiedzialność"?

- Ogólnopolska Federacja Stowarzyszeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku przy współpracy z Ministerstwem Skarbu Państwa zrealizowała w ubiegłym roku projekt, którego celem było zapoznanie osób starszych z problemami prywatyzacji.

Pierwszym krokiem w zrozumieniu idei prywatyzacji jest tak naprawdę oswojenie się z kwestią własności. Bo przecież prywatyzacja ma na celu upowszechnianie własności prywatnej. Pojawiła się więc propozycja, by porozmawiać o prywatyzacji z takiej szerszej perspektywy - nie tylko czysto ekonomicznej.

- Co to dokładnie oznacza?

- A co oznacza własność prywatna w życiu każdego z nas? Jeśli odpowiemy sobie na to pytanie, wówczas bardzo łatwo dostrzeżemy, że właściwie bez własności prywatnej nie da się zrealizować w życiu człowieka bardzo wielu innych, cennych dla niego wartości - np. wolności, godności, możliwości realizowania stawianych sobie samemu celów.

- Kim byli uczestnicy projektu?

- Niestety, mogę zaryzykować twierdzenie, że na wykładach mężczyźni powyżej 70. roku życia byli wyjątkiem. Najbardziej spektakularny pod tym względem był wykład w Oświęcimiu, gdzie pojawiło się 250-300 osób. Zastanawiałem się, czy powiedzieć "Witam Państwa" - bo nie dostrzegłem żadnego mężczyzny. Zapytałem wprost, czy jest na sali jakiś pan. I wtedy wstał - jeden.

Panie są szalenie dynamiczne. Wszystko jedno, czy to jest Nowy Targ czy Oświęcim, Andrychów czy jakieś inne miejsce. Na marginesie - to, że wykłady uniwersytetów trzeciego wieku odbywają się raczej w miastach, które nie są centrami życia ekonomicznego, jest bardzo ważne. W miastach tych właśnie te uniwersytety pełnią silną rolę kulturotwórczą.

- Jak duże było zainteresowanie programem?

- Nie miałem mniejszego wykładu niż dla 100-150 osób. Wykłady były koordynowane przez Federację, ale bezpośrednio odpowiadał za nie Sądecki Uniwersytet Trzeciego Wieku z Nowego Sącza. W sumie wykładów było dwanaście, z czego pięć miałem przyjemność prowadzić.

- "Własność to odpowiedzialność" - jak rozszyfrować to hasło?

- Sam problem "własność i odpowiedzialność" ma wskazać nam wszystkim, że nie ma własności bez pracy. Prawo do własności prywatnej, przedsiębiorczości, do autorealizacji może się zrealizować tylko i wyłącznie wtedy, gdy my sami poczujemy się odpowiedzialni za ich realizację. Nie ma możliwości, żeby te prawa zrealizowały się w sposób niezależny od naszej odpowiedzialności. Jeżeli mówisz "własność", to tylko ty jesteś za to odpowiedzialny, czy tę własność będziesz miał. Jeśli mówisz o "formie własności", to ty jesteś odpowiedzialny za wybór tej formy własności - czy chcesz czy też nie chcesz się nią dzielić.

- Czyli to nie za bardzo górnolotne?

- Myślę, że powiedzenie "Bez pracy nie ma kołaczy" jest raczej bardzo przyziemne niż górnolotne. Nie ma takiego państwa opiekuńczego i nie ma takich instytucji, które mają myśleć za ciebie. To ty musisz się sam wziąć do roboty. A państwo prywatyzuje swoje przedsiębiorstwa między innymi dlatego, że jeżeli ktoś ma brać za nie odpowiedzialność, to niech je bierze właściciel, który jest w stanie je poprowadzić.

To prawda, że te wykłady nie skupiały się na kazusach konkretnych prywatyzowanych firm, chociaż często te przykłady pojawiały się w dyskusjach. Głównym jednak zadaniem wykładów miało być oswojenie się z własnością prywatną.

- Czy były też praktyczne zajęcia?

- To ma już zawierać następny projekt. Ćwiczenia i warsztaty to kwestia bardziej skomplikowana. Ja sam proponowałem warsztaty, na których można by symulować prowadzenie przedsiębiorczości, a także formy prywatyzacji. Aby jednak przejść do tego, najpierw musieliśmy ludziom wyjaśnić, po co w ogóle prywatyzować.

Własność to odpowiedzialność

Ogólnopolska Federacja Stowarzyszeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku pod patronatem Ministerstwa Skarbu Państwa przygotowała program dla swoich słuchaczy "Własność to odpowiedzialność". Program był realizowany w okresie od 1 lipca 2009 r. do 30 listopada 2009 r. Federacja UTW zrealizowała go dzięki pieniądzom ze środków Ministerstwa Skarbu Państwa.

W ramach przedsięwzięcia odbył się cykl wykładów dla UTW, poświęconych własności prywatnej i prywatyzacji. Zorganizowano też konkurs - "Troszczę się o własność" - z nagrodami dla słuchaczy UTW. Projektowi towarzyszyło przygotowanie publikacji poświęconej zagadnieniom własności prywatnej i prywatyzacji.

25 listopada 2009 r. odbyło się spotkanie podsumowujące projekt "Własność to odpowiedzialność". W ramach spotkania zorganizowany został panel dyskusyjny z udziałem ministra Skarbu Państwa Aleksandra Grada, przewodniczącego Rady Programowej Forum Ekonomicznego Zygmunta Berdychowskiego oraz dyrektora Centrum Myśli Jana Pawła II dr. Piotra Dardzińskiego.

Panel poświęcony był planom prywatyzacyjnym rządu, porównaniu własności prywatnej i państwowej oraz przedstawieniu projektów edukacyjnych Ministerstwa Skarbu Państwa.