Napój piwny naszych pradziadków
Browary na polskich ziemiach funkcjonują od stuleci. Ponieważ producenci nie lubią niczego marnować, z czasem zaczęto także produkować podpiwek. Ten pyszny, złoty napój znakomicie gasi pragnienie, a jednocześnie zawartość alkoholu w podpiwku nie przekracza jednego procenta.
Podpiwek zaczęto wytwarzać z odpadów, które pozostawały po uwarzeniu piwa. Przemywano je wodą, gotowano, mieszano z chmielem, a do ostudzonego napoju dodawano drożdże. Tak przyrządzoną miksturę poddawano procesowi fermentacji. Jednak ten podpiwek, który znamy dziś, jest ściśle związany z kawą zbożową.
Sprzyjające warunki do produkcji podpiwka występowały na Kujawach, które były nazywane „spichlerzem Polski". Płynąca przez obecne woj. kujawsko-pomorskie rzeka Wisła stanowiła ważny szlak handlowy w Królestwie Polskim. Rocznie 90 proc. zboża na eksport transportowano właśnie tą drogą.
Podpiwek podbija rynek
W 1816 r. na rynek trafiła kawa zbożowa wytwarzana w fabryce Ferdynanda Bohma we Włocławku. Szybko stała się ważnym elementem śniadań na ziemi kujawskiej. Podawano ją z mlekiem lub cukrem. W latach 30. pojawił się nowy produkt, który powstał na bazie kawy zbożowej – podpiwek. Była to gotowa mieszanka kawy zbożowej do gotowania i chmielu. Taki napój chętnie spożywali żniwiarze, ponieważ znakomicie gasił on pragnienie.
Podpiwek cieszył się dużą popularnością w okresie międzywojnia, a po II wojnie światowej był robiony w warunkach domowych aż do lat 60. Z czasem do sprzedaży na ziemi mogileńskiej trafił też suchy ekstrakt zbożowy w charakterystycznych opakowaniach przedstawiających Kujawiaka w kapeluszu. Cieszył się dużą popularnością w okresie PRL-u, kiedy to był dostępny w całej Polsce. Obecnie butelkę wytwarzanego tradycyjnymi metodami Podpiwka Kujawskiego na bazie palonego słodu można nabyć w woj. kujawsko-pomorskim w Restauracji Ostromecka k. Bydgoszczy, w Browarze Krajan w Nakle nad Notecią czy na imprezach plenerowych.
- Jest to produkt tradycyjny, związany z historią regionu. Powstał przed II wojną światową, w 1938 roku – mówi redakcji Superbiz.pl Agnieszka Zamojska, właścicielka i producentka Podpiwka Kujawskiego. – Produkt przedwojenny różnił się od tego z czasów PRL-u jakością składników i wagą paczki z suszem. Nasz produkt to gotowy napój oparty o przedwojenne testy z Księgi Jakości, które były prowadzone w czasach PRL-u i nie są dostępne konsumentom. Znane są tylko wytwórcom – dodaje nasza rozmówczyni.
Podpiwek Kujawski w butelkach to produkt niepasteryzowany. Na razie nie trafił do masowej sprzedaży, ponieważ w temperaturze pokojowej może dojść do rozszczelnienia opakowania i eksplozji butelki. Proces fermentacji jest zatrzymywany tylko w niskiej temperaturze. Podpiwek Kujawski ma lekko słodkawy, słodowy smak. Większa ilość cukru sprzyjałaby szybszemu procesowi fermentacji, co skutkowałoby przekroczeniem 0,5 proc. zawartości alkoholu.
- Nazwa tego produktu zmieniała się. Przed wojną był to podpiwek, po wojnie – napój piwny, a w ostatnim okresie – Podpiwek Kujawski. Ostatnim producentem paczek była Delecta. Zaprzestała produkcji chyba w roku 2014 – wyjaśnia Agnieszka Zamojska. – My jesteśmy jedynym producentem napoju gotowego dopuszczonego do obrotu. Działamy od 2010 roku – podkreśla producentka eko-produktu.
W butelkach są także sprzedawane: Podpiwek Warmiński z Browaru Kormoran czy Augustowianka – napój gazowany o smaku podpiwka, wytwarzany metodą naturalnej fermentacji. Oprócz butelkowanego podpiwka u Agnieszki Zamojskiej można kupić susz do samodzielnego warzenia. W jego skład wchodzą: jęczmień palony i chmiel. Całość jest sprzedawana w 200-gramowych paczkach z ekologicznym certyfikatem i wystarcza do zrobienia 10 litrów napoju.
Na rynku są również dostępne inne wersje podpiwka. Przykładowo, na Allegro można znaleźć Podpiwek Staropolski GOZDaWA - naturalną mieszkankę składników do domowej produkcji podpiwka, Podpiwek Łódzki czy paczki Podpiwka Kujawskiego z charakterystycznym kapeluszem. Różnią się one jednak składem od Podpiwka Kujawskiego Agnieszki Zamojskiej. I tak, jeden z popularnych podpiwków w proszku zawiera: 60 proc. suszu z buraka, jęczmień, prażoną cykorię, cukier, chmiel, regulatory kwasowości, pirofosforan 4-sodowy i kwas cytrynowy.
- Podpiwek Kujawski w słynnych paczkach, które są dostępne na rynku, to podróbki, które nie spełniają norm jakości. Sprawą powinna się zająć prokuratura – uważa Agnieszka Zamojska.
Zobacz też: Boom na polski dizajn. Znów produkują meble z lat 50. [WYWIAD, ZDJĘCIA]
Przeczytaj także: Kultowa marka polskich motocykli wraca na rynek [WYWIAD, ZDJĘCIA]
Polecamy: Jak zarabiać na rzeczach z PRL-u? [PRZEWODNIK, ZDJĘCIA]
Oprac. na podst. podpiwek-kujawski.za.pl, pomorska.pl, biokurier.pl, bydgoszcz.wyborcza.pl, aktywnawies.pl, allegro.pl, browarkormoran.pl, 5ty.pl, delecta.pl
Podcasty
Playlisty tematyczne
