Od lipca koniec zerowego VAT na żywność? Tak wzrosną ceny

Nie będzie przedłużenia zerowego VAT? Ceny żywności mogą wzrosnąć

Zerowa stawka VAT na żywność funkcjonuje w Polsce od 1 lutego 2022 roku i wszystko wskazuje na to, że po ponad dwóch latach, skończy się okres ochronny dla konsumentów. Z racji na spadającą inflację, scenariusz analityków Credit Agricole przewiduje, że rząd nie przedłuży tarczy ochronnej na żywność, co oznacza powrót standardowych stawek podatkowych. Oczywiście oficjalna decyzja jeszcze nie zapadła. Pozostaje pytanie, jak wpłynie to na ceny w sklepach.

Jak mówi w rozmowie z PAP Biznes starszy ekonomista Credit Agricole Jakub Olipra w najbliższych miesiącach dynamika cen żywności i napojów bezalkoholowych będzie się obniżać i w II kwartale 2024 roku wyniesie 1 proc. rok do roku. To oznacza, że przy powrocie standardowej stawki VAT, dynamika cen żywności może wzrosnąć o ok. 4 pkt proc., czyli do poziomu 5 proc.

- Zakładamy, że w całym 2024 r. średniorocznie wyniesie ona 4,5 proc., a w 2025 r. 4,8 proc., wobec 15,4 proc. w 2023 r. Będziemy mieć zatem istotny spadek dynamiki cen żywności i napojów bezalkoholowych w tym roku, nawet pomimo przywrócenia 5 procentowej stawki VAT na żywność - mówił Olipra.

Ceny żywności nie spadają, tylko rosną wolniej

Jak wyjaśnia ekonomista, spadająca dynamika cen jest efektem wysokiej bazy, bo w I kwartale 2023 roku ceny żywności rosły o ponad 20 proc. Podkreślił, że to nie tylko "mocne efekty statystyczne", ale także spadki na światowych rynkach żywności - zbóż, roślin oleistych i produktów mlecznych. Spadły także koszty nawozów (w produkcji roślinnej) i pasz zwierzęcych, co przekłada się na niższą dynamikę cen żywności, ale wcale nie oznacza spadku cen. Te dalej rosną, ale znacznie wolniej.

Olipra przekazał PAP Biznes, że protesty rolników z punktu widzenia cen żywności są neutralne, ale coraz większy udział Ukrainy w unijnym rynku, może mieć konsekwencje w dłuższym horyzoncie.

- Nawet kiedy na przełomie 2022/2023 mieliśmy zwiększony import zbóż i roślin oleistych z Ukrainy, to nie miało to większego wpływu na ceny detaliczne. Ceny skupu zbóż były dotknięte głównie w województwach przygranicznych. Istotniejsze są tu zapewne konsekwencje w dłuższych horyzoncie czasowym. W warunkach rosnącej integracji Ukrainy z unijnym rynkiem żywności spadkowa presja na ceny żywności może być większa niż w alternatywnym scenariuszu - 

Listen on Spreaker.