Podróż samolotem w dobie koronawirusa. Komu należy się odszkodowanie

Nie do wszystkich krajów możemy polecieć.  Listę państw, do których możemy latać, określają rozporządzenia Rady Ministrów, publikowane w Dzienniku Ustaw. Obecnie obowiązuje dokument z 28 lipca, który mówi, że Polacy nie mogą teraz latać do Szwecji, Portugalii i Luksemburga. Lista ta zmienia się od momentu wznowienia ruchu lotniczego, dlatego warto śledzić informacje zamieszczane przez Urząd Lotnictwa Cywilnego. Decyzje Rady Ministrów to jedno, a drugie to rzeczywista siatka połączeń, która zależy od samych przewoźników. Przygotowują ją linie lotnicze na podstawie przewidywanej rentowności tras. Planując wyjazd, sprawdź czy twoja destynacja jest obsługiwana przez linie lotnicze oraz w jakiej częstotliwości.

- Zanim zdecydujesz się na podróż samolotem, zapoznaj się także z rekomendacjami Ministerstwa Spraw Zagranicznych dla danego kraju. MSZ ocenia ryzyko podróżowania do poszczególnych państw, a obecnie informuje także, czy, w związku z pandemią, obowiązują ograniczenia w poruszaniu się po danym kraju lub czy po przyjeździe nie zostaniemy skierowani na kwarantannę - tłumaczy Krzysztof Burzyński, dyrektor działu prawnego firmy specjalizującej się w odszkodowaniach lotniczych AirCashBack.com, ekspert Kapitalni.org.

Linie lotnicze zachęcają podróżnych do korzystania z odprawy on-line, co zwiększa bezpieczeństwo pasażerów. Na teren lotniska wpuszczane są tylko osoby z ważnymi biletami - osoby towarzyszące muszą się pożegnać wcześniej.

- Pasażerowie muszą też obowiązkowo wypełniać otrzymane od przewoźnika oświadczenie o stanie zdrowia, a przed lądowaniem - Kartę Lokalizacji Podróżnego, pozwalającą szybko odszukać pasażerów w razie wykrycia ogniska infekcji. Należy w niej podać swoje imię i nazwisko, datę urodzenia, numer telefonu oraz miejsce, jakie zajmuje się w samolocie – mówi Krzysztof Burzyński, ekspert Kapitalni.org.

Na lotniskach mogą być zamknięte sklepy, punkty usługowe czy restauracje, place zabaw i palarnie. W trakcie lotu przewoźnicy nie serwują ciepłych posiłków, starają się ograniczać kontakty personelu z podróżnymi do koniecznego minimum. Pasażerowie otrzymają pakowane produkty spożywcze i napoje.

Podróżować należy z ważnymi dokumentami, nie tylko z dowodem osobistym lub paszportem, ale także z dokumentami dotyczącymi stanu zdrowia - naszego i członków naszej rodziny. Warto też pamiętać o wykupieniu ubezpieczenia oraz wyrobieniu karty EKUZ, w przypadku podróży do jednego z krajów UE.

Główny Inspektorat Sanitarny wspólnie z Urzędem Lotnictwa Cywilnego wydali szereg rekomendacji, do których pasażerowie powinni się stosować na lotnisku i w trakcie lotu. Obowiązują standardowe zachowania, czyli zachowywanie dystansu, mycie rąk oraz noszenie maseczki (nawet kilku, bo maseczkę należy zmieniać co 4 godziny, a zakrywanie nosa i ust obowiązuje od momentu wejścia na teren lotniska w miejscu wylotu do chwili opuszczenia lotniska docelowego), a także kontrolny pomiar temperatury ciała oraz wyrywkowe testy na COVID. Jeśli zdecydujemy się na podróż pomimo złego samopoczucia (katar, kaszel, gorączka), możemy nie zostać wpuszczeni na pokład samolotu.

Europejska Agencja ds. Bezpieczeństwa Lotniczego zarekomendowała przewoźnikom instalację filtrów HEPA (które usuwają 99,97 proc. bakterii i jeszcze dokładniej oczyszczają powietrze na pokładzie samolotu, zapobiegając rozprzestrzenianiu się chorób i drobnoustrojów w kabinie).

Filtry nie dają 100 proc. gwarancji bezpieczeństwa, szczególnie, jeśli zajmujemy miejsce obok osoby przechodzącej właśnie infekcję. Stąd obowiązek podróży w maseczkach i ich systematycznego zmieniania. Wyjątkiem są małe dzieci oraz osoby, które nie powinny zakrywać nosa i ust ze względów zdrowotnych i mogą to udokumentować. W tym drugim przypadku należy przed podróżą skontaktować się z przewoźnikiem.

Linie lotnicze oferują coraz bardziej elastyczne taryfy. LOT umożliwia bezpłatną zmianę rezerwacji na loty wykupione do końca października tego roku. Warunkiem jest rezerwacja tej samej trasy w terminie do końca grudnia 2021 r. Ryanair zezwala na bezpłatną zmianę rezerwacji, ale podróż musi zostać wykorzystana do końca tego roku. Dotyczy to sytuacji, kiedy podróżny sam decyduje się na przełożenie rejsu, na przykład z powodu swojego stanu zdrowia lub obaw o bezpieczeństwo. Co jednak, jeśli lot zostanie odwołany?

- Mamy dwie sytuacje. Odwołanie lotu z powodu arbitralnej decyzji przewoźnika oraz odwołanie lotu z powodu rozporządzeń poszczególnych państw, wydawanych w związku z pandemią COVID. W tym pierwszym przypadku pasażerowie uprawnieni są zarówno do zwrotu pieniędzy za opłacony bilet, jak i do odszkodowania, którego wysokość określa rozporządzenie Komisji Europejskiej. Jest to odpowiednio 250 euro za lot do 1500 km, 400 euro za lot na dystansie 1500-3500 km i 600 euro za lot na dystansie powyżej 3500 km -  tłumaczy Krzysztof Burzyński, dyrektor działu prawnego firmy specjalizującej się w odszkodowaniach lotniczych AirCashBack.com, ekspert Kapitalni.org. - W drugim przypadku, odszkodowanie się nie należy. Zgodnie z rozporządzeniem Unii Europejskiej, w razie wystąpienia okoliczności nadzwyczajnych, do których należy zaliczyć epidemię, odszkodowanie za odwołanie lotu się nie należy, ponieważ to nie przewoźnik jest odpowiedzialny za zaistniałą sytuację.

Linia lotnicza musi natomiast zwrócić pieniądze za bilety. Część z linii lotniczych proponuje klientom bony na kolejne loty. Zgodnie z rekomendacją Komisji Europejskiej, to podróżny decyduje w jakiej formie chce odebrać pieniądze: czy przelew/gotówka czy voucher na loty. Przewoźnicy kuszą klientów bonami o wartości przekraczającej opłacone przez pasażerów bilety. WizzAir proponuje bon o wartości 120 proc. ceny biletu, do wykorzystania na kolejne podróże, a Qatar Airways 110 proc.