Sprawa dotyczy nieformalnych pism o charakterze informacyjnym, w których urząd skarbowy informuje obywateli o ewentualnych zastrzeżeniach dotyczących prawidłowego wywiązania się z obowiązków podatkowych. W listach znajduje się ogólna wzmianka o zauważonym przez urząd "zdarzeniu, które wywołuje skutki podatkowe". Dodatkowo, pisma zawierają informację, że reakcja obywatela będzie monitorowana przez organy podatkowe. Listy te wzbudzają duże emocje u podatników.
Rzecznik Praw Obywatelskich, Marcin Wiącek, zapytał ministra finansów, Andrzeja Domańskiego, m.in. o to, na jakiej podstawie ustalany jest krąg adresatów tych listów oraz czy resort kontroluje zasadność ich kierowania do podatników, a jeżeli tak, to w jaki sposób. Ordynacja podatkowa nie przewiduje regulacji odnoszących się do wysyłania przez organy podatkowe tego rodzaju listów.
Kiedy i komu wysyłać takie pisma?
Jednakże, według informacji podanych na portalu prawo.pl, w grudniu 2023 r. Zastępca Szefa Krajowej Administracji Skarbowej wydał ogólne wytyczne dyrektorom izb administracji skarbowej, dotyczące kiedy i komu wysyłać takie listy. Zgodnie z instrukcjami, organy mają wysyłać pisma behawioralne zwłaszcza wtedy, gdy mają wątpliwości co do poprawnego wykonywania obowiązków podatkowych przez podatników, ale nie dysponują na to dowodami; gdy pozyskały informacje, które nie spełniają przesłanek do wszczęcia kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego; gdy podjęły czynności sprawdzające wobec podatnika, ale go o tym nie poinformowały; lub gdy nie znalazły uzasadnienia, aby podjąć czynności sprawdzające z udziałem podatnika, uznając to za nieekonomiczne.
Innymi słowy, wystosowanie listu do podatnika opiera się głównie na podejrzeniu, że narusza on przepisy podatkowe. Rzecznik Praw Obywatelskich zaapelował do ministra finansów o kompleksowe wyjaśnienia w tej sprawie oraz przedstawienie danych statystycznych dotyczących liczby wysłanych listów oraz działań urzędu podejmowanych po ich wysłaniu.