- Analiza działań fiskusa ujawnia, że nieprecyzyjna definicja budowli staje się głównym narzędziem do zwiększania obciążeń podatkowych dla firm
- Przeklasyfikowanie obiektów takich jak silosy z budynków na budowle stanowi bezpośrednie zagrożenie dla płynności finansowej przedsiębiorstwa
- Eksperci podatkowi wskazują, że efektywne zarządzanie ryzykiem związanym z nową interpretacją przepisów jest kluczowe dla ochrony rentowności firmy
- Skumulowany efekt inflacji i zmian w podatku od nieruchomości wymaga od firm natychmiastowej aktualizacji ich strategii biznesowej na 2026 rok
- Oficjalne ostrzeżenia organów nadzoru potwierdzają, że błędy w lokalnych uchwałach mogą podważyć cały model biznesowy oparty na stabilności kosztów
Od definicji do egzekucji: Podatkowa wojna o to, co jest „budowlą”
Od 1 stycznia 2025 roku obowiązuje w Polsce reforma podatku od nieruchomości, która miała raz na zawsze rozwiązać problem, czym z perspektywy fiskusa jest „budowla”. W odpowiedzi na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 2023 roku, ustawodawca zrezygnował z niejasnych odwołań do prawa budowlanego i wprowadził zamkniętą listę 28 kategorii obiektów podlegających opodatkowaniu. Cel był prosty: zwiększyć przewidywalność prawa i zakończyć wieloletnie spory. Praktyka pokazuje jednak, że stare problemy zastąpiły nowe. Osią konfliktu stała się interpretacja zapisu o „wzniesieniu obiektu w wyniku robót budowlanych”. Urzędy skarbowe rozumieją go bardzo szeroko, uznając za budowę nawet montaż gotowych urządzeń czy prefabrykatów. Przedsiębiorcy natomiast argumentują, że to jedynie instalacja, a nie proces budowlany w tradycyjnym rozumieniu tego słowa.
Teoretyczne spory szybko przełożyły się na konkretne decyzje finansowe. W indywidualnych interpretacjach i działaniach samorządów widać wyraźną tendencję do rozszerzania katalogu opodatkowanych obiektów. Fiskus zaczyna traktować jako budowle na przykład węzły cieplne, mobilne kontenery postawione na betonowych bloczkach czy rampy wyładunkowe. Skutki tej zmiany widać już w miejskich budżetach. W Łodzi wartość zadeklarowanych przez firmy budowli wzrosła w 2025 roku aż o 300 milionów złotych w porównaniu z rokiem poprzednim, co przyniosło miastu dodatkowe 6 milionów złotych wpływów. Dla przedsiębiorców oznacza to nie tylko konieczność opodatkowania obiektów takich jak ogrodzenia czy utwardzone parkingi, ale także ryzyko, że urzędy skarbowe nakażą im skorygować deklaracje za minione lata i zapłacić zaległy podatek wraz z odsetkami.
Dwa ciosy dla przedsiębiorców: Inflacja i groźba przeklasyfikowania majątku
Nowe przepisy stały się administracyjnym wyzwaniem dla samorządów, które właśnie przygotowują lokalne uchwały podatkowe na 2026 rok. Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku w piśmie z 10 października 2025 roku jednoznacznie ostrzegła gminy, że stosowanie potocznych określeń przy ustalaniu stawek podatkowych może prowadzić do unieważnienia całych uchwał. Samorządowcy muszą precyzyjnie odnosić się do oficjalnego katalogu budowli, a nie używać sformułowań w rodzaju „stawka od sieci kanalizacyjnych”. Każda nieścisłość może zostać zakwestionowana przez organ nadzoru. RIO zwróciła również uwagę na formalne aspekty, takie jak prawidłowe określenie daty wejścia uchwały w życie, aby uniknąć zarzutu, że nowe prawo działa wstecz.
Przedsiębiorcy muszą się przygotować nie tylko na nowe definicje, ale przede wszystkim na realny wzrost kosztów. Zgodnie z komunikatem Głównego Urzędu Statystycznego, inflacja spowoduje, że w 2026 roku maksymalne stawki podatków lokalnych wzrosną o 4,5 procent. Najmocniej odczuwalna będzie podwyżka dla budynków firmowych, gdzie maksymalna stawka wzrośnie o 1,53 zł za metr kwadratowy, sięgając poziomu 35,53 zł. Na ten coroczny wzrost nakłada się jednak drugie, znacznie większe ryzyko: przeklasyfikowanie majątku. Obiekty takie jak silosy, dotychczas traktowane jako budynki i opodatkowane od powierzchni, mogą teraz zostać uznane za budowle. W takim przypadku podatek naliczany jest od ich wartości, co zazwyczaj oznacza wielokrotnie wyższe obciążenie. Te dwa czynniki tworzą skumulowany efekt, który może istotnie uderzyć w budżety operacyjne wielu firm.
Podcasty
Playlisty tematyczne
